معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

این کتاب دربرگیرندۀ مجموعۀ دیگری از نامه‌های پراگ پرویز دوائی است.

پرویز دوائی نامی است که چند نسل از کتابخوانان و مخاطبان مطبوعات با او خاطره دارند؛ منتقد سینما در سال‌های دور و مترجم و داستان‌نویس در سال‌های بعد که روایت‌هایش طرفداران فراوان دارد و هر کدام از کتاب‌هایش بارها تجدید چاپ شده است. دوائی سال‌هاست که از ایران رفته اما هنوز با دوستانش ارتباط دارد.

در این کتاب هم با نثر زیبا و صادقانه‌ای روبروییم که در قالب نامه به یک دوست، روایت‌ها و تأملات نویسنده را بیان می‌کند. روایت‌ها و تأملاتی خواندنی و دلپذیر و در بسیاری جاها تفکربرانگیز. دوائی در این نامه‌ها از موضوع‌های مختلف سخن می‌گوید: از جامعه و فرهنگی که سال‌هاست میهمان آن است؛ از ادبیات و هنر (و به طور خاص، فیلم و سینما)؛ از طبیعت و معجزة فصل‌ها و رنگ‌ها؛ از تهرانِ دهه‌های 20 و 30 و 40 و خیابان‌ها و گردشگاه‌ها و پاتوق‌های فرهنگی‌اش (با اشاراتی به ادبیات و فرهنگ این سرزمین)؛ از یادهای کودکی و دبستان، معلم‌ها و همشاگردی‌ها، سرگرمی‌های کودکانه ...؛ و از دلبستگی‌ها و غم‌ها و شادی‌های جوانی.

پرویز دوائی در یادداشت ابتدای کتاب نوشته است:  «... این نوشته‌ها، باز، حاصل سال‌های اخیر است، بعضی جدیدتر و بعضی قدیمی‌تر، که صورتِ نامه‌هایی خطاب به دوستان و گاهی خطاب به خود آدم را داشته است در فکرهای راه‌گردی‌های تنهای آدمی‌زاده بر زمینه‌های این سامانی که هیچ چیزی در آن یادآور هستی و هویّت و خاطره‌های گذشتة این آدمِ به‌خصوص نیست، تمامی آن چیزهایی که این هویّت اصلی را تشکیل می‌دهند... به درد کسی یا کسانی هم بخورد یا نخورد (عرض کرده‌ام) متأسفانه از دسترس درک و پیش‌بینی این بنده خارج است. اگر از خوش‌سعادتی بنده با احوالات معدود کسانی این عرایض یک ذرّة ناچیز همراه و در اوج توقع، اندکی مسکن در آمد، بنده (به قول شاعر) واقعاً سر از فخر بر آسمان سودمی ....».

.... نه، متأسفانه درمانگر و روشنگر و آگاه‌کننده نیست این حرف‌ها. آدم امروزی، اگر جویا و قدری چشم و گوشش باز باشد، از دیدن و شنیدن و آگاه شدن ناگزیر است. قضیه زیر سر محصولی است که این آگاهی ممکن است که به بار بیاورد... مسیح گفت: حقیقت را بجویید و حقیقت شما را آزاد خواهد کرد. آقای دیگری (اریش ماریا رمارک) افزود: بله، ولی دستخوش رنج و اندوه و یأس خواهد ساخت... به‌خصوص اگر آدمی‌زادة متعارف (نظیر این بنده) کم‌زور و کم‌عقل هم بوده باشد .....

.... و باز هم متأسفانه، حرف‌هایی از جنس زمان نشد این عرایض، شرمنده‌ایم. برای خود این بنده، نوع حرف‌ها و کاغذ سیاه‌کردن‌هایم، اگر خواسته باشید، به نوعی، باز یک ذرّة ناچیز، سعی توجیه مصرف و یکی از بسیار اندک بهانه‌های رها شدن تصادفی‌ام بر عرصة این سیّاره بوده است، شاید .....

..... بر صندلی سینمای بچگی/ نوجوانی، آدم احساسش را در برابر زیبایی تصویری که بر پرده گسترده بود، به صورت لبخندی و نگاهی با دوستی که در کنار او نشسته بود در میان می‌گذاشت ... آن دوست دیگر در کنار ما نیست، ولی آدم یک جورهایی آرزو دارد که بر عرصة این سیّارة بسیار پُرتکاپو و ناآرام، در میان این همه حرف‌هایی که با اوضاع روز در سنخیّت کامل است، این نوع حرف‌های پرت و به دور از آداب و احوال زمانه (که آدم چه خوب در جریان آن هست) ذرّه‌ای، چه می‌دانم، معنی و قدر داشته باشد. در همان حدّی که لبخندی را برانگیزد، همین ....».

فهرست مطالب کتاب:

پَرِ پرواز

در پس کوچه‌های پاریس

پاییز آمد

قلب رنگ پریده

چشم‌هایش

در این گوشه

«طاهرانه ...»

عروسک چینی

شکلات روسی

«صفای شما را ...»

خیابان شکرچیان

آفتاب برفی

«من خودم هم این‌جا غریبه‌ام ...»