۱۱۶۰
۴۰۱
ناممکنِ ممکن: فنون ترجمه شعر از نگاه احمد پوری

ناممکنِ ممکن: فنون ترجمه شعر از نگاه احمد پوری

پدیدآور: مصاحبه‌کنندگان: کامبیز منوچهریان، عباس رضوانی ناشر: آرادمانتاریخ چاپ: ۱۳۹۶مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۱۰۰۰شابک: 7ـ27ـ8099ـ600ـ978 تعداد صفحات: ۱۵۰

خلاصه

این کتاب دربرگیرندۀ گفتگوهایی است که میان احمد پوری و کامبیز منوچهریان و عباس رضوانی پیرامون شعر و ترجمۀ آن از زبان‌های دیگر صورت گرفته است.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

 

این کتاب دربرگیرندۀ گفتگوهایی است که میان احمد پوری و کامبیز منوچهریان و عباس رضوانی پیرامون شعر و ترجمۀ آن از زبان‌های دیگر صورت گرفته است.

احمد پوری مترجم، مؤلف و ویراستار آثار ادبی، ۲۳ فروردین سال ۱۳۳۲ در یکی از محلات قدیمی شهر تبریز دیده به جهان گشود. وی پس از پایان دوران دبیرستان نخستین داستان‌های خود را در برخی از مجلات ادبی آن دوران منتشر کرد. پوری به قصد معلم‌شدن تحصیلات خود را در «دانشسرای راهنمایی تحصیلی» پی گرفت و دو سال از عمرش را در روستاها در حرفه معلمی صرف کرد. در سال 1356 به اسکاتلند رفت و در مدتی کمتر از حد معمول مدرک لیسانس خود را از آنجا و بعد مدرک فوق‌لیسانس خود را از دانشگاه نیوکاسل انگلستان اخذ کرد و به کشور بازگشت. وی افزون بر تدریس زبان، فعالیت ادبی را با ترجمه شعر‌های عاشقانه شاعران بزرگ جهان ادامه داد و آثاری از شاعرانی چون آنا آخماتوا، پابلو نرودا، فدریکو گارسیا لورکا، ناظم حکمت، نزار قبانی و یانیس ریتسوس را ترجمه و روانه بازار نشر کرد. میان کتاب‌هایی که احمد پوری ترجمه کرده، دو کتاب از سیلوراستاین هم به چشم می‌خورد: «پاک‌کن جادویی» و «گزیده شعرهای شل سیلوراستاین».

احمد پوری در مقدمۀ این گفتگوها که به نوعی زندگینامۀ وی به حساب می‌آید، در جواب به آغاز علاقه‌اش به ادبیات و ترجمه می‌گوید: «کلاس اول ابتدایی بودم که توسط پدرم به مطالعه علاقمند شدم. پدرم می‌گفت من که از اداره می‌آیم و با خودم روزنامه می‌آورم، اگر بتوانی تیترش را سریع و بدون غلط بخوانی، ده شاهی جایزه داری. من قبل از آمدن پدر می‌رفتم در دکۀ سر کوچه تیتر روزنامه را می‌دیدم و تمرین می‌کردم. بعدها فهمیدم پدرم متوجه کلک من شده بود اما به روی خودش نمی‌آورد. او معتقد بود که حتما باید کتاب بخوانیم. برای او مهم نبود ما شاگرد اول بشویم یا نه، بلکه مهم این بود اهل کتاب خواندن باشیم. به کتابفروشی محل هم سپرده بود که هر وقت خواستیم، می‌توانیم کتاب برداریم. این بود که ما از همان دوم ابتدایی افتادیم به کتاب خواندن. علاقۀ من به ادبیات از همان زمان شروع شد. به اضافۀ اینکه خودم هم کمی خیال‌پرداز بودم و این دنیاها و داستان‌ها را دوست داشتم». (ص 11)

