شناختنامۀ غلامحسین ساعدی
خلاصه
«شناختنامۀ غلامحسین ساعدی» یکی از مهمترین کتابهایی است که جهان داستانی یکی از نویسندگان مهم ایرانی معاصر را توضیح میدهد.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
«شناختنامۀ غلامحسین ساعدی» یکی از مهمترین کتابهایی است که جهان داستانی یکی از نویسندگان مهم ایرانی معاصر را توضیح میدهد.
ساعدی یکی از نویسندههای محبوب کورش اسدی بود و همواره داستانهای این نویسنده در کارگاهها و کلاسهای آموزشی اسدی، از مهمترین مثالهایی بود که تأثیر مثبت خوانش ادبیات روز دنیا را مانند همینگوی بر روند داستاننویسی ایران بیان میکرد. داستانهای درخشان ساعدی از نظر اسدی، نمونههایی بود که به روشنی ساخت جهانی منسجم از عناصر داستانی بهدقت انتخاب شده را نمایش میداد. عناصری که از یک طرف سطح بیرونی ماجرا را روایت میکنند و در کنش و واکنش با یکدیگر لایههای زیرین جهان رازآلود ساعدی را میسازند. توضیح، شرح و تفسیر او دربارۀ زندگی و آثار ساعدی یکی از میراثهای مهمی است که برای ما باقی مانده است.
دربارۀ نمایشنامهنویسی ساعدی در این کتاب به صورت گذرا بحث شده است. ساعدی میان جهان نمایش و داستان سرگردان است. میان گفتگو و وصف، میان صدا و سکوت. نمایشنامهای او برشی است از بیرون زندگی آدمهای آسیبدیده و گرفتار و داستانهایش شرح درونیتر و شخصیتر و پیچیدهتر همین آدمهاست. در نمایشنامهنویسی ساعدی تابع جوّ زمانه است. بلندگوی مسائل و مشکلات ریز و درشت اجتماع است. در عرصۀ ادبیات مبارز و متعهد، نمایشنامه برد بیشتری دارد و ساعدی نمایشنامهنویس اسیر برد کلام است. صحنۀ نمایش برای جای خوش فریاد است. انتظار همۀ بینندگان و خوانندگان نمایشنامه این است که نمایشنامهنویس نقش درمانگر مسائل اجتماعی را بازی کند و ساعدی با شور و تلاشی خستگیناپذیر درگیر همین بازی میشود. میان نمایشهای ساعدی «بهترین بابای دنیا» شاید از نظر اندیشه و شخصیتپردازی و موقعییت یکی از معدود کارهای شخصی ساعدی باشد. شخصی به این معنی که آدمها و سیر حوادث و عاقبت کار در دایرۀ اثر عمل میکنند و ربطی به بیرون اثر و اجتماع ندارند. خشونت برهنۀ این نمایشنامه چه در مورد واقعۀ اصلی و چه در گفتگوها این اثر را تا اندازۀ یک متن تراژیک بالا میکشد.
بخش عمدهای از کتاب اختصاص به داستانهای کوتاه ساعدی دارد که در این میان داستانهای شبنشینی باشکوه، عزاداران بیل، دندیل، گور و گهواره، واهمههای بینامونشان و ترس و لرز بررسی شدهاند. جهان داستانهای ساعدی، جهان نیازمندان بیقهرمانی است که در پی قهرمانباقی و قدیسپروری عمرشان تباه شده و از قهرمان هم خبری نیست. ساعدی در تمام داستانهایش همین فقر را نشانه رفته است. قهرماننبودن و بیقهرمان زیستن فقر نیست، فقر آنجاست که از آدمی با هزار نقطه ضعف و نیاز، قهرمانی قدیس ساخته شود. در جهان ساعدی چنین قهرمانی یا فریبکار میشود یا گریزان و سرگردان. آثار داستانی قابل تأمل ساعدی همانهاست که میان سالهای چهل تا پنجاه منتشر شده و به گمان نویسنده آثاری که پس از مرگ او و در دهۀ شصت و هفتاد در ایران منتشر شده، چندان قابل اعتماد و توجه نیست؛ هر چند در این بررسی به چند مورد از آنها نیز اشاره شده است.
یکی از مشغلههای ساعدی، نوشتن در فضای دوران مشروطه است. او چند نمایشنامه و دو رمان در حالوهوای مشروطه دارد که یکی از آنها رمان «توپ و غریبه در شهر» است. در بخش دیگری از این کتاب بررسی این رمان انجام شده است. در بخش پایانی کتاب نیز به سالشمار زندگی و آثار ساعدی پرداخته شده است.
فهرست مطالب کتاب:
* آثار
مجموعه داستان
رمان
نمایشنامه
فیلمنامه
تکنگاری
ترجمه
* مروری تند و کوتاه بر نمایشنامهنویسی ساعدی
* داستانهای کوتاه ساعدی باغهای معلق اضطراب
شبنشینی باشکوه
عزاداران بیل
دندیل
گور و گهواره
واهمههای بینامونشان
ترس و لرز
* رمان پایان درخشش ساعدی
* سالشمار
پربازدید ها بیشتر ...
مطالعات ادبی هرمنوتیک متنشناختی
مهیار علویمقدمتأویل و رویکرد هرمنوتیکی، باعث افزایش بهرهگیری هر چه بیشتر خواننده از ارزشهای شناختهنشدۀ متن میش
پابرهنه در برادوی: زندگی و آثار نیل سایمون
مجید مصطفوینیل سایمون (1927 ـ 2018) یکی از پرکارترین، موفقترین و محبوبترین نمایشنامهنویسان جهان و یکی از بهت
منابع مشابه بیشتر ...
نشریه فرهنگی و پژوهشی «رودکی»، سال دوازدهم، شماره پیاپی 189، مرداد ماه 1396
جمعی از نویسندگان به سردبیری محمد عزیزییکصدوهشتادونهمین شماره از نشریۀ «رودکی» به سردبیری و مدیرمسئولی محمد عزیزی، ویژۀ مردادماه 1396 منتشر
فصلنامه بینالمللی ادبی ـ فرهنگی ـ هنری نوشتا، سال نهم، زمستان 1395، شمارۀ 30
جمعی از نویسندگان به صاحبامتیازی و مدیرمسئولی حسین واحدیپورشمارۀ سیام از فصلنامۀ بینالمللی ادبی، فرهنگی و هنری «نوشتا» ویژۀ زمستان 1395 منتشر شده است.
نظری یافت نشد.