معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

شمارۀ جدید از دوماهنامۀ ادبیات داستانی «برگ هنر» با ویژه‌نامه‌ای برای احمد محمود داستان‌نویس معاصر منتشر شده است. در این شماره پس از یادداشت سردبیر، زندگی‌نامۀ احمد محمود (1310 ـ 1381) به روایت خودش آورده شده است. در ابتدای این نوشتار آمده است: «از جمله مشکلاتی که همیشه داشته‌ام نوشتن زندگی‌نامۀ خودم بوده است. شاید علتش این باشد که وقتی به سال‌های پشت سرم نگاه می‌کنم، می‌بینم چیزی برای گفتن ندارم. این است که در می‌مانم. همچنان‌که حالا درمانده‌ام». بسیاری احمد محمود را پیرو مکتب رئالیسم اجتماعی می‌دانند. معروف‌ترین رمانش «همسایه‌ها» نام دارد که در زمرۀ مهم‌ترین آثار ادبیات معاصر ایران شمرده می‌شود. رمان «داستان یک شهر» نیز به نوعی دنبالۀ رمان «همسایه‌ها» است. محمود در رمان «زمین سوخته» گزارشی از روز و سال‌های شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را روایت کرده است.

بخش بعدی این شماره اختصاص به ویژه‌نامه دارد که به آثار احمد محمود اختصاص یافته است. در ابتدای این ویژه‌نامه ابتدا گفتگویی با عبدالعلی دست‌غیب انجام شده که افزون بر نگاهی تحلیلی و موشکافانه به آثار احمد محمود، از چهار دورۀ ادبیات داستانی ایران سخن گفته شده است. خوانش رمان «درخت انجیر معابد» با رویکرد روان‌شناسی اجتماعی نوشتار بعدی این ویژه‌نامه است. «همسایه‌ها» رمانی است در حدود 500 صفحه که وقایع سیاسی ـ اجتماعی چند سال پیش از کودتای سال 1332 تا زمان کودتا را را از زبان پسری نوجوان که به تدریج به بلوغ و پختگی می‌رسد، روایت می‌کند. نگاهی به این رمان نوشتار دیگری از ویژه‌نامۀ این شماره است. بررسی رمان «داستان یک شهر»، حاشیه‌ای بر آثار احمد محمود و بررسی واقع‌گرایی مدرن در آثار او دیگر نوشتارهای این بخش را شکل می‌دهند.

در بخش شعر این شماره ابتدا زندگی‌نامۀ کوتاهی از روبرتو بولانیو شاعر و نویسندۀ شیلیایی آورده شده و سپس اشعاری از او، شمس لنگرودی و علی کاکاوند آورده شده است.

بخش نقد معرف این شماره با یک نوشتار اختصاص دارد به نقد و بررسی داستان کوتاه «غریبه‌ها و پسرک بومی» اثر احمد محمود. در این نوشتار آمده است: «احمد محمود در به‌کارگیری عناصر فضاسازی و اشیای موجود در محیط، نویسنده‌ای تواناست. او اشیا، جانوران و شخصیت‌ها را به «بی‌سروصدا»ترین وجه داخل داستان خود کرده است، چنان‌که گویی آنها جزء جدایی‌ناپذیر داستان هستند. ورود سگ سوری به داستان بعد رهاکردنش نزدیک خانۀ بتی و سپس نقش مستقلی که در داستان پیدا می‌کند، نمونۀ خوبی از ویژگی پیش‌گفته است. در شکل‌گیری شخصیت شهرو نیز نویسنده با ویژگی‌های شخصیت، همین رفتار را دارد؛ برخلاف شخصیت‌هایی که در «دیدگاه» خود آنها را پرورده است». (ص 91)

سوزنبان، داستان کوتاه، رویداد و کتابخانه دیگر بخش‌های این شماره را شکل می‌دهند.

فهرست مطالب این شماره:

* سرمقاله:

رؤیای کاغذی/ اقبال معتضدی

احمد محمود به روایت احمد محمود

* ویژه‌نامه:

هنوز در زبان فارسی رمان نداریم/ گفتگو با عبدالعلی دست‌غیب

خوانش رمان درخت انجیر معابد/ جواد اسحاقیان

نگاهی به رمان همسایه‌ها/ منصوره تدینی

رنگ خونین آسمان/ محمدرضا روحانی

حاشیه بر آثار احمد محمود/ سیامک گلشیری

احمد محمود واقع‌گرایی مدرن/ شاهرخ امینی

* شعر:

شاعر به دنیا آمد، نویسنده از دنیا رفت/ روبرتو بولانیو؛ ترجمۀ امیر جنانی

شمس لنگرودی

علی کاکاوند

* نقد معرف: آتش؛ برآیند عشق و معرفت/ رضا خندان مهابادی

* سوزنبان: جزیره مرگ و تأثیرات آن/ محسن توحیدیان

* داستان:

علم بهتر است یا ثروت/ محمد محمدعلی

گور بابای لاغری/ سمانه خادمی

همۀ آنها/ پگاه افسری

ورود سگ به پارک ممنوع/ امیررضا بیگدلی

مزاحم/ خورخه لوئیس بورخس؛ ترجمۀ احمد میرعلایی

* رویداد: جایزۀ ادبی مهرگان

* کتابخانه:

در ویترین کتاب‌فروشی‌ها/ عبدالله عطایی

معرفی کتاب/ گلپر فصاحت