معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

دهمین شماره از فصل‌نامۀ فرهنگی، هنری، ادبی و تاریخی «استارباد» با ویژه‌نامه‌ای برای زنده‌یاد دکتر جمشید قائمی منتشر شده است.

در بخش «بزرگداشت» سه نوشتار آمده است. نوشتار اول گزارشی است از تکریم و بزرگداشت زیدالله طلوعی که به مناسبت هفتادویکمین سالروز تولد این استاد برجستۀ تار و سه‌تار ایران برگزار شده است.

دومین نوشتار این بخش هم گزارش دیداری است از سیدحسین میرکاظمی که به بهانۀ هفتادوپنج سالگی ایشان در منزل‌شان صورت گرفته است. سیدحسین میرکاظمی از نویسندگان و پژوهشگران شناخته‌شدۀ استان گلستان هستند. نوشتار سوم هم دربارۀ ایشان و گزارش دیگری از همین دیدار است.

در بخش «یادها و یادواره‌ها» هم چهار نوشتار آمده است که اولین آنها یادنامۀ عباس کیارستمی است. دومین نوشتار سوگ‌نامۀ دکتر محمدرسول ساکن نویری است به مناسبت نخستین سالروز درگذشتش.

شاعر ساده‌زیست و فقید ترکمن اوده‌قلیچ در سال 1304 در روستاری قره‌تپه‌داز از توابع شهرستان آق‌قلا متولد شد و در سال 1385 درگذشت. او در سال‌های آخر عمرش به مدت ده سال به طور جدی به تدوین دیوان اشعار خود پرداخت و بالاخره با مشکلات زیاد این کتاب را منتشر کرد. سومین یادنامۀ این شماره اختصاص به این شاعر ترکمن دارد.

اما پروندۀ ویژۀ این شماره به زنده‌یاد جمشید قائمی اختصاص یافته است. جمشید قائمی (1339 ـ 1389) شخصیتی که در صورت ادامۀ حیات می‌توانست در روشن‌کردن تاریخ منطقه و شمال ایران نقش و سهم بسزایی داشته باشد. قائمی تاریخ‌نگار شمال ایران بود که عاشقانه و خلصانه کار می‌کرد اما افسوس در اوج شکوفایی جان به جان‌آفرین تسلیم کرد. او از معدود تاریخ‌نگاران محلی بود که توجه عمدۀ کارهای علمی و پژوهشی خود را به سرزمین مازندران و گرگان اختصاص داد.

بخش‌های دیگر این شماره عبارتند از: سرمقاله، شاعر مهمان، شعر معاصر، داستان، ترجمه، خاطره، سفرنامه، گفتگو، خبر، ادبیات، جغرافیا، هنر، تاریخ، گزارش، نقد، کودک و نوجوان و آئینه نشر.

فهرست مطالب این شماره:

* سرمقاله: شاید وقتی دیگر/ رحمت‌الله رجائی

* بزرگداشت (جشن‌نامه):

جشن‌نامه زیدالله طلوعی/ عبدالرحمن فرقانی فر

جشن‌نامه سیدحسین میرکاظمی به بهانه 75 سالگی‌اش/ عبدالرحمن فرقانی فر

خالق یورت و راوی افسانه‌های خزر/ رحمت‌الله رجائی

* یادها و یادواره‌ها:

یادنامه عباس کیارستمی/ عبدالرحمن فرقانی فر

هفدهم تیرماه، نخستین سالروز درگذشت دکتر محمدرسول سکن نویری/ ف. اسلامی

یادنامۀ اوده قلیچ پقه/ علی بایزیدی

به یاد کارگران معدن زمستان یورت/ رحمت‌الله رجائی

* شاعر میهمان: ناصر گلستان‌فر، ابوالقاسم مؤمنی

* شعر معاصر: بهروز کشی‌زاده/ ماریا سلمانی/ آنه محمد دوگونچی/ محمدمهدی مصلحی/ وندا پرتوی/ علی توسلی/ پرویز کریمی/ عزیزالله حاجی مشهدی/ سیدحسین میرکاظمی/ محمد قاری/ سیدعلی اصغرزاده

