معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

کامران فانی از جمله شخصیت‌های فرهنگی است که عمر خود را سال‌ها به پای کتاب گذاشته است. او نه‌تنها کتاب‌شناسی حرفه‌ای است، بلکه مترجم و مؤلف پرکاری نیز هست. کارنامه او مملو از آثاری است که تألیف و ترجمه کرده است. او از جمله کسانی است که کتابداری مدرن را در ایران ترویج کرد و کتابداری که اینک جزو یکی از تخصص‌های مهم در حوزه فرهنگ محسوب می‌شود از جمله تلاش‌های اوست. فانی به واسطه تلاش‌های گسترده‌ای که در حوزه کتاب داشته، در تألیف و تدوین و راه‌اندازی دانشنامه‌های متعددی سهیم بوده است.

فانی اگرچه عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی است اما همچنان تلاش خود را در جهت توسعه دانش کتابداری متمرکز کرده است. در این گفتگوی طولانی سعی شده به زندگی او فارغ از سؤال‌های کلیشه‌ای توجه شود.

این گفتگو اواخر سال 90 صورت گرفته و یک بار نیز مختصری از آن در ویژه‌نامه مردادماه روزنامه اعتماد در سال 93 منتشر شده است. فانی خود را مانند کسانی می‌داند که توانسته براساس کوشش و تلاش به مرتبه‌ای که اکنون قرار دارد برسد. زندگی فانی، زندگی مردی از جنس کتاب است.

در بخش ششم این گفتگو که به «کتابداری تا کتابخانه ملی» اختصاص یافته می‌خوانیم: «سال‌های دهۀ 1350 از نظر تأسیس کتابخانه‌های جدید و ورود روش‌های جدید کتابداری خیلی پربار بود. اکثر اساتید دانشکده کتابداری هم خارجی بودند. از اساتید ایرانی یکی از آنها خانم انصاری بود که از کانادا فوق لیسانس گرفته بود، اما بقیه ایرانی‌ها کم بودند. متون هم که به فارسی وجود نداشت. اکثر استادان آمریکایی بودند که معمولاً کتابداران قدیمی بودند که سال‌ها تجربۀ کتابداری در کتابخانه‌های خوب را داشتند و استخدام وزارت علوم شده بودند تا خودمان بتوانیم استادان ایرانی تربیت کنیم. از استادان ایرانی، آقای افشار نسخه‌شناسی و نسخه‌های خطی درس می‌داد، خانم سلطانی که از ما جلوتر بود، فهرست‌نویسی درس می‌داد و گونه‌ای همکاری بین این دو دسته از اساتید بود». (ص 122)

در بخشی دیگر از این گفتگو کامران فانی دربارۀ کار اصلی‌اش در حوزۀ کتابداری می‌گوید: «کار اصلی من در حوزۀ کتابداری به‌خصوص در حوزۀ کتاب مرجع بوده است. چون همیشه فکر می‌کردم بخش مرجع ضعیف‌ترین بخش کتابخانه‌های ماست. بخش مرجع پاسخگوی سؤال‌های ماست و فقط این نیست که سؤالی بپرسیم و از او بخواهیم کتابی بیاورد. بخش مرجع در کتابخانه‌های تخصصی، دانشگاهی و مهم بخشی است که به امر پژوهش کمک می‌کند. کسی که پژوهش می‌کند، به بخش مرجع مراجعه می‌کند و آنجا به او منابع و شیوۀ رجوع به منابع را معرفی می‌کنند؛ زیرا اصلاً هدف از تأسیس کتابخانه همین بخش است تا پاسخگو باشد». (ص 123)

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه

مجلس اول/ کودکی و نوجوانی

مجلس دوم/ دبیرستانی و سال‌های اول دانشگاه در رشتۀ پزشکی

مجلس سوم/ سال‌های دانشجویی با استادان دانشگده

مجلس چهارم/ سال‌های دهه چهل

مجلس پنجم/ اندر حکایات نوشتن!

مجلس ششم/ سال‌های دهه 1350: کتابداری تا کتابخانه ملی

مجلس هفتم/ آثار و نوشته‌ها