۳۱۲۴
۵۰۳
حبه‌های نقره‌فام: الهیات و مضامین کتاب مقدسی در شعر فارسی معاصر

حبه‌های نقره‌فام: الهیات و مضامین کتاب مقدسی در شعر فارسی معاصر

پدیدآور: حیدر عیوضی ناشر: ادبیاتتاریخ چاپ: ۱۳۹۶مکان چاپ: قمتیراژ: ۲۰۰شابک: 1ـ5ـ96612ـ600ـ978 تعداد صفحات: ۲۳۰

خلاصه

شعر معاصر و به طور خاص پس از مشروطه، تحولات فراوانی در فرم و محتوا تجربه کرده است که آن را به طور جدی از دوره‌های پیشین متمایز می‌کند. محور پژوهش در این کتاب بر یکی از این تحولات متمرکز است: حضور الهیات و مضامین کتاب مقدسی.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

 

شعر معاصر و به طور خاص پس از مشروطه، تحولات فراوانی در فرم و محتوا تجربه کرده است که آن را به طور جدی از دوره‌های پیشین متمایز می‌کند. محور پژوهش در این کتاب بر یکی از این تحولات متمرکز است: حضور الهیات و مضامین کتاب مقدسی. این در حالی است که در شعر پیش از مشروطه، موضوعات و مسائل مشترک در ادیان ابراهیمی از دریچۀ سنت اسلامی نگریسته می‌شد، البته شاعرانی چون قطران تبریزی و خاقانی مستثنا می‌باشند؛ اما در شعر معاصر مفاهیم الهیاتی یهودی ـ مسیحی به طور مستقیم حضور پیدا کرده‌اند. سفر به فرنگ، ترجمۀ متون ادبی، ازدواج با اهل کتاب، معاشرت با ایشان و بالاخره مطالعۀ مستقیم کتاب مقدس را می‌توان از جمله دلایل آن برشمرد.

در میان شاعران معاصر شخصیت‌های معدودی چون فروغ فرخزاد، احمد شاملو، منوچهر آتشی و سیدعلی صالحی نسبت به دیگران آشنایی عمیقی از کتاب مقدس داشته‌اند. در این میان بیشتر سروده‌های شاملو و آتشی در این موضوع، بر محور صلیب و حوادث پیرامون آن متمرکز است و البته در همۀ آنها به‌خوبی از عهدۀ کار برآمده‌اند.

بسیاری از شاعران معاصر، فارغ از مجادلات الهیاتی (بر سر تصلیب یا عدم تصلیب مسیح) تلاش می‌کنند از مفهوم صلیب در انتقال مفهوم رنج آدمی و بی‌قراری انسان مدرن استفاده کنند. به عبارت دیگر ایشان «صلیب» را نمادی برای رنج انسان معاصر به کار می‌برند. اما موضوع «صلیب» تنها یکی از موضوعات جدید در شعر معاصر است. نگارنده در این کتاب پس از مطالعۀ کامل ده‌ها دفتر شعر، موضوعات شناسایی‌شده را در هشت فصل گنجانده است. در ابتدای هر فصل هم یک مقدمه کوتاه و نیز در لابلای اشعار، به مقدار شناختش از کتاب مقدس، توضیحاتی را افزوده است.

عنوان «حبه‌های نقره‌فام» تعبیری است که از کتاب «از غزل غزل‌ها» اقتباس شده است؛ آنجا که محبوبۀ سلیمان می‌گوید: «زنجیرهای طلا با حبه‌های نقره برای تو خواهم ساخت». نگارنده از این عنوان برای اشاره به مضامین کتاب مقدسی و نیز فصول کتاب استفاده کرده است. این کتاب متضمن یک مقدمه، دو بخش و نتیجه‌گیری است.

بخش اول متضمن دو فصل است. در فصل اول کلیاتی در عناصر شعری و صنایع ادبی کتاب مقدس و به طور خاص عهد عتیق بیان شده و فصل دوم به عنوان مطالعۀ موردی تلاش دارد مؤلفه‌های ادبی کتاب ایوب را منعکس کند. در مجموع همۀ مطالب این بخش تمهیدی برای بخش دوم است.

بخش دوم الهیات و مضامین کتاب مقدسی در شعر معاصر را بررسی کرده است. مطالب مطرح در این قسمت ذیل حبه‌های (فصول) هشت‌گانه قرار دارند که هر کدام با مقدمه‌ای کوتاه آغاز می‌شوند. در نهایت قسمت نتیجه‌گیری به میزان بهره‌گیری شاعران معاصر از مضامین کتاب مقدس می‌پردازد.

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌گفتار

مقدمه

تحولات در شعر فارسی معاصر

معرفی بخش‌های کتاب

پیشینه پژوهش

مضامین کتاب مقدسی در شعر عربی

مضامین قرآنی در شعر غربی

بخش نخست: جستارهایی در بعد شعری کتاب مقدس

فصل اول: کلیات

فصل دوم: کتاب ایوب به مثابۀ یک متن ادبی

بخش دوم: الهیات و مضامین کتاب مقدسی در شعر فارسی معاصر

حبۀ اول: یَهوه

حبۀ دوم: سیب، میوۀ ممنوعه

حبۀ سوم: ای دختران اورشلیم

حبۀ چهارم: کتاب جامعه

حبۀ پنجم: دانیال نبی در کنام شیران

حبۀ ششم: شام آخر و یهودا

حبۀ هفتم: صلیب

حبۀ هشتم: بره‌های گمشدۀ مسیح

نتیجه‌گیری

پیوست (برخی یادداشت‌ها)

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

مطالعات ادبی هرمنوتیک متن‌شناختی

مطالعات ادبی هرمنوتیک متن‌شناختی

مهیار علوی‌مقدم

تأویل و رویکرد هرمنوتیکی، باعث افزایش بهره‌گیری هر چه بیشتر خواننده از ارزش‌های شناخته‌نشدۀ متن می‌ش

پابرهنه در برادوی: زندگی و آثار نیل سایمون

پابرهنه در برادوی: زندگی و آثار نیل سایمون

مجید مصطفوی

نیل سایمون (1927 ـ 2018) یکی از پرکارترین، موفق‌ترین و محبوب‌ترین نمایشنامه‌نویسان جهان و یکی از بهت

منابع مشابه

فهرست کتاب‌های چاپ سنگی کتابخانۀ حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی (مسجد اعظم) (چهار جلد)

فهرست کتاب‌های چاپ سنگی کتابخانۀ حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی (مسجد اعظم) (چهار جلد)

مجید جلیسه با همکاری حیدر عیوضی

فهرست حاضر دربردارندۀ کتاب‌شناسی حدود هشت‌هزار عنوان کتاب چاپ سنگی منتشرشده در ایران عصر قاجار و نیز

دیگر آثار نویسنده

فهرست کتاب‌های چاپ سنگی کتابخانۀ حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی (مسجد اعظم) (چهار جلد)

فهرست کتاب‌های چاپ سنگی کتابخانۀ حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی (مسجد اعظم) (چهار جلد)

مجید جلیسه با همکاری حیدر عیوضی

فهرست حاضر دربردارندۀ کتاب‌شناسی حدود هشت‌هزار عنوان کتاب چاپ سنگی منتشرشده در ایران عصر قاجار و نیز