* داستان:

پارک شهر/ نوید هادوی استرآباد

به جای امضاء/ آذردخت ضیائی

استاد و شاگرداش/ علی اکبر خداپرست

* ترجمه: در سال 1627، کشتی‌ای از بندر سن خوان حرکت کرد/ برگردان: زهرا شاکری

* خاطره:

تقویم من و شهرداری (قسمت پنجم)/ محمد قاری

من و دانش‌نامه/ محمد انصار

* سفرنامه: گذری از و نگاهی به «دبی»/ ایرج کی‌پور

* پرونده (دکتر جمشید قائمی):

استاد فقید تاریخ و فرهنگ مازندران و گرگان

تاریخ‌نگار سرزمین‌های مازندران و گرگان و ویژگی‌های او/ رحمت الله رجائی

ادیب و مورخ/ مصطفی میرزائی

دو شعر از جمشید قائمی

دو شعر در سوگ جمشید قائمی/ علی دانشور و بابک فروتنی

به یاد دکتر جمشید قائمی: سخنرانی در مجلس بزرگداشت/ عمادالدین فیاضی

عاشق بی‌قرار تحقیقات/ علی دانشور

ناخوانده نقش مقصود/ نصیر قائمی

بررسی اوضاع سیاسی و اقتصادی تبرستان در دوره حمرانی عمر بن علاء .../ محید حاجی تبار

تاریخ‌نگاری محلی و گسست از تاریخ‌نگاری رسمی/ فریبرز صادقیان

نگاهی به کتاب فرمانروایان مازندران/ رامین یلفانی

دبستان رادکان/ جمشید قائمی

نگاهی به سفرنامه خاطرات الیوت تاد دارسی .../ عمادالدین فیاضی

جمشید بود که برای خانه‌ام چراغ آورد/ عباس رائیجی یانه‌سری

دست‌خط یادگاری

* گفتگو: زیستن با عشق: گفتگو با خیاط نقاش کاظم ویزواری/ افشین اشراقی

* خبر: خلیج گرگان، بزرگ‌ترین لجنزار جهان/ سیدعلی اصغرزاده

* ادبیات: بررسی چند واژۀ دخیل روسی در گویش کتولی/ حسین شکی

* جغرافیا:

استرآبادی محلۀ بابل/ پوریا بای

هزار جریب کجاست؟/ حسین فندرسکی

* هنر:

تحلیل نقوش سوزندوزی در بین قوم ترکمن/ سمانه شهری‌نژاد

جستارهایی در موسیقی کتول/ عباسعلی فرهادی

راحی چیست؟/ ایرج تنظیفی

* تاریخ: گوشه‌ای از تاریخ معاصر گرگان/ زنده‌یاد محمدصادق علیمی

* گزارش:

سررسید استرآباد 1396 اطلاع‌رسانی روزانه از تاریخ سرزمین گرکان/ رحمت‌الله رجائی

درخشش سدن رستاق در نوروزگاه گرگان/ رحمت‌الله رجائی

* نقد:

نگاهی به رمان «یورت» اثر سیدحسین میرکاظمی/ علیرضا ابن قاسم

پاسخ به یک گزارش و یک نقد: «بنده تاریخ‌نگار انقلاب اسلامی هستم ...»/ غلامرضا خارکوهی

و اشاراتی به جامعۀ معلمان گرگان/ سیدحسین میرکاظمی

* کودک و نوجوان:

موسیقی/ سروش محمدی

داستان: عینک سفید فضول/ پانیذ آریا راد. ترگل کیا. نیلیا جدی حسینی. فاطمه و زهرا آرزه گر

انیمیشن زوتوپیا (قسمت دوم)/ امیرحسین امیرپور

شعر: راحله قدردان، راحمه شهریاری، سامیه توماج ایری، فاطیما قاسمی، یگانه بندرگز

نمایشنامه: آرش و آدم فضایی (قسمت دوم)/ امیر شمس

* آئینه نشر: انتشارکتاب «ترانه‌های ماریا» اثر ماریا سلمانی