معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

لودویگ یوزف یوهان ویتگنشتاین (1889 ـ 1951) را اگر نتوان مهم‌ترین فیلسوف عصر حاضر نامید، اما می‌توان او را در کنار مارتین هیدگر از بنیادگذاران فلسفۀ معاصر دانست.

آنچه در این کتاب بیان می‌شود متعلق به یک سال و نیم آخر زندگی ویتگنشتاین است. او در نیمۀ سال ۱۹۴ به دعوت نورمن مالکم از ایالات متحده دیدن کرد و در خانه وی در ایتاکا اقامت گزید. مالکم همچون یک محرک، علاقۀ ویتگنشتاین به «دفاع از فهم عامِ» مور را بر می‌انگیخت، به عبارتی ادعای وی در شناخت برخی از قضایای متقن چون «این دستی است و آن دستی دیگر»، «زمین مدت‌ها پیش از حیات من وجود داشته» است و «من هرگز از سطح زمین جدا نبوده‌ام».

نخستین این قضایا را مور در «اثبات عالم خارجی» آورده است. دو قضیۀ دیگر در «دفاع از فهم عام» او، که ویتگنشتاین از مدت‌ها پیش بدان‌ها توجه داشت و به مور گفته بود که این بهترین مقاله وی بوده است و مور نیز تصدیق کرده بود.

این کتاب مشتمل است بر تمام آنچه ویتگنشتاین از آن زمان تا هنگام مرگش درباره این عنوان یعنی دفاع از فهم عام نوشت. این دست‌نوشته‌ها سیاهه‌های نخستین اوست و وی در قید حیات نماند تا آنها را دستچین کرده و مرتب سازد. وجه تمایز این ترجمه افزون بر تدقیق در ترجمۀ متن، افزودن کشف المطالب بندها به کتاب است. چنان‌که تدوین‌کنندۀ کتاب تصریح می‌کند، ویتگنشتاین فرصت دسته‌بندی و مرتب کردن بندهای کتاب را نیافت. در این ترجمه، ابتدا ترجمۀ کامل کتاب به همان صورت منتشر شده پس از مرگ ویتگنشتاین آمده است و پس از آن، بندها به صورت موضوعی مرتب شده و همۀ بندها با ترتیب موضوعی ذیل عنوان کشف المطالب آمده است.

بنابراین امکان رجوع به بندهای کتاب به سهولت و ذیل عناوین مشخصی امکان‌پذیر است. برخی از موضوع‌های بخش کشف المطالب از این قرار است: اثبات گزاره/ دلیل/ دلایل؛ استفراء؛ اسطوره‌شناسی؛ اطمینان؛ امتحان/محک /آزمون؛ اندیشه؛ انسان؛ بازی زبان؛ باور؛ بدن؛ تجربه؛ تحقیق؛ تردید؛ تصویر؛ توهم؛ حقیقت؛ حکم؛ خدا؛ خواب و رویا؛ خطا؛ خیال/تخیل؛ دروغ/ گزاره‌های دروغ؛ دستور زبان؛ رساصیات؛ فرضیه؛ قضایای منطقی و .... .

در مقدمۀ کتاب آمده است: «این نوشته‌ها به چهار بخش تقسیم می‌شود: ما این تقسیمات را در بند 65، بند 192 و بند 299 نشان داده‌ایم. آنچه به اعتقاد ما بخش اول می‌باشد، در بیست ورق بزرگ کاغذ خط‌دار بی‌تاریخ نوشته شده است».

در بند 65 از بخش «دربارۀ یقین» آمده است: وقتی بازی زبان تغییر می‌کند، به دنبال آن مفاهیم تغییر می‌یابد و با مفاهیم معانی کلمات نیز دگرگون می‌شود». (ص 14)

در بند 192 آمده است: «مطمئناً تصدیق وجود دارد، اما هر تصدیقی را پایانی است». (ص 38)

و در بند 299 می‌‌خوانیم: «قانع شده‌ایم که زمین گرد است». (ص 56)

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌گفتار مترجم

مقدمه

دربارۀ یقین

کشف المطالب

فهرست اسامی و اصطلاحات