معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

این کتاب حاصل چند سال کار نویسنده بر روی نویسندگان آوانگارد دنیا بوده که در قالب ۷۳ مقاله درباره ۷۳ نویسنده بزرگ ادبیات جهان که خیلی‌هایشان هم در ایران شناخت شده نیستند و آثاری از آنها در کشور ترجمه نشده، تدوین و گردآوری شده است.

مقاله‌هايي كه در اين كتاب عرضه مي‌شود خواننده علاقمند به ادبيات جهان را به درك درست و دقيقي پيرامون زندگي و جهان داستاني بيش از هفتاد نويسنده برجسته و آوانگارد رهنمون مي‌سازد. مقصود نهايي از نگارش و تدوين اين كتاب آن است كه در يادداشت‌هايي موجز و بدون حشو و زوائد به مهم‌ترين درون‌مايه‌هاي داستاني و ساختاري هر نويسنده به طور مجزا پرداخته شود؛ از اين‌رو انتشار اين كتاب دو هدف مهم را پوشش مي‌دهد: در گام اول فقر مطلق منابع و كتاب‌هاي نقد ادبي، خصوصا در حيطه شناخت بوطيقاي داستاني نويسندگان در زبان فارسي را تا حدودي برطرف مي‌كند و بدل به منبع قابل اتكايي جهت شناخت زندگي و آثار جمعي از مهم‌ترين و تأثيرگذارترين نويسندگان ادبيات جهان مي‌شود و از آن مهم‌تر و در گام دوم اينكه با شناخت هر نويسنده طبعا به سمت آشنايي با او و خواندن كتاب‌هايش مي‌رويم و اگر هم آثار اين نويسندگان هنوز به فارسي برگردانده نشده، فرصت مغتنمي براي مترجمان و ناشران مهيا مي‌شود تا دست به كار شوند.

در این کتاب دربارۀ «طه حسین» چنین آمده است: «طه حسین نویسنده و متفکر مصری، یکی از مهم‌ترین چهره‌های روشنفکری و ادبی قرن بیستم است که در بیداری فکر عربی و بسط و ترویج بنیان‌های مدرنیته در کشورش نقش برجسته‌ای ایفا کرد و در دوران حیات خود به سالار ادبیات عرب (عمید الادب العربی) مشهور و ملقب گردید. او در سال 1889 در روستای عزبه در جنوب قاهره به دنیا آمد. در شش سالگی بر اثر بیماری چشم نابینا شد. با وجود نابینایی مطلق، تحصیلات درخشانی انجام داد و معلومات فراوانی کسب کرد. در دانشگاه الازهر که در آن سال‌ها تازه تاسیس شده بود و می‌رفت تا به یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های فرهنگی و ادبی جهان اسلام تبدیل شود به تحصیل صرف و نحو و منطق و ادبیات پردخت و بعد در دانشگاه قاهره به دریافت درجۀ دکتری ادبیات نائل آمد». (ص 89)

دربارۀ «آندره برتون» چنین آمده است: «نام و آثار آندره برتون، شاعر و نویسنده فرانسوی قرن بیستم، با مفهوم سورئالیسم گرده خورده است و زندگی انقلابی و سراسر شور و شوق ادبی او معطوف به سامان‌رساندن ایده‌های آوانگارد در هنر و ادبیات جهان شد. آثار آندره برتون در ادبیات معاصر کشورش با شیوۀ خاص نگارش او و غلبۀ جنبۀ بصری  و ایماژیستی آنها بر مفهوم ادبی و بلاغی آن مشخص و ممتاز است. در آثار این نویسنده، داستان؛ تجزیه و تحلیل و هذیان و اوهام در هم می‌آمیزند و به خواننده القا می‌شود تا از چنگ خرد و عقل‌ رها شود و عوالم ماورایی را تجزیه کند. از مهم‌ترین کتاب‌های آندره برتون می‌توان به «عشق جنون‌آمیز» و داستان درخشان «ناجا» اشاره کرد». (ص 102)

