معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

سیصدوچهل‌ودومین شماره از ماه‌نامۀ «جهان کتاب» ویژۀ آبان 1396 منتشر شده است.

در ابتدای این شماره نوشته‌ای از مجید رهبانی دربارۀ مشکلات پخش و توزیع کتاب در بازار نشر آمده و سپس نوشتۀ نسیم وهابی چاپ شده است. وهابی تجربۀ سال‌ها کتاب‌فروشی در شهر پاریس و رشته فنون و نشر کتاب کودک را در کارنامه دارد و در این مقاله به پخش و توزیع کتاب در فرانسه پرداخته‌است.

در نوشتار بعدی کتاب «ادوارد براون و ایران» از حسن جوادی مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌است. در این نوشتار می‌خوانیم: «در واقع بخش مهمی از کتاب «ادوارد براون و ایران» را به استثنای مواردی که به ارتباط‌های کاری و شخصی براون مربوط می‌شود با فعالیت‌هایش در کمیتۀ ایران، می‌توان به شرح و بررسی آثار براون دانست و نحوۀ شکل‌گیری این بررسی‌ها. تأکید نویسنده بر عرصۀ نسبتاً تنگ و محدود دانش ایران‌شناسی در مرحله‌ای که ادوارد براون وارد کار شد، از لحاظ روشن‌کردن ساختن تغییر کیفی‌ای که لااقل در وجه ادبی و فرهنگی این دانش در پی به ثمر نشستن تلاش‌های وی ایجاد شد، تأکید به‌جا و کارسازی است». (ص 8)

یادداشت بعدی نقد کتاب «بوطیقا و سیاست در شاهنامه» اثر محمود امیدسالار است. نویسنده در این مقاله ابتدا کارنامۀ پژوهش استاد امیدسالار را به سه بخش تقسیم و بررسی کرده و در ادامه دربارۀ آخرین کتاب وی دربارۀ شاهنامه نکاتی را بیان کرده است.

مقالۀ بعدی نقدی بر کتاب «فروغ فرخزاد؛ زندگی‌نامه ادبی، همراه با نامه‌های چاپ‌نشده» به کوشش فرزانه میلانی است. در این مقاله آمده است: «شروع فصل‌های کتاب معمولاً درخشان و پرتحرک و سینمایی است؛ اما افت بعدی بیان که تقریباً در همۀ فصول دیده می‌شود، آن چیزی است که ویراستار کاردیده‌ای می‌توانست از آن مانع شود. میلانی مثل فیلم‌سازی است که برخی صحنه‌های محبوبش را از مدت‌ها پیش در ذهن پرورده و ساخته و در کارگردانی خوب از کار درآورده اما به همۀ داستان و صحنه‌هایش به همان اندازه فکر نکرده و نیروی مساوی برای آنها نگذاشته است. ناچار ساختار کار یک‌دست نیست و با افت بیان و عدم انسجام روایت آسیب می‌بیند». (ص 17)

بررسی رمان «رساله دربارۀ نادر فارابی» از مصطفی مستور نوشتار بعدی این شماره را به خود اختصاص داده است. در ادامه هم به مجموعه‌داستان «کولی با شکلات» نوشتۀ سندی مؤمنی پرداخته شده است. نگاهی به دفتر شعر «کارناوال در شهر بزرگ» از تورج رهنما، بهانه‌ای بوده تا کامیار عابدی در مقالۀ بعدی کارنامه ادبی رهنما را بررسی کند. مطلب بعدی، یادداشتی دربارۀ کتاب «غلط ننویسیم از چاپ اول تا ویراست دوم» که توسط امید طبیب‌زاده گردآوری شده است.

کتاب «بهیموت یا پارلمان طولانی» از توماس هابز، درباره کتاب «علم و ایدئولوژی» تألیف لویی آلتوسر، کتاب «فضاهای امید» از دیوید هاروی، و «فلسفۀ ملال» از لارس اسوندسن دیگر کتبی هستند که در ادامه نقد و بررسی آنها آورده شده است.

زندگی و کارنامه «شریف ماردین (۱۹۲۷ـ۲۰۱۷)» سیاست‌پژوه و جامعه‌شناس ترک موضوع یادداشتی است که در ادامه مطالب این مجله نوشته‌است. در مقاله بعدی، مورد میراث ادبی فردریک دار نویسنده پرکار و شناخته‌شده ادبیات پلیسی فرانسوی نوشته شده ‌است. «سوگ نوشت: فردریک دار» نوشته داگلاس جانسون هم دیگر مقاله پروندۀ مربوط به دار در این شماره جهان کتاب است که ترجمۀ آن آورده شده است.

