معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

جهان از زنان قابل ستایش و اثرگذار که هر یک داستان حیرت‌انگیز خود را دارد، پر است. بدیهی است هیچ کتابی، هر اندازه هم پرصفحه، نمی‌تواند نکات ریز و پیچیدگی‌های زندگی تمام این زنان را یک‌جا گرد آورد. در این کتاب نیز تنها شرح زندگی بانفوذترین و اثرگذارترین زنانی از سراسر جهان آمده که به عنوان نمایندگان برجسته هم‌جنسان خود دست به عمل یازیده‌اند. زنانی که ماجرای زندگی آنها در این کتاب آمده، از ملکه‌ها تا زنان عادی هستند، هنرمندان و دانشمندان، زنانی که در میدان سیاست کشورشان نام‌بردار بوده تا زنانی که در صحنه جهانی درخشیدند.

بیشتر این زنان با وجود دشمن‌کامی‌ها و مخالفت‌خوانی‌ها شکوفا شدند. گاه مخالفت‌های خانوادگی سدِ راه آنها بود، گاه دشواری‌ها و موانع خارجی. تا سده‌ها، صرفِ زن بودن نخستین مشکلی بود که آنان برای رشد و شکوفایی باید بر آن چیره می‌شدند. حتشسپوت دختر ارشد فرعون مصر، توتمس اول و ملکه‌اش آهمزه است.

زنان دیگری هم بودند که به دلیل ازدواج یا در مقام مادر حکمرانی کرده و حاکمان توانائی هم بوده‌اند. الئنور آکیتن نمونه‌ای از این زنان است که به عنوان همسر و مادر تنی چند از شاهان فرانسه و انگلستان، قدرت فراوانی از خود نشان داد.

حتی امروز هم ملکه بریتانیا یک زن است. الیزابت دوم، مانند الیزابت اول، هنگامی که بیست‌وپنج ساله بود به قدرت رسید. وی از طریق پسر و ولیعهدش، پرنس چارلز، با یمی دیگر از زنان مطرح در این کتاب پیوند می‌خورد، دایانا، پرنسس ویلز. شخصیت، زیبائی و حمایت بی‌قید و شرط دایانا از هنر و کودکان و بیمارن مبتلا به ایدز، به سرعت او را در سراسر جهان به چهره‌ای محبوب و دوست‌داشتنی تبدیل کرد. مرگ نابه‌هنگام او در سال 1997 م. وقتی سی‌وشش سال بیشتر نداشت، گروه بی‌شماری از مردم را غمگین کرد.

در روزگار کنونی کشورهای دیگر هم در جهان توسط زنان اداره شده‌اند. اولین نخست‌وزیر زن در تاریخ، سیریماوو باندرانایکه، در سال 1960م. برای رهبری سریلانکا انتخاب شد. او سه دوره در این سمت خدمت کرد و تا زمان مرگش در سال 2000م. یکی از چهره‌های مهم سیاسی در سریلانکا بود. شش سال بعد ایندیرا گاندی اولین نخست‌وزیر زن در هند شد. اما پس از چهار دوره نخست‌وزیری، در سال 1984 م. ترور شد. ایرلند در 1990 م. مری رابینسون را به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب کرد و در 2006 م. الن جانسون سیرلیف نخستین زنی بود که در کشور آفریقایی، لیبریا، به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد.

آمریکا از کشورهای مهمی است که هنوز رئیس‌جمهور زن نداشته، اما در این کشور زنانی بوده‌اند که مقام‌های مهم سیاسی را در دست داشته‌اند، از جمله هیلاری رودام کلینتون، اولین بانویی بود که توانست در یک پست انتخابی ـ سناتوری کنگره در سال 2001م. ـ فعالیت کرده و تاریخ‌ساز شود.

برخی از زنانی که در این کتاب به آنها پرداخته شده، نه برای به قدرت رسیدن، بلکه برای توانمند کردن زنان دیگر فعالیت کرده‌اند. در آمریکا، شوزان. بی. آنتونی و الیزابت کدی استنتون برای حق رأی زنان مبارزه کردند. در 1920م. تلاش‌های آنها ثمر داد و همراه با نوزدهمین متمم قانون اساسی آمریکا، زنان این کشور از حق رأی برخوردار شدند. امیلین پنکهرست و دخترش کریستابل در انگلستان نیز راه مشابهی پی گرفتند. در 1928م. مبارزان حق رأی برای زنان شاهدِ تصویب «قانون نمایندگی مردم» شدند که به زنان و مردان این کشور حق رأی برابر داد.

