۱۹۶۳
۴۵۳
دو سرو سایه‌گستر شیراز: سعدی و حافظ

دو سرو سایه‌گستر شیراز: سعدی و حافظ

پدیدآور: ابراهیم قیصری ناشر: کتاب سرزمینتاریخ چاپ: ۱۳۹۷مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۱۰۰۰شابک: 4ـ0ـ98328ـ600ـ978 تعداد صفحات: ۴۲۰

خلاصه

این کتاب در دو بخش دربرگیرندۀ مقالات استاد دکتر ابراهیم قیصری دربارۀ شعر و زندگی دو شاعر شیرازی، حافظ و سعدی است.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

 

ذکر جمیل سعدی که در افواه عوام افتاده است و صیت سخنش که در زمین منتشر گشته .... و رقعۀ منشآتش که چون کاغذ زر می‌برند، به او می‌برازد که سخن ملکی است سعدی را مسلّم. قرن‌هاست خواص محققان و اندیشمندان ایران و جهان دربارۀ ذهن و زبان شیخ اجل می‌گویند و می‌نویسند و بی‌گمان آیندگان نیز از بوستان و گلستان، گل‌ها و ریحان‌ها خواهند چید و از ترنم غزل‌های شورانگیز عشق‌آمیزش لذت خواهند برد.

رنگارنگی گل‌های معنی و عطر دلاویز اندیشه‌های سعدی در بوستان و گلستان چنان است که کمتر کسی متوجه خار بوته‌های مزاحم می‌شود که در گوشه و کنار این گلزار روییده است. نویسنده اذهان دارد که سال‌هاست گفته‌های ارجمند سعدی را به درس می‌گوید و در ریزه‌کاری‌ها و میناگری‌های این شاعر بزرگ دقیق می‌شود و از دقیقه‌هایی که ویژۀ اینگونه شاهکارهاست، بهره می‌گیرد و لذت‌ها می‌برد، ولی این دقت‌ها و تأمل‌ها، دغدغه‌ها و وسواس خاطر هم در پی دارد.

اینکه سعدی را «افصح المتکلمین» می‌گویند، قولی است که جملگی بر آن‌اند. نثر زیبا و موزون او در گلستان، سبک سهل و ممتنعش در بوستان با محتوای اندیشه‌های بلند اخلاقی و عرفانی و لطف و شور شعر دلپذیر وی در غزلیاتش، نمونۀ اعلای سخن فارسی است و هم‌چنان که می‌گوید: «حد همین است سخندانی و زیبایی را».

نگاهی گذرا به تاریخ اجتماعی ـ فرهنگی ما نشان می‌دهد که بیشتر مردم اهل قلم و دفتر و دیوان نبوده‌اند؛ زیرا شعر و ادب همچون هنرهای دیگر، ملک طلق دربارها و بالانشین‌های جامعه بوده است. تنها اقبال عمومی به شعر لسان الغیب که ساعتی پس از مرگ و خاک‌سپاری وی آغاز شده، تفأل به دیوان مبارک اوست که تا امروز هم ادامه دارد. شعر حافظ چون پل حافظ است که از شمشیر تیزتر و از مو باریک‌تر است. بیان انتقادی او از شمشیر تیزتر و برنده‌تر است و ظرافت‌ها و دقایق شعری‌اش از مو باریک‌تر. شرح برخی نکته‌های اسرارآمیز عرفانی و رندی‌های او در ایراد طنز و نقد دربارۀ طبقات ممتاز و قدرتمند جامعه به سادگی میسر نیست. این مضامین و مفاهیم چندپهلو را که همچون پردگیان در نهانخانۀ ذهن حافظ در پس هفت پردۀ آزادگی، عشق، جمال‌پرستی، نظربازی، خوش‌آوازی، رندی و ملامت‌پیشگی با سکون و وقار نشسته‌اند، مشکل بتوان به راستۀ بازار تحقیق درآورد.

