معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

کارل بروکلمان (1868 ـ 1956م) یکی از شرق‌شناسان معروف است و آثار او نیز از شهرت بسیاری برخوردار می‌باشد. خاطرات بروکلمان هرچند روایت‌گر شرح حال و خانوادۀ اوست، اما در ضمن آن اطلاعات ارزشمندی دربارۀ مسائل شرق‌شناسی، اوضاع مراکز علمی و دانشگاهی آلمان آن روزگار و .... می‌توان یافت.

او با وجود گسترۀ دانشش که درخششی بی‌کران داشت و گذشته از علوم انسانی، برخی حوزه‌های علوم طبیعی را نیز دربر می‌گرفت، خوی و خصلت بی‌آلایشی را حفظ کرده بود که در نهایت پرهیزکاری استوار بود و تا آنجا که به شخص وی مربوط می‌شد، هیچ‌گاه به خاطرش نفوذ نمی‌کرد که دانش و درک نافذ به انسان حق دهد که خود را از تعهداتی که ما آدمیان در آنها زاده و با آنها بزرگ می‌شویم رها سازد. برعکس او با وفاداری آشکار و بی‌آلایش همواره خود را به این امور بزرگ متعهد می‌دانست. خاستگاه وی در چهار اجتماع بود که او آنها را موهبت الهی می‌شمرد و ارج می‌نهاد: خانوادۀ او، جمع همکاران و همتایانش، ملت او آلمان و کلیسای انجیلی‌اش.

بروکلمان یادداشت‌ها و خاطرات خود را که زندگی‌نامۀ شخصی اوست و متن آنها در این کتاب آورده شده، در 14 سپتامبر 1947، سه روز پیش از پایان هفتادونهمین سال زندگانی‌اش در خانۀ خود در هاله، خیابان وتینر به پایان آورد. او این یادداشت‌ها را برای پسرش که از استالینگراد جان به در برده و پس از سال‌ها بیم و امید نشانه‌ای از زنده‌بودن خود از اردوگاه اسیران جنگی در روسیه فرستاده بود، تدوین کرده است. نسخۀ شخصی بروکلمان مشتمل بر 71 صفحه در قطع A5 و مطالب آن اغلب در 40 یا 41 سطر به صورت فشرده و نزدیک به هم ماشین شده است. او احتمالاً این متن را شخصاً ظرف چند ساعت با ماشین تحریر نوشته و این برای او با توجه به حافظۀ منحصربه‌فرد، قدرت تمرکز فوق‌العاده و توان کاری وی حتی تا کهن‌سالی به هیچ‌رو دشوار نبود. در صفحۀ 95 تأکید می‌کند که دفتری از یادداشت‌های روزانه نداشته است؛ زیرا در آن صورت می‌توانست جزئیات بیشتری را بازگو کند. هر که او را شناخته باشد، با خواندن این متن می‌پندارد که دارد به کلام او گوش می‌دهد: مختصر و بی‌تعارف و اغلب بریده‌بریده. سبک او ساده و موجز است و از جمله‌های فاخر و آراسته در آن خبری نیست. مراد وی در ذکر واقعیت‌ها، رویدادها و مراحل زندگانی خویش است. او که پدری است که عمرش رو به پایان است، برای پسری که به بازگشتش اطمینانی نیست گزارش می‌دهد و روایت می‌کند.

فهرست مطالب کتاب:

کارل بروکلمان

پیش‌گفتار ویراستار

متن خاطرات

1. نیاکان و خویشاوندان خانواده

2. خانواده‌های بروکلمان در روستوک و اشتتین

3. جوانی من در روستوک (1868 ـ 1886)

4. سال‌های دانشجویی در روستوک، برسلاو و استراسبورگ (1886 ـ 1890)

5. خدمت آزمایشی و کمک‌معلمی در استراسبورگ (1890 ـ 1892)

6. دورۀّ استادیاری در برسلاو (1893 ـ 1900)، سمینار در برلین

7. دانشیاری در برسلاو (1900 ـ 1903)

8. استادی در کونیگس‌برگ (1903 ـ 1910)

9. در هاله/ زاله (1910 ـ 1922)

10. در برلین (1922 ـ 1923)

11. در برسلاو (1923 ـ 1937)

12. در هاله/ زاله (1937 ـ 1947)

پی‌گفتار ویراستار