معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

در این کتاب که با طرح جلدی برگرفته از یکی از نقاشی‌های عباس صفاری انتشار یافته، شعرها و متن‌هایی از شاعران، منتقدان، نویسندگان، روزنامه‌نگاران و دیگر هنرمندان دیده می‌شود. در پایان کتاب نیز گزیده‌ای از اشعار کتاب‌های بررسی‌شده و جدید این شاعر پراقبال در بیش از یک دهه گذشته، آورده شده است.

عباس صفاری متولد سال 1330 در یزد، سال‌ها پیش برای تحصیل در مقطع دانشگاهی در شاخه هنرهای تجسمی به غرب رفت و اکنون بیش از 30 سال است که مقیم شهر لانگ‌بیچ در کالیفرنیاست. اولین مجموعه شعر او با عنوان «در ملتقای دست و سیب» در سال 1992 در کالیفرنیا منتشر شده که جایزه ادبی باران را برای بهترین مجموعه شعر چاپ خارج از کشور در آن سال به خود اختصاص می‌دهد. سومین مجموعه شعرش را با عنوان «دوربین قدیمی و اشعار دیگر» در تهران منتشر کرد. این کتاب جایزه شعر امروز ایران (کارنامه) را به‌دست آورد.

او افزون بر کتاب‌هایی در ترجمۀ شعر از سرایندگان کهن مشرق‌زمین، مجموعه‌هایی چون «کبریت خیس»، «خنده در برف»، «تاریک‌روشنا» و «مثل جوهر در آب» را منتشر کرده که آخرین آنها جایزۀ کتاب سال شعر خبرنگاران را به خود اختصاص داده است.

«قدم زدن در بابل» نیز عنوان مجموعه‌ای از تک‌نگاری‌ها، سفرنامه‌ها و خاطره‌های ادبی هنری اوست که سال گذشته منتشر شده است.

شعرهای عباس صفاری تاکنون به چند زبان مختلف از جمله انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، اسپانیایی، عربی و کردی ترجمه شده است. مجله فرانسوی‌زبان «تهران ریویو» در یکی از شماره‌های سال گذشته‌اش بخش ادبیات خود را به معرفی و ترجمه شعرهای او اختصاص داده است. شعر بلندی نیز به نام «هبوط یا حکایت ما» دارد که ترجمه انگلیسی‌اش به مدت پنج سال در کتاب درسی رشته ادبیات دانشگاه در آمریکا بوده است.

در نوشتار عبدالحسین موحد در این کتاب می‌خوانیم: «شعر عباس صفاری مثل خود او بی‌تکلف و سرشار از لحظه‌های ناب و تأمل‌برانگیز است. تصاویر و استعاره‌های او در عین سادگی گاه چنان بدیع و درخشان‌اند که به‌راحتی در ذهن خواننده جا باز می‌کنند و برای همین است که کتاب‌های شعر او در سال‌های اخیر همیشه پرمخاطب و پرفروش بوده‌اند». (ص ۲۷۴)

در نوشتار سایه اقتصادی‌نیا نیز آمده است:‌ «..... او شاعری مدرن است؛ ‌مانند انسانی مدرن در عین اینکه بومی‌گرا و ایرانی است، جهان‌وطن و جهان‌اندیش است. در شعرش از "امامزاده حسن" تا "میدان ترافالگار" را گز کرده. هم "بوکافسکی" را یاد کرده و هم "حافظ" را. هم در "بهشت زهرا" گریسته هم در "گورستان چمن‌زار بهشت" در هالیوود شرقی. هم بوی یاس امین‌الدوله در شعرش پیچیده و هم در باب مضرت برندی سخن رانده است. بر هیچ‌کدام تعصبی ندارد، هیچ‌یک را بر دیگری برتری نمی‌دهد و سلایقش از هرگونه جزم‌اندیشی تهی است. ذکر قالی ایرانی را می‌گوید؛ اما دست به دامان ناسیونالیسمی عقب‌مانده نمی‌شود تا یک‌سونگرانه هنر را نزد ایرانیان ببیند و بس یا به همان میزان پرده‌های نقاشی فریدا، کالو و مکس بکمن را تحسین می‌کند. این دید روشن‌فکرانۀ امروزی و متعادل است و فضای ادبی و هنری جامعۀ ایرانی به ترویج و تثبیت آن نیاز دارد. امروزی از پنجرۀ اتاقش جهان را رصد می‌کند؛‌ چه در عبدالملک باشد چه در نیواورلئان. شعر صفاری از هر رهگذر با ذکر نام‌ها و اماکن و فضاهای مختلف رنگارنگ شده است و از این بابت شاید تشبیهش به جامعۀ آمریکا بی‌مناسبت نباشد. شعر صفاری آمریکاست؛‌ در کالیفرنیا بیدار می‌شوی، با هندی‌ها صبحانه می‌خوری، در واگن ساخت چین می‌نشینی، با مکزیکی‌ها ازدواج می‌کنی و به فارسی می‌نویسی». (ص ۲۹۷)