این کتاب در دو بخش دربرگیرندۀ مقالات استاد دکتر ابراهیم قیصری دربارۀ شعر و زندگی دو شاعر شیرازی، حافظ و سعدی است.

در بخش اول کتاب هشت مقاله دربارۀ شعر سعدی و در بخش دوم شانزده مقاله در خصوص شعر حافظ آورده شده است.

فهرست مطالب کتاب:

سخن ناشر

* سعدی

هر جا که گل هست خار هم هست

بازآفرینی و تکرار مضامین بوستان در آثار سعدی

پارسایان روی در مخلوق

یادداشتی دربارۀ مأخذ یک داستان از بوستان

سعدی و بازگویی برخی از حکایات گلستان

مآخذ چند داستان از بوستان

معارضۀ درویش و پادشاه در سخنان سعدی

بازآوری مضامین غزلی در ترجیع‌بند معروف سعدی

* حافظ

یک حرف صوفیانه

سایه روشن قصۀ یوسف (ع) دردیوان حافظ

سخن «سربسته گفتن» با حریفان

«سایه» در همسایگی حافظ

اغتنام فرصت‌های خوش زندگی در احساس و اندیشۀ حافظ

«..... خدمت دقیقی به حافظ کرده است»

«غزل ـ ساقی‌نامه» از هنرهای حافظ

نوای بانگ غزل‌های حافظ شیراز

بالابلند عشوه‌گر

روابط معنوی و لفظی «ساقی‌نامه» حافظ با غزلیات او

وجوه مشابهات شعر حافظ و کمال خجندی (بخش یکم)

وجوه مشابهات شعر حافظ و کمال خجندی (بخش دوم)

یادداشت‌های غنی دربارۀ حافظ

چند ایهام و اشارۀ دیریاب در شعر حافظ

کاغذین جامه ـ کُلاله (گُلاله؟)

چند نمونه بازآفرینی حافظ از شعر دیگران

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

آرش خازنی

موضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

رحمان احمدی ملکی

از بین آثار فلزی، قفل به دلیل دارابودن نوعی رمز عملکرد و درون‌مایۀ رازگون، از اهمیت زیادی در حیطۀ تل

منابع مشابه بیشتر ...

صدای پای آب: نگاهی بر بلندترین شعر سهراب سپهری (خوشنویسی قطعات: غلامحسین امیرخانی): بر اساس درس‌گفتارهای شعر معاصر

صدای پای آب: نگاهی بر بلندترین شعر سهراب سپهری (خوشنویسی قطعات: غلامحسین امیرخانی): بر اساس درس‌گفتارهای شعر معاصر

سوگل مشایخی

این کتاب افزون بر مقدمۀ نویسنده، از دو بخش سامان یافته است؛ بخش نخست کتاب شرح شعر «صدای پای آب» سپهر

تحفۀ فاطمیه: جنگ‌نامۀ سردار فاتح در یزد

تحفۀ فاطمیه: جنگ‌نامۀ سردار فاتح در یزد

میرزا مهدی جلالی یزدی

«تحفۀ فاطمیه» اثر شادروان میرزا مهدی جلالی یزدی است که در ستایش و گزارش جنگ محمدرضا خان سردار فاتح ب

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

 آن شیرین قلندر: پنج مقاله در حافظ پژوهی

آن شیرین قلندر: پنج مقاله در حافظ پژوهی

ابراهیم قیصری

این کتاب مجموعه‌ای است از پنج مقاله در زمینۀ حافظ‌پژوهی، حاصل درک و دریافت معلمی علاقمند در سال‌های

درخت هزار تخمگان؛ بازگویی سخنان و صحنه‌ها در شاهنامۀ فردوسی

درخت هزار تخمگان؛ بازگویی سخنان و صحنه‌ها در شاهنامۀ فردوسی

ابراهیم قیصری با مقدمۀ دکتر محمدرضا راشدمحصل

نویسنده در این کتاب کوشیده تکرارهای گزیر و ناگزیر شاهنامه را بجوید و با بررسی کاملی ترکیب‌ها، تمثیل‌