شانزدهمین قسمت از سلسله نوشتارهای «نام‌های آثار ادبی از کجا آمده‌اند؟» نوشته گری دکستر هم در این شماره چاپ شده و در آن درباره نمایشنامه «در انتظار گودو» صحبت شده است. در بخش «هزارویک داستان» سه رمان و مجموعه داستان مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند؛ «عمارت نیمه‌شب» نوشتۀ سپیده سیاوشی، «کاپوزی» از رضا کاظمی و «یک روز بلند طولانی» تألیف گیتی صفرزاده.

«بوی چمدان می‌دهم» و «نخند» هر دو از رضا احسان‌پور و «گربه همسایه» از مصطفی مستور سه دفتر شعری هستند که در بخش «وقت شعر» مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند. در این نوشتار دربارۀ شعر مستور می‌خوانیم: «در دفتر شعر مستور می‌توان ردّ پای ذهنی را که تربیت داستانی دارد به‌وضوح دید. همان ذهن داستان‌پردازی که باید انسجام و وحدت موضوع را در کار داستان پیاده کند، اینجا به کار آمده تا شعرها را نیز با نخی از یک شخصیت مشترک به هم بدوزد. همان ذهن داستان‌گویی که شخصیت‌پردازی را به عنوان یکی از عناصر اصلی داستان با مهارت اجرا می‌کند، اینجا هم دست به کار ساختن شخصیتی شده است که در قطعات مختلف اشعار حضور دارد و به آنها خاصیتی اپیزودیک می‌بخشد، بی‌اینکه مانع استقلال و فهم کامل هر شعر شود». (ص 53)

«فرهنگ اصطلاحات عامیانه همدانی»، «نویسنده رستم‌التواریخ کیست؟»، «اسناد وزارت خارجه ایران درباره سیدجمال‌الدین حسینی (اسدآبادی)، «کردها، عرب‌ها، انگلیسی‌ها: خاطرات والاس لایان در عراق»، «زخم آبروی ماست»، «هنردرمانی خلاق» هم کتاب‌هایی هستند که در بخش «معرفی کوتاه» به طور اجمالی به آنها پرداخته شده‌است.
«تازه‌های بازار کتاب» هم پایان‌بخش مطالب این شماره از مجله جهان کتاب را شکل می‌دهد.

فهرست مطالب این شماره:

پخش بزرگ یا کوچک؟/ مجید رهبانی

چرخۀ کتاب در فرانسه/ نسیم وهابی

ادوارد براون، شرق‌شناسی ایران‌دوست/ کاوه بیات

نقد و رد نظریات شرقی و غربی در شاهنامه‌شناسی/ سجاد آیدنلو

فروغ به روایت فرزانه میلانی/ مهدی جامی

مستور جدید: تولد درخشان یک داستان‌نویس خلاق/ زری نعیمی

قیچی‌ها مرد هستند!/ امین فقیری

تورج رهنما و نیمخندهایش/ کامیار عابدی

و همچنان غلط می‌نویسند!/ عباس سلیمی آنگیل

بازگشت به وضعیت طبیعی/ معصومه علی‌اکبری

مارکسیسم: علم یا ایدئولوژی؟/ خسرو صادقی بروجنی

«رابطه‌مندی»، احساس درک‌هستی و چیزها/ زهره روحی

ملودی ملال در موسیقی متن زندگی/ یزدان منصوریان

شریف ماردین (1927ـ2017)/ نادر انتخابی

روزانف، مرثیه‌گوی روسیۀ کهن/ پرتو شریعتمداری

تمام هنر فردریک‌دار/ پیر لومتر، ترجمۀ یاسمن منو

سوگ‌نوشت فردریک‌ دار/ ترجمۀ مریم زارع مهرجَردی

نام‌های آثار ادبی از کجا آمده‌اند؟/ گری دکستر، ترجمه پرتو شریعتمداری

هزارویک داستان/ زری نعیمی

وقت سحر/ سایه اقتصادی‌نیا

معرفی کوتاه

تازه‌های بازار کتاب/ فرخ امیرفریار

درگذشتگان