معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

این کتاب نوشتارهايي است از امبرتو اکو فيلسوف و داستان‌نويس بزرگ ايتاليايي در باب نوشتن. اکو در اين کتاب کوشيده انديشه‌هاي خود را در باب داستان و رمان‌نويسي تئوريزه کند و به همين دليل نظرهايي بکر و نمونه ارائه داده است که تنها با خواندن آن مي‌توان به عمق انديشه‌هاي اين نويسنده بزرگ رسيد. اکو خواننده را با خود در سيري شگفت در مسير درک و نوشتن داستان همراه کرده و در فصل نهايي اثر راهکارهاي خود را براي نوشتن ارائه مي‌کند.

بخش دوم این کتاب دربارۀ سطوح متفاوت متن روایی است؛ چراکه در حال حاضر مسئلۀ پاسخ‌دادن به یک پرسش دشوار است: اگر فقط متن‌هایی وجود دارد که از داستان‌ها شکل گرفته و هیچ طرحی در آنها یافت نمی‌شوند، آیا امکان دارد متن‌هایی مانند سیلوی نیز داشته باشد که فقط از طرح شکل گرفته و داستانی نداشته باشد؟ آیا سیلوی متنی نیست که به می‌گوید بازسازی یک داستان ناممکن است؟ آیا به‌کارگیری زمان مرکب داستانی نشانگر این نیست که نویسنده از ما می‌خواهد حواس خود را از دست بدهیم تا نتوانیم زمان مرکب داستانی او را تجزیه و تحلیل کنیم؟ در اینجا مسئله انتخاب یکی از دو نظر است؛ یکی از این نظرات نظری است که لابرونیه آن را در نامۀ طنزآمیزی به دوما نوشته و در اثرش به نام دختران آتش گنجانده شده که گفته است نوشته‌هایش پیچیده‌تر از متافیزیک هگل نیست و افزوده است: «اگر توضیحشان امکان‌پذیر بود، به خاطر همین توضیح‌ها سحر و جادویشان را از دست می‌‌دادند». (ص 55)

در سومین بخش می‌خوانیم: «زمان داستان، قسمتی از محتوای روایت را شکل می‌دهد. اگر متن می‌گوید «هزار سال گذشت»، زمان داستان هزار سال است. اما در سطح بیانی یعنی در سطح گفتمان داستانی، مدت لازم برای نوشتن (و خواندن) بیانیه بسیار کوتاه است. از این‌رو زمان یک گفتمان شتابدار، می‌تواند زمان یک داستان بسیار طولانی را بازگو کند». (ص 77)

در بخش چهارم دربارۀ پرالوگ سخن گفته شده است. «قاعدۀ بنیانی مواجهه با یک متن روایی این است که خواننده به‌نحوی ساکت و خاموش با نویسنده «قرارداد داستانی» یا به تعبیر کالریج «تعلیق ناباوری» را بپذیرد. خواننده باید بداند که داستانی که برایش تعریف می‌شود، محصول ذهن است؛ اما این موجب این فکر نمی‌شود که نویسنده دروغ می‌گوید. همان‌گونه که سرل شرح داده است، نویسنده «وانمود می‌کند» که اظهاراتش واقعی است. ما هم قرارداد بافتۀ ذهن یا داستانی را می‌پذیریم و به‌گونه‌ای رفتار می‌کنیم که گویی روایت او واقعیت دارد». (ص 107)

بخش پایانی کتاب دربارۀ برخی از مواردی است که اکو در آنها به ادغام داستان و واقعیت تمایل نشان داده ارزیابی کند و واقعیت را مانند داستان و داستان را مانند واقعیت بخواند. بعضی از این شیوه‌های ادغام لذت‌بخش و پاک و مبرا و بعضی‌ها کاملا ضروری، اما بعضی‌ها به طرزی تراژیک اضطراب‌آورند.

فهرست مطالب کتاب:

1. ورود به جنگل

2. جنگل‌های لوئیزی

3. وقت‌گذرانی در جنگل

4. جنگل‌های ممکن

5. حادثۀ عجیب خیابان سِرواندونی

6. دستورالعمل‌های داستانی