سفرنامۀ شیندلر به خراسان
خلاصه
شیندلر که از طرف دولت ناصرالدین شاه، مأمور ایجاد خط تلگراف از شاهرود تا مشهد بوده، در طول مأموریت خود، اطلاعات مفیدی را دربارۀ وضعیت آبادیهای مسیر سفر خود به ثبت و برای ما به یادگار گذاشته است.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
در عصر قاجاریه سفرنامهنویسی نشر و گسترش ویژهای پیدا کرد و عدۀ زیادی از مأموران دولتی و مسافران صاحب ذوق، کتابها و رسالهها در شرح منازل سفر و چگونگی ابنیه و آثار و اخلاق و رفتار مردم و طوایف نوشتند که بدون استثناء هر یک حاوی فواید تاریخی و ادبی و جغرافیائی است.
یکی از این کتب و منابع، سفرنامه هوتوم شیندلر است. شیندلر که از طرف دولت ناصرالدین شاه، مأمور ایجاد خط تلگراف از شاهرود تا مشهد بوده، در طول مأموریت خود، اطلاعات مفیدی را دربارۀ وضعیت آبادیهای مسیر سفر خود به ثبت و برای ما به یادگار گذاشته است. به جرئت میتوان گفت سفرنامه شیندلر، تنها سند مکتوب مربوط به 135 سال پیش است که میتوان اطلاعاتی را در خصوص گذشتۀ منطقه کسب کرد.
سر آلبرت هوتوم شیندلر زادۀ 24 سپتامبر 1846 و فوت 15 ژوئن 1916، پژوهشگر انگلیسی آلمانینژاد مسائل ایران بود. هوتوم شیندلر مهندسی دانشآموختۀ دانشگاه لایپزیک بود. او در سال 1247 برای کار تلگراف به ایران آمد و هشت سال بعد از آن دولت ایران وی را برای بازرسی خدمات تلگراف استخدام کرد. در سال 1261 او مدیرکل معدن فیروزۀ خراسان شد و هفت سال بعد از آن بازرس بانک شاهنشاهی شد. در 1273 برکنار شد؛ ولی دو سال پس از آن دوباره دولت وقت ایران وی را به عنوان رایزن در مسائل گوناگونی به ویژه مسائل مربوط به بیگانگان به خدمت گرفت. میان سالهای 1281 تا 1290 او به مقام افتخاری سرکنسولی سوئد رسید. در همین زمان از سوی دولت ایران بدو نشان شیر و خورشید و از سوی دولت بریتانیا نشان امپراتوری هند بدو اهدا شد. در سال 1290 به انگلستان رفت و در حالی که از بیماری نقرس رنج میبرد، در 1295 درگذشت.
او در زمان فعالیتش در ایران به گوشه و کنار ایران سفر نمود و اطلاعات گستردهای از جغرافیا، تاریخ، فرهنگ، زبان و موضوعات مربوط به این سرزمین را گردآوری کرد. وی در زمان خود مرجعی ارزنده برای پژوهشگران و مسافران سیاستمدارانی بود که علاقهای برای کار در زمینۀ ایران داشتند؛ وی نوشتههای چندی از جمله چند مقاله در ویرایش یازدهم دانشنامۀ بریتانیکا را داراست.
در پایان این سفرنامه اینگونه میخوانیم: «روز نهم ماه صفر المظفر بیرون آمده، روز دویم رمضان المبارک مراجعت نمودم، و در این دویست رو، دوهزار و هفتاد و هشت میل که تقریباً پانصد و پنجاه فرسخ است، طی کردم. و مقصود این سفر کشیدن خط تلگراف از شاهرود الی مشهد مقدس بود. و این خط تلگراف دویست و نود میل طول دارد و در میان تابستان زحمت بسیار از جهت گرما و بیآبی در فاصلۀ شصت و هشت روز کشیدم. و یقین است که این کار هرگز به این زودی تمام نمیشد اگر همۀ مأمورین سعی تمام در کار نمیکردند. و این سفرنامه نوشتم که انشاءالله تعالی به نظر مبارک شاهنشاه روحی و روح العالمین فداه برسد، و همۀ این منازل که نوشته شد از صورت زمین که کشیدم، واضحتر معلوم میشود. این سفرنامه امروز پنجشنبه سلخ شهر رمضان المبارک سنۀ 1293 به اتمام رسید».
پربازدید ها بیشتر ...
گزارشهایی دربارۀ مختصر عملیاتی در جنوب ایران: رویارویی نظامی بریتانیا و ایل قشقایی در بهار و تابستان 1918 م/ 1336 هـ.ق
سر پرسی سایکس، کلنل ای.اف. اورتون و دیگرانآنچه در این کتاب آمده، مجموعهای از گزارشهای فرماندهان بریتانیایی رشتهعملیاتی است که در بهار و تاب
ماهنامۀ خبری، آموزشی و اطلاعرسانی «جهان کتاب»، سال بیستودوم، فروردین و اردیبهشت 1396، شماره 1و 2
جمعی از نویسندگان به مدیرمسئولی طلیعه خادمیانشمارۀ اول و دوم ماهنامۀ جهان کتاب (پیاپی 335 و 336) ویژۀ فروردین و اردیبهشت 1396 منتشر شده است.
منابع مشابه بیشتر ...
زمجی نامه: بخش دوم (داستان علی بن احمد زمجی)
راوی ناشناسنخستین حلقه از مجموعه روایتهایی که در حکم داستانهای پیرامون «ابومسلمنامه» در سنت دنبالهنویسی پدی
مردم نیامدهاند: سفرنامۀ خراسان میرزا مهدی بدایعنگار (لاهوتی)
میرزا مهدی بدایعنگاراین کتاب دربرگیرندۀ دو سفرنامه از میرزا مهدیخان بدایعنگار است؛ هر دو روایت سفر او از تهران به مشهد
دیگر آثار نویسنده
سفر به جنوب ایران
آلبرت هوتوم شیندلرنویسندۀ این سفرنامه فردی جامعهشناس، جغرافیدان، زمینشناس، سیاستمدار و نظامی بوده است؛ از اینرو د
نظری یافت نشد.