دربارۀ «خوان رامون خیمنس» چنین می‌خوانیم: «از نظر خوان رامون خیمنس شعر قبل از هر چیز وسیله معرفت است ـ بدین طریق، شعر غریزی و طبیعی که منقح شده باشد شعر نیست. او نگاهی سخت آریستوکراتیک و نخبه‌گرا به شعر و اندیشه داشت و از سادگی هنر عامیانه به‌شدت گریزان بود. در نظر این شاعر اشرافی، هنر عامیانه چیزی جز سقوط فرهنگ والا نیست. خیمنس در یکی از مقالاتش تصریح می‌کند که مطلقاً نمی‌تواند هنر و شعر را که مورد توجه اکثر مردم است قبول داشته باشد. او همچنین مفهوم تعهد سیاسی و شعر متعهد را به‌شدت رد می‌کرد. به عقیدۀ خیمنس هنگامی که شعر به خدمت اهداف سیاسی در می‌آید، به حد اعلای تنزل می‌رسد. خیمنس در سراسر زندگی‌اش به تز «هنر برای هنر» وفادار ماند». (ص 106)

دربارۀ «پیو باروخا» چنین آمده است: «پیو باروخا یکی از مهم‌ترین ادبا و نویسندگان اسپانیای قرن بیستم است که با تأسف فراوان در ایران کاملاً ناشناس مانده است. نه‌تنها کتابی از او به فارسی ترجمه نشده، بلکه غالب دوست‌داران حرفه‌ای رمان و ادبیات در کشور ما حتی نام او را نشنیده‌اند و این در حالی است که وقتی صحبت از نسل مشهور به «98» را در ادبیات اسپانیا پیش می‌کشیم، بلافاصله بعد از میگل دِ اونامونو، نام باروخا به چشم می‌خورد. باروخا نویسنده‌ای شوخ‌طبع و بذله‌گو بود و به جنبه‌های مطایبه‌آمیز زندگی اهمیت می‌داد. از این‌رو نقطۀ عکس و مقابل اونامونو است که تلخ‌اندیش بود و نگاهی تیره‌وتار به زندگی داشت». (ص 11)

دربارۀ «رمون کنو» چنین می‌خوانیم: «رمون کنو در تاریخ ادبیات فرانسه چهره‌ای منحصربه‌فرد است؛ چراکه او توانست مراحل مهم سورئالیسم، ادبیات متعهد و رمان نو را تجربه کند و پشت سر بگذارد و در عین حال تسلیم هیچ‌یک از این مکاتب نشود. غرابت و جذابیت فراوان نوشته‌های کنو از هیچ مکتب و آیینی سرچشمه نمی‌گیرد مگر از چشمۀ خلاقیت خودش. به تعبیر پی‌یر برونل، منتقد فرانسوی، آثار رمون کنو به علت مهارت و تسلطی که نویسنده در فنون ادبی از خود نشان می‌دهد و طنز مؤثری که آثار آن را ضایع می‌کند، به منزلۀ تمجید و تجلیل و در عین حال نفی و انکار ادبیات به شمار می‌رود». (ص 139)

سعی شده در کتاب هم به بوطیقای آثار این نویسندگان اشاره شود و هم اینکه زندگی‌نامه‌ و بیوگرافی کاری از آنها برای مخاطب آورده شود تا اگر کتاب‌هایی منتشرنشده در ایران دارند، به خواننده معرفی شود. در این کتاب نویسندگان بسیار مهمی از جمله کلودیو مگریس ایتالیایی، باربارا کاسن فرانسوی، نیکلا بوویه سوییسی، ماکس ژاکوب فرانسوی برای اولین بار به زبان فارسی معرفی شدند. اصولا آوانگارد بودن و تأثیرگذاری این نویسندگان وجه مشترک آنها برای گردآوری در این اثر بوده است. دو تن از نویسندگان معرفی‌شده در کتاب از نویسندگان قرن نوزدهمی هستند؛ ولی غالب نویسندگان قرن بیستمی هستند که تعدادی از آنها از جمله نویسندگان مهمی هستند که هنوز در قید حیات به سر می‌برند. برای نوشتن این مقاله‌ها از منابع دست اول فرانسوی و انگلیسی استفاده شده و نهایت دقت به‌کار گرفته شده تا اصالت مقاله‌ها، تلفظ صحیح اسامی نویسندگان و مکان‌ها و تاریخ تولد و مرگ نویسندگان درست و دقیق و بدون کوچک‌ترین سهو و خطایی باشد.