معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

فصل‌نامۀ مطالعات نظری و تاریخی هنر «زیباشناخت» ویژۀ تابستان 1396 منتشر شده است.

فصل‌نامه «زیباشناخت»، دربارۀ مطالعات نظری و تاریخی هنر است که به سردبیری کامران سپهران منتشر می‌شود.

این شماره از فصل‌نامه شامل چهار بخش با عنوان‌های «هنرآزمایی»، «هنرشناخت»، «تبارشناخت» و «کتاب‌شناخت» است.

در اولین نوشتار این شماره، نویسنده در پی اثبات این نکته است که چطور هنر می‌تواند از ما آدم‌های بهتری بسازد و یک آدم به‌سازی شده چگونه باید باشد؟ مدعاها و نظریاتی که در این نوشتار مورد بحث قرار گرفته‌اند، خلاصه‌ای مشروح و عادلانه از خطوط مختلف تفکری است که معتقد است هنر از ما انسان‌های بهتری می‌سازد.

نوشتارهای بعدی این بخش در واقع تحلیل و نقد بر نوشتار اول هستند. در سومین نوشتار این بخش، مقالۀ جان کری (نوشتار اول این شماره) را به دو بخش اصلی صورت‌بندی می‌کنند: ابهام در مبانی فکری و مفهومی و نیز بی‌توجهی به گفتمان‌های نظری این حوزه. همچنین در این نوشتار تلاش شده تا سودمندی هنر و بیان کری هنر خیرها از منظرهای مهم اندیشگی در متن تطورات تاریخی زیبایی‌شناسی ـ در حد امکان ـ پرداخته شود.

اولین نوشتار بخش دوم بررسی این سؤال است که اگر از منظر صورت‌بندی کیرکگور بنگریم، تراژدی‌های شکسپیر آثاری باستانی (به سبک تراژدی‌های یونانی‌) اند یا متجدد (به سبک تراژدی‌های جدید). منظور نویسنده بیش از همه به تصویر تراژدی‌های یونانی در آینۀ تراژدی مدرن کیرکگور است. کیرکگور این متن را با نام مستعار «مردی شیفتۀ هنر و زیبایی» (نمایندۀ تراز و شیوۀ زیباشناختی زندگی) و خطاب به مجمعی خیالی با عنوان انجمن زندگان گورنشین نوشت.

در بخش سوم یک نوشتار آمده که نوشتۀ فریدریش شیلر شاعر، نمایش‌نامه‌نویس و فیلسوف آلمانی است که در دوران پختگی فکری وی (1801) نوشته شده است. شیلر در این مقاله ضمن ارائۀ نظریات خود دربارۀ اهمیت امر والا در طبیعت و هنر و قائل‌شدن جایگاه رفیع‌تری برای آن به نسبت کانت در کتاب «نقد قوۀ حکم» بخش مهمی از نظریۀ خود در مورد تراژدی را نیز به شکل غیرمستقیم عرضه می‌کند. این مقاله به لحاظ زمانی پس از کتاب «نامه‌هایی در باب تربیت زیباشناختی انسان (1795)» به نگارش درآمده است و اهتمام شیلر آن بوده که نشان دهد چگونه تجربۀ امر والا می‌تواند به مثابۀ بارزترین و نهایی‌ترین مرحلۀ تربیت زیباشناختی انسان به حساب آید.

در دفاع از نوشتن نقد کتاب، اولین نوشتار بخش چهارم است. نویسنده معتقد است نقد کتاب فعالیتی تفننی و فوق برنامه نیست که احتمالاً مجال‌های نادر فراغت در خلال برنامۀ کاری اجازۀ انجام آن را بدهد. بلکه برعکس نقد کتاب در این زمینه امری بود محوری برای شکل‌گیری، مباحثه و گسترش دانش (معرفت).

نقد و بررسی کتاب‌های «عکاسی چیست» نوشتۀ جیمز الکینز، «ضرورت تئاتر [هنر تماشاکردن و تماشایی‌بودن]» تألیف پال وودارف، و «تحولات تصویری هنر ایران» اثر سیامک دل‌زنده دیگر نوشتارهای بخش چهارم را شکل می‌دهند.

فهرست مطالب این شماره:

* هنر آزمایی:

آیا هنر از ما انسان‌های بهتری می‌سازد؟/ جان کری؛ ترجمۀ امین حسینیون

داستان یک سوءتفاهم/ علی روحانی

خیرهنرها در چیست؟/ نیلوفر مسجدی‌زاده ـ آرمین حامدی‌نژاد

در دفاع از هنر به منزلۀ نفی/ بهنام نوائی

* هنرشناخت:

آیا امر تراژیک همیشه تراژیک است؟/ آدام وود؛ ترجمۀ صالح نجفی

تصاویر «واقعاً» چه می‌خواهند؟/ دبلیو.جی. تی میچل/ ترجمۀ گوهر پایون

پایگاه داده به منزلۀ فرم سمبلیک/ لف مانوویچ/ ترجمۀ محمد سپاهی

* تبارشناخت:

در باب امر والا/ فردریش شیلر؛ ترجمۀ سیدمحمدمهدی ساعتچی

* کتاب‌شناسی:

در دفاع از نوشتن نقد کتاب/ دیوید بیر

عکاسی این نیز هست/ سینا ممتحنی

چگونه زندگی در ضرورتی اخلاقی اجرا می‌شود؟/ عرفان خلاقی

به کار انداختن قشر مارمولکی مغز: ضرورت نوین تئاتر/ پال وودراف؛ ترجمۀ عرفان خلاقی

تقابل با تاریخ هنر مرسوم/ رویا ظریفیان