حکمت خاموشی: مجموعه گفتارهایی پیرامون حکمت و اساطیر هند قدیم
خلاصه
این کتاب شامل تعدادی از مقالات نویسنده در خصوص حکمت و هنر هندی است که در پانزده سال گذشته در نشریات مختلفی چاپ شده بوده و اکنون با بازنویسی در این کتاب منتشر شدهاند.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
این کتاب شامل تعدادی از مقالات نویسنده در خصوص حکمت و هنر هندی است که در پانزده سال گذشته در نشریات مختلفی چاپ شده بوده و اکنون با بازنویسی در این کتاب منتشر شدهاند. ضمناً شامل بخشی از مجموعهگفتارهایی دربارۀ فلسفۀ تنترا است که سالها پیش ایراد شده و پس از تلخیص به این مجموعه افزوده شده است.
نامی که برای این کتاب انتخاب شده، ناظر بر گسترۀ وسیع ادراک و تأویلاتی است که میتوان در پشت افسانهها، نمادها و صورتهای نمادین فرهنگ عرفانی هند جستجو کرد. دنیایی از معانی در پشت نمادهایی ساده و خاموش که هر علاقمندی را برای رمزگشایی به چالشی وجودی میخواند.
اولین نوشتار این کتاب دربارۀ اسطورههای «ایندرا، آگنی و سوما» است که به روایت ریگودا آورده شده است. ریگودا کهنترین متن مکتوب بشری در جهان شناخته شده است. این متن منظوم شامل افسانهها، مناسک، اساطیر و زمینهای از تلاشهای فکری مردم باستان و نژاد آریایی را در حوزۀ علم و فرهنگ نشان میدهد. واژۀ ریگودا از دو جزء ریگ به معنای کلام و ودا به معنای دانایی و حکمت ترکیب شده و ظاهراً به حکمت و دانشی که به کلام و شعر درآمده است، اشاره میکند. ریگودا شامل 1028 سوکتا (سرود) است. در این نوشتار پس از بحثهایی دربارۀ ریگودا و اسطورههای هندی، با اتکا به فرازهایی از این متن کهن، تلاش شده سه ایزد که الهامبخش حکیمان متأخر در دوران اوپانیشادها در توسعۀ این مضمون بودهاند، تحلیل شود. «ایندرا» از محبوبترین و توانمندترین ایزدان ریگودا به حساب میآید که نامش در بیش از 250 سرودۀ این متن کهن آمده است و در طول تاریخ وداها مسیری پرفراز و نشیب را طی کرده است تا حدی که در حماسۀ رامایانا دیگر ایزدی خوشنام به حساب نمیآید. «آگنی» به معنای آتش است. در افسانههای هندی آگنی شیفتۀ نوشیدن روغن قربانی است و هرگاه چنان در نوشیدن آن افراط میکند که قدرت هضم آن را نداشته بیمار میشود و برای بازیافتن توان خود به سوزاندن جنگلی میپردازد و سرانجام ایندرا او را از این کارها باز میدارد. «سوما» به عنوان معجونی اسرارآمیز و مقدس توصیف شده که نوشیدن آن همراه با فزونی قدرت شهود و توان ادراکهای عالی و سرانجام خودشناسی و یگانگی با روح و پروشاست.
به روایت ریگودا از دوران کهن گردهماییهایی منظم میان خانوادههای هندی در فواصل معین برای تشکیک مساعی و ارائۀ فرضیههای نو صورت میگرفته است که با گذشت هزاران سال دانشی منقح و معارفی گسترده را به بار آورده است. این اقوام و فرزانگان دانش خود را ودا به معنای دانایی و فرزانگی مینامیدند و اوج حکمت و دستاوردهای معنوی آنها به ودانتا یا اوپانیشاد منجر شد. دومین نوشتار این کتاب دربارۀ خاستگاه و حکمت اوپانیشادها و ترجمۀ سه متن اوپانیشاد از متون عارفانۀ حکمت هندو آورده شده است.
بیشک یکی از ارزندهترین رسالههایی که تاکنون در پهنۀ ادبیات عرفانی هند تدوین شده، باگاوادگیتا است. و احتمالاً ایرانیان اولین قوم خارج از سرزمین هندوستان بودند که به ارزش این رساله پی برده و آن را ترجمه و روایت کردهاند. این رساله احتمالاً حدود پنج قرن پیش از میلاد مسیح تدوین شده است. گیتایی که امروزه در اختیار است، حدود 700 فراز است. نوشتار سوم کتاب درآمدی بر مطالعۀ این متن کهن است.
بخش مهمی از کتاب اختصاص دارد به آیین تنترا و نمادهای آن که پنج نوشتار را به خود اختصاص داده است. آیین تنترا یکی از طریقتهای عرفانی در کهن تمدن هند به شمار میرود که دارای نمادها، اسطورهها و فلسفۀ ویژۀ خود میباشد. این آیین در گسترۀ مذاهب بزرگی چون هندو، بودایی و چین نفوذ کرده و تأثیرات آشکار و پنهانی بر آنها گذاشته و البته از آنها دریافت کرده است.
فهرست مطالب کتاب:
مقدمه
اسطورۀ ایندرا، آگنی و سوما به روایت ریگودا
درآمدی بر خاستگاه و حکمت اندیشه اوپانیشادها و ترجمه سه اوپانیشاد
درآمدی بر مطالعۀ «رسالۀ گیتا»
آیین تنترا و چرخۀ زندگی
نمادهای خلأ و تهیا در آیین تنترا
نمادهای کلام و سخن در آیین تنترا
نمادهای زمان و استحاله در آیین تنترا
نمادهای زیبایی و کامروایی در آیین تنترا
قصۀ عشق به روایت پوراناها
استاپاتیا ودا، معماری مقدس هند
رقص شیوا، تجلی حکمت و هنر هندو
تصاویر
پربازدید ها بیشتر ...
ایل بختیاری در دورۀ قاجار
آرش خازنیموضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب
قصۀ ما به خر رسید: خر و خرپژوهی در شعر فارسی
غلامعلی گرایی، زهراسادات حسینیخرپژوهی در شعر طنز فارسی یکی از زمینههای طنز بوده که باید بهجد مورد تحقیق و پژوهش قرار میگرفت. نو
منابع مشابه
رساله پاتانجل ابوریحان بیرونی
ابوریحان بیرونیاین کتاب تلاشی برای بازنمایاندن دقت و کوشش بیرونی در معرفی بخشی از ادبیات عرفانی هندوان است که زمینه
اینک رهایی؛ ترجمه و تحقیق در سوتراهای پاتانجالی
برزو قادرییوگاسوترا رسالهای در چهار بخش است که مجموعاً در حدود 195 فراز بوده و توسط حکیمی به نام پاتانجالی حد
دیگر آثار نویسنده
اینک رهایی؛ ترجمه و تحقیق در سوتراهای پاتانجالی
برزو قادرییوگاسوترا رسالهای در چهار بخش است که مجموعاً در حدود 195 فراز بوده و توسط حکیمی به نام پاتانجالی حد
نظری یافت نشد.