معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

جواد طباطبایی را در حوزه اندیشه ایران نمی‌توان به سادگی رد كرد یا به هیچ عنوان نادیده گرفت. بیش از ده كتاب تألیفی بعضاً حجیم درباره تاریخ ایران، اندیشه سیاسی در ایران، اندیشه سیاسی در غرب و ... نوشته كه هر یك در نوع خود بی‌همتاست و حاوی نكات سخت بحث‌برانگیز. حضور انكارناپذیر طباطبایی در مطبوعات یا به واسطه آنها البته سبب شده كه بسیاری ولو سطحی با ایده‌های او آشنا باشند و له یا علیه او موضع‌گیری كنند، خصوصاً كه مباحث طباطبایی برخلاف بسیاری دیگر از اهالی فكر و فرهنگ ایرانی، درباره تاریخ و اندیشه ایران است و صرفا به جریان‌های فكری غربی یا ترجمه آنها اختصاص ندارد. او داعیه نظریه‌ای را دارد كه حتی در حوزه علوم انسانی و اجتماعی موجود نمی‌گنجد و از حرفی نو سخن به میان می‌آورد. البته تاكنون نقد‌های مهمی نیز به طباطبایی وارد شده است.

سیدجواد طباطبایی در سال ۱۳۲۴ در تبریز به دنیا آمد. تحصیلات خود را در تبریز انجام داد و برای تحصیل حقوق به دانشگاه تهران رفت. او پس از اخذ لیسانس حقوق از دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران به فرانسه رفت و در دانشگاه سوربن به ادامۀ تحصیل پرداخت و با اخذ دیپلم مطالعات عالی D.E.S از رشتۀ فلسفۀ سیاسی فارغ‌التحصیل شد. در سال ۱۳۶۳ با نوشتن رساله‌ای دربارۀ «تکوین اندیشۀ سیاسی هگل جوان»، با دریافت درجۀ ممتاز دکترای دولتی در رشتۀ فلسفۀ سیاست به ایران بازگشت. پس از بازگشت به عضویت هیئت علمی درآمد و معاون پژوهشی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران شد. در همان حال او سردبیری نشریۀ همین دانشکده را به عهده گرفت. او به کار پژوهشی خود در مراکز دیگر ادامه داد و با امکاناتی که در مراکز پژوهشی فرانسه، آلمان، و آمریکا فراهم آمد، پژوهشی دربارۀ تاریخ اندیشه در ایران را دنبال کرد. وی در سال ۱۳۷۶ موفق شد جایزۀ نخل آکادمیک، عالی‌ترین نشان علمی فرانسه و مدال نقرۀ تحقیقات در علم سیاست را از دانشگاه کمبریج کسب کند. طباطبایی هم‌اکنون عضو هیئت علمی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی است و در مؤسسات خصوصی همچون مؤسسه پرسش به تدریس مشغول است.

این کتاب در سه بخش دربرگیرندۀ مجموعه‌ای از مقالات است که به ایشان تقدیم شده است. بخش اول با هفت مقاله با عنوان تحفه‌ای از استادان است. در بخش دوم چهار مقاله از شاگردان استاد به ایشان تقدیم شده است و بالاخره در بخش سوم با عنوان «شرحی از شارحان» نه نوشتار دربارۀ ایشان و نظریات ایشان آورده شده است.

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌گفتار

* تحفه‌ای از استادان:

ماو راه فارابی/ رضا داوری اردکانی

گوهر جان، گوهر سخن/ نصرالله پورجوادی

سیر نظریۀ ارزش در اندیشۀ اقتصادی/ موسی غنی‌نژاد

انسان و کرامت انسانی نزد فارابی و کانت/ شهین اعوانی

زبان و قداست/ انشاالله رحمتی

نادان‌های همه‌چیزدان/ سیدیحیی یثربی

دکتر طباطبایی آن‌طور که من شناختم/ احمد نقیب‌زاده

* پیش‌کشی از شاگردان:

تأملی بر یک حضور/ داوود فیرحی

نسبت طباطبایی با برخی آرای زبان‌شناختی در آلمان/ جهانگیر معینی علمداری

در باب خاستگاه ایرانی سیاست/ مهدی فدایی مهربانی

ملاحظاتی دربارۀ روش‌شناسی تاریخ‌نگاری طباطبایی/ احمد بستانی

* شرحی از شارحان:

بسط تئوری طباطبایی به تاریخ فرهنگ ایران/ آریاسپ دادبه

فیلسوف بحران ایران‌زمین/ محمد ایمانی

طباطبایی فیلسوف مشهور ایرانشهر/ روح‌الله اسلامی

طباطبایی؛ نظریه‌پردازی دربارۀ مسئلۀ ایران/ مصطفی نصیری

تعلیقه‌هایی بر مقالۀ «زوال سیاسی در ایران»/ سیروس پرویزی

«مذاق مملکت» و معنای «مشروطۀ ایرانی»/ سیدناصر سلطانی

درآمدی بر پشتوانۀ نظری تئوری انحطاط ایران/ اکبر جمالی

گونه‌شناسی معرفت‌شناختی منتقدان طباطبایی/ حمید یحیوی

طباطبایی؛ سنت و تجدد در اروپا و ایران/ حامد زارع