معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

پس از یادداشت سردبیر دربارۀ حق التألیفی که برخی از ناشران به مؤلف می‌دهند، بخش «مطالعات ایرانی» با سه نوشتار آمده است. اولین نوشتار این بخش دربارۀ سفر سون هدین سیاحتگر نامور سوئدی است. در این نوشتار سفر طولانی او به حواشی شمال و جنوب کویر و به ویژه منطقۀ بیابانک پرداخته شده است.

نوشتاری دربارۀ منظومۀ «در کنار چمن یا آرامگاه عشق» نخستین اثر منتشرشدۀ سهراب سپهری که در سال 1326 در تیراژی اندک منتشر شده و مشتمل بر 207 بیت است، دیگر نوشتار این بخش است. در ادامۀ این نوشتار این منظومه به کلی آورده شده است.

در بخش دوم با عنوان «اندیشه و فرهنگ در جهان» دو یادداشت و مقاله آمده که اولین آنها بخش دوم از نوشتار «قدرت اقتصادی، کار» است.

نشر ژاپن از هویتی بهره‌مند است که از تأثیر هویت فرهنگی آن سرزمین برکنار نیست. از کشوری با حوزۀ زبانی محدود که سده‌های بسیاری در انزوای جغرافیایی و تاریخی به سر برده، هولناک‌ترین فاجعۀ حاصل از جنگ و ویرانی تاریخ بشر را از سر گذرانده، همه چیز خود را بازسازی و نوسازی کرده و در میان آنها نشرش را هم به یکی از پویاترین نشرهای جهان بدل کرده است، چه درس‌هایی می‌توان آموخت؟ دومین نوشتار دربارۀ تجربۀ نشر در ژاپن است.

بخش «ادبیات معاصر» این شماره با نوشتاری دربارۀ «مرگ کدام نویسنده» آغاز شده است. نویسنده به بهانۀ نقد آثار گلی ترقی مطالبی دربارۀ مرگ نویسنده بیان کرده است. در این نوشتار می‌خوانیم: «نویسنده‌ای که در داستان حضور دارد، ترکیبی است از شخصیت واقعی گلی ـ دختر لطف‌الله ترقی ـ و صورت تخیلی و داستانی‌شدۀ او. به عبارت دیگر یک «نویسندۀ ضمنی» است که در جایگاه چهره‌ای داستانی قرار گرفته و دارد این خاطرات را بازآفرینی می‌کند».

نیما یوشیج شاعری بود که تحصیلات اولیه‌اش به آموختن خواندن و نوشتن نزد «آخوند ده» بود و بعدها نیز تحصیلات درخور توجهی نکرد و تنها دبیرستان را به اتمام رساند. سؤال این است که کی و چگونه به چنان فهمی از هنر مدرن رسید که گوی سبقت از همۀ کوشندگان در مسیر تحول شعر فارسی ربود؟ چگونه کسی که هرگز پا از مرزهای ایران فراتر ننهاد و بلاواسطه با جهان مدرن روبرو نشد، نه‌تنها هم‌پای شماری از معاصران خود ضرورت تاریخی حرکت مدرنیستی در شعر فارسی را دریافت، بلکه مؤلفه‌های اصیل مدرنیسم هنری را چنان هوشیارانه بازشناخت و تبیین کرد که توانست آن قرایح درخشان را پیرو خود نماید؟ نوشتار دوم بخش ادبیات معاصر به این موضوع پرداخته است.

در بخش «نقد کتاب» این شماره کتاب‌های «شهروند شهرهای داستانی (تحلیل زندگی و آثار محمدعلی جمال‌زاده)» اثر حسن میرعابدینی، «شاهنامۀ فردوسی (برگزیدۀ شاهنامه)» نوشتۀ محمد دهقانی، «تاریخچۀ رمان پلیسی» تألیف فریدون هویدا، «درآمدی بر علم دین» از فردریش مکس مولر، «از بلندی‌های ارمنستان تا ایران، پژوهشی دربارل روابط میان اورارتوها و هخامنشیان» اثر رابرتو دن و کتاب «حضور: ضرورت کار میدانی» نوشتۀ دانیل برادبورد نقد و بررسی شده‌اند.

در بخش سرگذشت‌نامۀ خودنوشت، زندگینامۀ خودنوشت آرتور جان آربری (1905 ـ 1969 میلادی) نویسنده و خاورشناس انگلیسی آورده شده است.

اسناد و نسخه‌های خطی، یاد درگذشتگان، در جهان دانش و هنر و معرفی کتاب‌های تازه دیگر بخش‌های این شماره را شکل می‌دهند.

فهرست مطالب این شماره:

سرمقاله/ سردبیر

* مطالعات ایرانی

سیاحتگر سوئدی در فراخنای کوید/ سیدعلی آل داود

ابن سینا و «اتفاق» در سماء طبیعی «شفاء»/ احسان موسوی خلخالی

در کنار چمن، یا آرامگاه عشق/ امید طیب‌زاده

* اندیشه و فرهنگ در جهان

مرگ کدام نویسنده؟/ حسن میرعابدینی

عطا و لقاء مدرنیسم نیما/ سعید رضوانی

* نقد کتاب

ضرورت حضور در میدان تحقیق/ دکتر علی بلوکباشی

جمال‌زاده، شهروند داستان/ دکتر بهناز علی‌پور گسکری

برگزیده‌ای دیگر از شاهنامه فردوسی/ دکتر سجاد آیدنلو

تاریخچۀ رمان پلیسی/ دکتر طهومورث ساجدی

علم دین/ حمیرا ارسنجانی

هخامنشیان و اورارتوها/ شیما جعفری دهقی

* اسناد و نسخه‌های خطی: اندیشۀ نو و شعر متوسط/ سیدعلی آل داود

* سرگذشت نامۀ خودنوشت: زندگینامۀ خودنوشت آربری/ مصطفی حسینی

* یاد درگذشتگان

منش جزیده، نگاهی به زندگی و کارنامۀ عطاءالله بهمنش/ سیدفرید قاسمی

درگذشت بزرگ نادرزاد

درگذشت دکتر مریم میرزاخانی

* در جهان دانش و هنر

* معرفی کتاب‌های تازه