معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

ماهنامۀ جهان کتاب ویژۀ مرداد و شهریور سال 1396 با مدیرمسئولی و صاحب‌امتیازی طلیعه خادمیان منتشر شده است.

در آغاز این شماره، نامه‌ای از پراگ آمده است به قلم پرویز دوائی با عنوانِ «طاهرانه....» گشت‌وگذاری در باغ بزرگ نباتات و تماشای لاله‌های افراخته نویسنده را می‌کشاند به شعر باباطاهر و لاله‌زارهای ایران... قد کشیده‌اند وسط باغچه‌ها با یک حالت تفاخری انگار، مثل بلند بالای برازندة باریک‌اندامی که به رقص... ببخشید!... به اجرای حرکات موزون! برخیزد، و روی این خاصیت که ساقه‌هایشان بلند و باریک است و کلّه‌ها به نسبتِ ساقه سنگین، با کم‌ترین نسیمی به پیچ‌وتاب درمی‌آیند... بساط پُررونقشان این روزها بیشتر از هر گل و گیاه دیگری نظر آدم را می‌گیرد و پای آدم را در برابرِ این سفرة قلمکار سُست می‌کند. آدم می‌ایستد و سیر نگاه می‌کند، ولی هرچه که نگاه را به اطراف می‌چرخاند، در هیچ کجا دور یا نزدیک در اطراف این لاله‌ها و اصلاً در این باغ و سرتاسر این محلة سرسبز نشان از قبری و سنگ گوری نیست که آن آقای هموطن گرامی‌مان، یکی از شاعرترین شاعران تاریخ غنیِ ما در آن شعرش اشاره دارد که لاله‌ها به هوای مهوشانی که به گلگشت می‌آیند (چه اصطلاح قشنگی) سر از خاک گور جوانان برکشیده‌اند .... .

«ایدا لاولیس ....» شرحی است بر زندگی کوتاه و پُربار این ریاضی‌دان انگلیسی و دختر لُرد بایرونِ معروف. این ترجمه ادای احترامی است به خاطرة زنده‌یاد مریم میرزاخانی، ریاضی‌دان هم‌وطنمان.

«جعل هویّت مردانه» نقدی است بر چهار زندگی‌نامة جدید از ارنست همینگوی. در این مقاله از همینگویی سخن رفته که دروغ‌گویی بی‌پروا و متظاهر است و خشونت می‌ورزد تا ضعف‌های شخصیتش را بپوشاند،. او حتی به دوستانش خیانت کرده و در جنگ جهانی دوم جاسوس دوجانبه است.

در ادامه، معرفیِ کتاب نقاش‌ها همیشه پول دوست داشته‌اند (نوشتة جودیت بن هامو، ترجمة لیلی گلستان) آمده است. سپس مسعود جعفری جزی نقدی بر برگردان فارسی کتاب زنوارگی در اندیشة ابن عربی (نزهه براضه، ترجمة ناصر طباطبایی) دارد. های آزادی اِی دروغ بزرگ نوشته‌ای است از مهدی فیروزیان دربارة کتاب نسخة اَقدم (شامل 23 چهارپاره از مظاهر مصفّا). در پی آن کتاب چهره‌های موسیقی ایران معاصر (تألیف هوشنگ اتحاد) معرفی شده است.

اهدافی نو در فرهنگ‌نویسی نوشتة فریدون فروتن نقدی است بر فرهنگ موضوعی فارسی (از بهروز صفرزاده). فرهنگ اعلام شاهنامه نیز نقد سجاد آیدنلو است بر کتاب ویژگان شاهنامه (از محمدحسین مجدّم). معصومه علی‌اکبری در مقالة روانکاوی سرپیچی و عصیان علیه افسرگی ملّی به بررسی کتاب علیه افسرگی ملّی و معنای سرپیچی (ژولیا کریستوا، ترجمة مهرداد پارسا) پرداخته است.

شبهه علم و ضدّ‌علم به کتاب جهان فراطبیعی (تألیف محمدرضا توکلی صابری) اختصاص دارد. این کتاب به نیّت آشکارکردن شماری از خرافات و توهمّات رایج نوشته شده است و سعی دارد میان علم، شِبه‌علم و ضدّ علم در دوران جدید، مرزهای محکمی به وجود آورد.

