معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

این کتاب ترجمۀ فصل «پیکره در فرهنگ‌نویسی» از کتاب «فرهنگ‌ها؛ فن و هنر فرهنگ‌نویسی» (ویراست دوم) اثر شناخته شدۀ سیدنی آی. لاندو است. چاپ نخست کتاب در سال 1984 و ویراست دوم آن با بازبینی و بازنویسی کلی و افزوده‌های بسیار در سال 2001 منتشر شد. کتاب اصلی از این فصل‌ها تشکیل شده است: 1. فرهنگ چیست؟؛ 2. تاریخچۀ کوتاه فرهنگ‌نویسی انگلیسی؛ 3. عناصر پایه‌ای فرهنگ‌ها و دیگر کتاب‌های مرجع؛ 4. تعریف‌نگاری؛ 5. کاربرد؛ 6. پیکره در فرهنگ‌نویسی؛ 7. تألیف فرهنگ؛ 8. مسائل حقوقی و اخلاقی در فرهنگ‌نویسی.

سیدنی آی. لاندو سرویراستار پیشین شعبۀ آمریکای شمالی انتشارات دانشگاه کیمبریج است و از سال 1961 به فرهنگ‌نویسی می‌پردازد. او با بسیاری از مجله‌های تخصصی این حوزه همکاری داشته است و ویراستار فرهنگ بین‌المللی پزشکی و زیست‌شناسی در سه جلد و فرهنگ انگلیسی آمریکایی کیمبریج است.

در این اثر به بسیاری از پرسش‌های فرهنگ‌نویس در زمینۀ پیکرۀ زبانی پاسخ داده شده است.

از دهۀ 1985 تا 1995 دنیای فرهنگ‌نویسی دستخوش تغییرات بسیاری شد. این تغییرات نخست از توانایی بسیار بیشتر فایل نگهدارها و سپس هارددرایو در رایانه‌های رومیزی شخصی سرچشمه می‌گیرد. بیشترین و مهم‌ترین اثر این تغییرات را در توسعۀ مجموعه‌های الکترونیکی عظیمی می‌توان یافت که زبان طبیعی را نشان می‌دهند که «پیکره‌ها» نامیده می‌شوند. و مفرد آن «پیکره» است و در لاتینی به معنی «پیکر» است. از این پیکره‌ها به گونه‌ای برای بررسی و تحلیل کاربرد زبان استفاده می‌شود که پیش‌تر امکان پذیر نبود. کاربرد پیکره تغییرات زیادی را در بررسی و تألیف فرهنگ‌ها پدید آورده است.

در پژوهش‌های زبانی به مجموعه ای از متن‌های گردآوری شده برای تحلیل ویژگی‌های آن‌ها «پیکره» گفته می‌شود. امروزه منظور از پیکره در فرهنگ‌نویسی پیکرۀ الکترونیکی است که معمولا در آن مشار زیادی واژه از منابع گوناگون وجود دارد. پیش از عصر رایانه، تا مدت‌ها، هدف از گردآوری پیکره‌ها بررسی متن‌های گوناگونی مانند کتاب مقدس و آثار شکسپیر و تولید واژه‌نما‌های آنها بود. این فرایند نیازمند تلاش انسانی بسیاری بود، زیرا تک‌تک واژه‌ها برای مشخص کردن جایی که در آن به کار رفته است و براورد بسامدهای آن‌ها با دست رونویسی می‌شد. با این حال برخی پیکره‌های نخستین حجم زیادی داشتند.  

در این کتاب به این موضوعات پرداخته شده است؛ تاریخچۀ پیشرفت پیکره‌های زبانی، پیدایش زبان‌شناسی پیکره‌ای، کاربرد پیکره در فرهنگ‌نویسی نوین، انتخاب شاهد در فرهنگ‌نویسی، همایند، گردآوری پیکره و کاربرد پیکره درآینده.

در پایان کتاب دو واژه‌نامۀ کوتاه انگلیسی به فارسی و فارسی به انگلیسی، شامل اصطلاحات تخصصی زبان‌شناسی پیکره‌ای و فرهنگ‌نویسی افزوده شده است.

فهرست مطالب کتاب:

پیشگفتار مترجمان

پیشگفتار مؤلف

تاریخچۀ پیشرفت پیکره‌های زبانی

مخالفت چامسکیایی با تحلیل‌های کمّی

پیدایش زبان‌شناسی پیکره‌ای

تغییرات فنی

پیکره‌های نسل دوم

پیکره‌های ملی و تخصصی

 کاربرد پیکره در فرهنگ‌نویسی نوین

انتخاب شاهد در فرهنگ‌نویسی انگلیسی به عنوان زبان دوم

همایند

کاربردهای دیگر پیکره

محدودیت‌های پیکره

گردآوری پیکره

گردآوری متن

ساختار پیشنهادی انواع متن‌های پیکره

جامعیت

ابزارهای واژگانی

کاربرد پیکره در آینده

منابع

واژه‌نامۀ فارسی به انگلیسی

واژه‌نامۀ انگلیسی به فارسی

نمایه