معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

این کتاب صرفاً کوششی برای راه‌یافتن به منظومۀ درونی یک فیلسوف معاصر نیست، بلکه سفر به باطن اعماق یکی از ویژه‌ترین شخصیت‌های علمی و فکری ایرانی است؛ شخصی که سرنوشتی بسیار خاص داشته و بخشی از جدی‌ترین تحولات ایران در هفتاد سال گذشته را در متن و میانه زندگی خویش شاهد بوده و بدایت و تداوم و نهایت جریان‌های بزرگ روزگاران را با چشم سر دیده و با چشم فکر کاویده است. شگفت آنکه او خود زندگی را به بودن در متن و میانه تعریف می‌کند، شاید شخصی را نتوان یافت که با او در این پدیده شریک باشد. البته بی‌اعتنایی دکتر دینانی به این مسائل، دلیل بی‌اهمیت بودن آنها نیست.

دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی فیلسوفی است با مجموعه‌ای از ویژگی‌های خاص و منحضر‌به‌فرد. در این اثر کوشیده شده مراحل زندگی او به گونه‌ای مشخص مورد پرسش قرار گیرد تا از این رهگذر تمام آنچه تا امروز به عرصۀ بیان نیامده، آشکار شود. برای اینکه کار در مراحل خویش کامل و بی‌عیب باشد، تقریباً همۀ جزئیات مورد بررسی قرار گرفته است. از آن‌رو که تعمد ویژه‌ای برای تحقق معنای دقیق و حتی فلسفی روایت در میان بوده، در مواردی نیز یک موضوع از چند زاویه و از چند چشم‌انداز مورد توجه قرار گرفته است که ممکن است برای گروهی از خوانندگان این کتاب، حالت تکرار را تداعی کند، ولی به واقع چنین نیست، و از این حیث برای کسانی که به تفاوت موضوع با تفاوت چشم‌انداز باور دارند و حضور یک جزء را در کلی دیگر و ترکیبی متفاوت، در معنایی جدید ارزیابی می‌کندد، این تفاوت نگاه‌ها معنایی متفاوت را در پی دارد و می‌‌تواند به روشن‌کردن برخی مسائل مغفول کمک کند. کمترین رهاورد این چندسویه‌نگری و یک موضوع را از چند زاویه بررسی کرده این است که افزون بر تأکید ـ که خود منزل و موقفی است ـ صدق گوینده را نشان می‌دهد، هرچند که تفاوت بیانی هر یک از این زاویه‌های متععد ولی موضوعات واحد، دارای معنایی است که هم می‌تواند در ملاحظات محتوایی و بررسی‌های زبان‌شناسی به کار آید و هم‌می‌تواند میزان اشتراک‌های دو منظر را برای خوانندۀ آگاه و نکته‌بین روشن کند.

ریزبینی‌هایی از این دست، در گفتگو با یک فیلسوف دقیق‌النظر و هر چهرۀ دیگری اجتناب‌ناپذیر است و طبعاً برای کسانی که با عینک روان‌شناسی و بررسی‌های دقیق و موشکافانه به آستان این قبیل بحث‌ها آمده باشند، هر کلمه معنایی دارد و هر جمله‌ای دلالتی ویژه.

اما این کتاب در دو فصل تنظیم شده است. فصل اول با عنوان «فلسفۀ فیلسوف» حاوی نگاه فلسفی استاد به زندگی است. در این فصل استاد با نگاهی عمیق و دقیق به پرسش‌های مربوط به مقولۀ زندگی پاسخ می‌دهد و در واقع موضع و وقف خودش در خصوص قضایای مربوط به زیست و زندگی را تشریح می‌کند. شاید بتوان ادعا کرد در روزگار ما کمتر فیلسوفی قادر بوده با این جدیّت و قاطعیّت به پرسش‌های زندگی پاسخ دهد. اما بخش دوم روایت صادقانه و خالصانۀ زندگی استاد از زبان خود ایشان است.

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه استاد دکتر دینانی

مقدمه نویسنده

زندگی استاد دینانی در یک نگاه

فصل اول: فلسفۀ فیلسوف

فصل دوم: زندگی فیلسوف