در بخشی دیگر از این کتاب دربارۀ داشتن اطلاعات جانبی در ترجمۀ شعر می‌گوید: «بسیار مهم است؛ زندگی‌نامه، اتفاقات زندگی شاعر، شأن نزول شعرها و هر چه در زندگی ادبی و خصوصی او رخ داده، مهم است و من آنها را می‌خوانم. به ارتباط او با افراد و شاعران و نویسندگان و مشاهیر دیگر دقت می‌کنم. مراحل مختلف زندگی‌اش را به‌دقت بررسی می‌کنم. اینکه شعر در چه مرحله‌ای از زندگی او سروده شده است. او در آن موقع از نظر احساسی یا فکری در چه وضعیتی بوده است؟ دنباله‌رو کدام مکتب فکری یا ادبی بوده و شعرهایش به چه سبکی تعلق دارند؟ تفسیرها و نقدهای نوشته‌شده روی شعرها را می‌خوانم ....». (ص 47)

در این گفتگوها احمد پوری دربارۀ الزام شاعربودن مترجم برای ترجمۀ شعر می‌گوید: «مترجم باید ذوق شعری داشته باشد و اگر تا به حال کتاب شعری هم ارائه نکرده، در حد یک شاعر خلاقیت داشته باشد». در ادامه نیز در معرفی چند مترجم شعر خوب می‌گوید: «مترجم‌های شعر خوبی داریم مانند فؤاد نظیری، علی عبداللهی، مجتبی ویسی، سینا کمال‌آبادی، فریدون فریاد و البته حتما نباید نام احمد شاملو از قلم بیفتد». (ص 54)

دربارۀ ترجمه‌های بیژن الهی در این کتاب از زبان پوری می‌خوانیم: «من ماجراجویی‌ای را که بیژن الهی در ترجمۀ اشعار می‌کرد و بعضی وقت‌ها از متن آنها فاصله می‌گرفت، نمی‌پسندم؛ یا بهتر بگویم که سبک کار من نیست. ولی افرادی هستند که این نوع ترجمه را بسیار می‌پسندند و از آن استقبال می‌کنند. این را بگویم که بیژن الهی بسیار انسان بااستعدادی بود و کارهای خوبی هم در زمینۀ ادبیات و شعر انجام داد، ولی من با خیلی از ترجمه‌هایش موافق نیستم.

مباحثی که در این کتاب مطرح شده‌اند، به ترتیب عبارتند از: مقدمه (بیوگرافی)؛ شعر: تعریف، معیارها و عناصر؛ چراغ‌های قرمز و زرد در ترجمه؛ تاریخ و سبک‌های ترجمه؛ مرز وفاداری و شاعرانگی؛ مترجم خوب؛ مخاطب، منتقد؛ معیار انتخاب شاعر برای ترجمه؛ کوشش، جوشش؛ کیفیت یا کمیت؛ ویرایش؛ ترجمه از زبان دوم؛ در پرانتز؛ تأثیر ترجمه بر شعر امروز؛ ترجمۀ شعر از زبان فارسی؛ توصیه‌ها؛ اخلاق ترجمه و کارگاه. در پایان نیز اشعاری که در کارگاه با ایشان ترجمه شده‌اند، آورده شده است.

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

شکونتلا

شکونتلا

کالی داسه

جهانیان کالی داسه را به نام شاعر «شکونتلا» می‌شناسند. هندیان همواره خود شیفتۀ این اثر بوده‌اند؛ چه د

منابع مشابه بیشتر ...

فیلمفارسی چیست؟

فیلمفارسی چیست؟

حسین معززی‌نیا

این کتاب بر مبنای این پرسش که «فیلمفارسی چیست؟» شکل گرفته است و نویسنده کوشیده است با گفتگو‌ها و ارا

شناخت نامۀ دکتر محمدرضا باطنی

شناخت نامۀ دکتر محمدرضا باطنی

به کوشش مجتبا نریمان

دکتر باطنی در سطح مقوله‌بندی یا قالب‌بندی مفاهیم به کمک واژه‌های زبان نیز پیشتاز و اثرگذار بوده است.