فهرست مطالب کتاب:‌

خیالات/ محمدعلی سپانلو

دوربین‌های قدیمی و شعرهای دیگر/ منوچهر آتشی

ادامۀ شعر اصیل ایران/ محمدرحیم اخوت

رها از قیدهای دست‌وپاگیر/ شمس لنگرودی

دربارۀ مردی که شعرش را جرئت نداشت ببازد/ لادن نیکنام

نامه‌های مصور/ حافظ موسوی

شعر آرزوهای ساده اما دست‌نیافتنی/ حسین نوش‌آذر

عاشقانۀ نیستی در شعری از عباس صفاری/ مجتبی پورحسن

از لبۀ پرتگاه/ ناصر شاهین‌پر

رسیدن به مقام والای سادگی/ علیرضا بهنام

عریان‌تر از هنوز/ عالمه میرشفیعی

در ملتقای شعر مهاجرت و شعر جهان/ میلاد کامیابیان

شعری با عطر زندگی/ لادن نیکنام

مسئلۀ مهاجرت/ سیدفرزام حسینی

رنگ‌های اهدایی/ اردشیر رستمی

اشاره‌ای به شعرهای عباس صفاری/ حسین سناپور

زمان علف خرس نیست/ گروس عبدالملکیان

برف و خنده‌های زخمی/ فرزانه قومی

حقوق مؤلف و آسیب‌های فرهنگی/ علیرضا بهنام

بندبازی با واژگان/ عباس سلیمی آنگیل

دعوت به دوست‌داشتن شعرهای عباس صفاری/ مجتبی پورحسن

چهرۀ آرام شاعری در دوردست/ پوریا سوری

نقدی بر کتاب کبریت خیس/ سعدی گلبیانی

خرید کبریت خیس/ ربابه میرغیاثی

نشانه‌های متن/ داود زهرانی دامون

تنش در رئالیسم جادویی/ آریامن احمدی

نقدی بر «خنده در برف»/ رضا ساکی

فرسنگ‌ها دورتر از؛ ‌نگاهی به مجموعه شعر تاریک‌روشنا/ احمد ابوالفتحی

شطرنج با فرشته‌ای لاغر در شنلی سیاه/ سعدی گلبیانی

یک خیال‌پرداز نترس از آن سوی اقیانوس آرام/ علیرضا بهنام

آیا صدای ما را کسی می‌شنود؟/ حسین نوش‌آذر

فانوس زبان‌سوخته/ هما سیار

به جای شما خواب خواهم دید/ مسعود شهریاری

مجموعه شعر تاریک‌روشنا/ داریوش معمار

مروری کوتاه بر زندگی و شعر عباس صفاری/ کاوه سالاری

نقدی بر خنده در برف/ مژده پنجه‌ای

فرشته‌هایی که نمی‌خندند/ حمیدرضا شکارسری

تحلیلی محتوایی و مختصر از دفتر تاریک‌روشنا/ ی. گرکانی

شعر قفس و. ام. آیرو

پرنده، پرنده است/ محمدیاسر هدایتی

ساعت بی‌حدیث/ دفتر خاک

هبوط یا حکایت ما/ ایسنا

پرحرفی شکست‌ناپذیر/ مسعود شهریاری

نگاهی به کلاغ در ادبیات فولکوریک جهان

کلاغ‌نامه/ حسین نوش‌آذر

مروری بر کتاب عاشقانه‌های مصر باستان/ آرش نقیبیان

نیاز نخستین/ لادن نیکنام

کتابت شهود بر پیاده‌رو/ محسن بوالحسنی

شعری که نه آزاد است، نه نیمایی/ عبدالحسین موحد

مثل جوهر در آب/ رئوف عاشوری

مثل جوهر در آب/ حسین سناپور

شاعر خواب‌های ایرانی – آمریکایی/ ستاره کریمی

نگاهی به مجموعه شعر «مثل جوهر در آب»/ شیوا قدیری

کشف شاعرانۀ جهان/ علیرضا بهرامی

جهان و هر چه در او هست، سهل و مختصر است/ سایه اقتصادی‌نیا

دشواری‌های ساده‌بودن/ غزل آریانپور

گزیده اشعاری از دفترهای بررسی‌شده و جدید