برای زنان، فعالیت‌ سیاسی تنها راه کمک به دیگران نبوده است. عرصه پزشکی یکی دیگر از حوزه‌های فعالیت زنان نخبه‌ای بوده که در این کتاب معرفی شده‌اند. زنانی که حاصل کارشان بر زندگی توده‌ها اثر گذاشته یا سطح بهداشت عمومی را بالا برده است. فلورانس نایتینگل، که نامش عمدتا به عنوان یک پرستار در یادها مانده، از دیگر هواداران خستگی‌ناپذیر اصلاحات اجتماعی بود و در اصلاح نظام‌های تداراکاتی و پزشکی در ارتش نقشی بسیار تعیین‌کننده داشت. او الگوهایی برای پرستاری طراحی کرد که حتی امروز نیز قابل استفاده است.

زنان دانشمند نیز برای کمک به بشریت گام‌های بزرگی برداشته‌اند. الیزابت استرن تحقیقات گسترده‌ای درباره عوامل ابتلا به سرطان رحم، علل و نحوه پیشرفت آن انجام داد. تشخیص زودهنگام و درمان موفق این بیماری تنها به دلیل یافته‌های الیزابت استرن ممکن شد. دستاوردهای مارگارت سنگر در زمینه جلوگیری از بارداری به زنان برای کنترل تعداد فرزندان حق انتخاب داد. مارگارت در کاهش نرخ مرگ و میر نوزادان و مادران هنگام زایمان، که در سال‌های اولیه قرن بیستم در آمریکا بسیار بالا بود، سهم غیرقابل انکاری دارد. و هستند زنانی که مُهر خود را بر پیشانی خلاقیت جمعی نوع بشر زده‌اند. زنان برجسته و بااستعدادی که با هنر خود سرگرمی و آگاهی را به مردم پیشکش کرده‌اند. سارا برنارد و مارلین دیتریش از جمله بانوان بزرگ صحنه تئاتر و پرده سینما هستند. بازی آنها بعدها میزانی شد برای دیگر هنرپیشگان تا خود را با آن بسنجند. لوسیل بال هم دیگر ستاره عرصه هنرهای نمایشی‌ست که بیشتر به خاطر بازی در برنامه تلویزیونی «لوسی را دوست دارم» شناخته شده است. این برنامه به دلیل استفاده از سه دوربین، به جای یک دوربین ثابت، انقلابی در کمدی‌های تلویزیونی به پا کرد. کاری که امروز در ضبط کمدی‌های تلویزیونی به موضوعی عادی تبدیل شده است.

بال به عنوان یکی از بزرگ‌ترین هنرپیشه‌های کمدی، همه را به خنده وامی‌داشت. او استعداد خارق‌العاده‌ای نیز در کسب و کار داشت و از اولین زنانی بود که کمپانی تهیه و تولید فیلم در هالیوود تأسیس کرد و به این ترتیب راه را برای نسل بعدی زنان تهیه‌کننده و مدیران استودیوهای فیلمبرداری هموار کرد. برخی زنان با نوشته‌هایشان بر افکار عمومی تاثیر گذاشتند. نخستین رمان جهان، داستان گن جی توسط یک زن نوشته شد، موراساکی شیکیبو، نویسنده ژاپنی. در دنیای شاعران یونان باستان، سافو به هومو پیوست و درباره عشق، هیجان و آموزش هنر عشق ورزیدن و زناشویی به زنان شعر سرود.

برای نمونه در این کتاب دربارۀ ویرجینیا وولف چنین آمده است: «ویرجینیا وولف نویسنده بریتانیایی است که عمدتا به دلیل رمان‌هایی که روایت تک‌خطی نبودند، تأثیر عمده‌ای بر این ژانر ادبی داشت. با اینکه وولف به خاطر رمان‌هایش، به ویژه مادام دالووی (1925)، و به سوی فانوس دریایی (1927) شهرت دارد، اما مقاله‌های مهمی هم درباره نظریه هنر، تاریخ ادبیات، مسائل مربوط به طنان و سیاست قدرت نوشته است. با سبکی فوق‌العاده چندین فرم نوشتن زندگینامه را تجربه کرد. رمان‌های کوتاهی نوشت درست مانند تابلوهای مقاشی. برای دوستان و بستگانش نیز نامه‌هایی با محتوایی بسیار درخشان از نظر ادبی می‌نوشت».(ص 345)