سیّدفرید قاسمی در یادداشتی کوتاه به سالنامه‌نگاری و به طور خاص سالنامة مؤسسة اطلاعات (نخستین سال انتشار: 1339) پرداخته و اطلاعات سال 1395 را بررسی کرده است. یادداشت‌های آرنولد ویلسون از ایران عنوان نقد کاوه بیات است بر ترجمة جدید کتاب ویلسون: یادداشت‌های روزانة یک افسر دیپلمات در جنوب غرب ایران (ترجمة فریور جوانبخت موثق). یادداشت مجید رُهبانی با عنوانِ از آنچه به تاریخ پیوسته است به کتاب اسم شب، سیاهکل: جنبش چریک‌های فدایی خلق از آغاز تا اسفند 1349 (تألیف انوش صالحی) اختصاص دارد.

کامیار عابدی در مقالة تو را کشتم تا سپس دوستت بدارم! سه تألیف زندگی‌نامه‌ای دربارة فروغ فرخزاد را نقد و بررسی کرده است (زنی تنها/ مایکل هیلمن؛ آیه‌های آه/ گفت‌وگو و گردآوری ناصر صفّاریان؛ فروغ فرّخزاد: زندگی‌نامة ادبی/ فرزانة میلانی). «یک اشتباه کتاب‌شناختی....» مقاله‌ای است دربارة اشتباه مکرر دو شخصیت متفاوت و هم‌نام و شرحی است بر زندگی و آثار حسین کسماییِ مترجم و نویسنده. سپس یادداشتی به مناسبت درگذشت دنیس جانسون دیویس، مترجم ادبیات معاصر عرب آمده است و حکایت بی‌پایان کافکا (ترجمة رضا میرچی) که مصاحبة کوتاهی است با راینر استاش، نویسندة جدیدترین زندگی‌نامة کافکا.

زری نعیمی در صفحة «هزارویک داستان» پنج رمان و مجموعه داستان را نقد و بررسی کرده است: آینة تال/ سودابه فرضی‌پور؛ بن‌بستی در آفریقا/ پیمان فیوضات؛ پرسه در حوالی داستان امروز (4)/ زیر نظر حسین سناپور؛ پیاده‌روهای پارک لاله، سکوی دوم/ رویا هدایتی؛ سفر سرگردانی/ سعید امین‌زاده.

سایه اقتصادی‌نیا نیز در صفحة «وقت شعر» دو دفتر را نقد و بررسی کرده است: گزینة اشعار/ ایرج ضیائی و همین فرش چوب ‌خورده/ شهین منصوری.

در بخش معرفی کوتاه این شماره 26 کتاب معرفی شده است. در پایان نیز تازه‌های بازار کتاب آمده است.

فهرست مطالب این شماره:

طاهرانه ..../ پرویز دوائی

ایدالاولیس: سیمای زنی که زبان اعداد را می‌فهمید/ جنی موری؛ ترجمۀ پرتو شریعتمداری

جعل هویت مردانه: نقدی بر چهار کتاب جدید دربارۀ ارنست همینگوی/ فینتان اوتول؛ ترجمۀ گلی امامی

پول‌بارگی نقاشان از دیروز تا امروز

زنوارگی در رابطه با ابن عربی: ترجمه‌ای نامفهوم از کتابی مهم/ مسعود جعفری جزی

های آزادی ای دروغ بزرگ/ مهدی فیروزیان

چهره‌های موسیقی ایران معاصر

اهدافی نو در فرهنگ‌نویسی/ فریدون فروتن

فرهنگ اعلام شاهنامه/ سجاد آیدنلو

روانکاوی سرپیچی و عصیان علیه افسردگی ملی/ معصومه علی‌اکبری

شبه علم و ضد علم/ طلیعه خادمیان

اطلاعات سال 1395/ سیدفرید قاسمی

یادداشت‌های آرنولد ویلسون از ایران/ کاوه بیات

از آنچه به تاریخ پیوسته است/ مجید رهبانی

تو را کشتم تا سپس دوستت بدارم!/ کامیار عابدی

یک اشتباه کتاب‌شناختی: حسین کسمایی یا میرزا حسین‌خان کسمایی/ محمود نیکویه

درگذشت مترجم ادبیات معاصر عرب: دنیس جانسون دیویس/ محمد جواهرکلام

حکایت بی‌پایان کافکا/ مونیکا زاورژلوا؛ ترجمۀ رضا میرچی

هزارویک داستان/ زری نعیمی

وقت شعر/ سایه اقتصادی‌نیا

معرفی کوتاه

تازه‌های بازار کتاب/ فرخ امیریار

درگذشتگان