۱۰۰۷
۳۶۲
فصلنامۀ مردم‌نامه؛ فصلنامۀ علمی ـ تخصصی تاریخ مردم، پاییز 1395، شمارۀ یکم

فصلنامۀ مردم‌نامه؛ فصلنامۀ علمی ـ تخصصی تاریخ مردم، پاییز 1395، شمارۀ یکم

پدیدآور: جمعی از نویسندگان به سردبیری داریوش رحمانیان تاریخ چاپ: ۱۳۹۵مکان چاپ: تهرانتعداد صفحات: ۱۹۵

خلاصه

نخستین شماره از فصلنامۀ علمی ـ تخصصی مردم‌نامه منتشر شد.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

 

نخستین شماره از فصلنامۀ علمی ـ تخصصی مردم‌نامه منتشر شد. این  فصلنامه در حوزۀ تاریخ مردم است و در آن مطالبی درباره تاریخ اجتماعی و فرهنگی منتشر شده است. اصطلاح مردم‌نامه در برابر «people history» وضع شده و این اصطلاح در برابر سنت شاهنامه‌نویسی ایرانی است که از گذشته مرسوم بوده و به شرح احوال شاهان و بزرگان کشور پرداخته است. در فصلنامه «مردم‌نامه» به مردم از منظر تاریخ و فرهنگ پرداخته می‌شود و به نوعی نوشتن تاریخ با زبان ساده است تا مردم بیشتری بتوانند از مطالب آن بهره‌مند شوند.

داریوش رحمانیان مدیرمسئول و سردبیر این نشریه در سرمقاله نخستین شماره آن، با اشاره به بررسی خود از تاریخ تفکر ایران جدید و جریان نوخواهی اصلاحات - از روزگار قاجاریه تاکنون - یکی از مهم‌ترین و بایسته‌ترین کارها را نقد درست و عمیق تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری عنوان کرده و «مردم‌نامه» را هم «حاصل دو، سه دهه تجربه و تفکر و تفحص و تأمل دردمندانه در حوزه تاریخ مردم» دانسته و ابراز امیدواری کرده نهال «مردم‌نامه» پربارتر شود.

در بخش اول با عنوان «تاریخ اجتماعی» دو مقاله آمده که در نخستین مقاله تورج اتابکی زندگی و زمانۀ کارگران مهاجر هندی در ایران طی نیمۀ نخست سدۀ بیستم را مورد بازبینی قرار داده و سهم آنان را در پایه‌گذاری، گسترش و در نهایت تحکیم صنعت نفت ایران مورد پژوهش قرار داده و در این فرایند عواملی که این تجربه را شکل دادند را برجسته می‌کند.

پس از برپایی نظام مشروطه، دهقانان در بخش‌هایی از کشور با خواسته‌های خود به میدان مبارزه آمدند. حرکت آنان شکل‌هایی مختلف داشت؛ گاه در حد شکایت از ستم مالکان بود و در مواردی به خشونت انجامید. در نوشتار دوم این نکته بررسی شده که مبارزه دهقانان به چه شکل‌هایی جلوه‌گر شد؛ کدام زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی در شکل‌گیری این شیوه‌های مبارزه مؤثر بودند و در پایان از خلال شیوه‌های مبارزۀ دهقانان، پی به خواستۀ آنان برده می‌شود.

در بخش «تاریخ فرهنگی مردم»، نعمت‌الله فاضلی دانشیار انسان‌شناسی و مطالعات فرهنگی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در مقاله‌ای تلاش کرده به این سؤال پاسخ دهد که: «رسالت مطالعات تاریخ فرهنگی چیست؟».

بخش «تاریخ هنر و معماری مردم» هم اختصاص یافته به یادداشتی از مهرداد قیومی بیدهندی دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، درباره «تاریخ مردم» در معماری ایران.

دو نوشتار در بخش «ادبیات، سینما و تئاتر» آمده که در نخستین آنها رابطۀ نقد ادبی با تاریخ بررسی شده و در دومین نوشتار وجود رابطۀ میان تاریخ و هنر تبیین شده است. وجود رابطۀ بین ایم دو در هر ملتی آشکار و واضح به نظر می‌رسد اما تأمل بر چگونگی آن محل بحث بسیاری از صاحب‌نظران بوده است. این رابطه گاهی به عین توصیف شده و از نظر آنان هنر خاصیت بازتابانندگی را برای تاریخ بر عهده داشته و گاهی هنر در صدد تفسیر رویدادهای تاریخی بوده است؛ چنان‌که برای مردم روزگار خودش کارآمد واقع شود.

نقد و نظر، مردم‌نامه‌نویسی: نظریه و روش، مورخان و مردم، تاریخ در ترازو، کشکول با نوشته‌ای از عبدالحسین زرین‌کوب و وقایع اتفاقیه دیگر بخش‌های این فصلنامه را شکل می‌دهند.

فهرست مطالب این شماره:

سرسخن/ داریوش رحمانیان

* تاریخ اجتماعی:

دور از دیار، در دیاری نو: نگاهی به کارنامه و زمانه کارگران مهاجر هندی در صنعت نفت ایران/ تورج اتابکی؛ ترجمۀ شهرام غلامی

شیوه‌های مبارزه دهقانی در مشروطیت ایران/ سهراب یزدانی

* تاریخ فرهنگی مردم:

رسالت مطالعات تاریخ فرهنگی چیست؟/ نعمت‌الله فاضلی

* تاریخ هنر و معماری مردم:

یادداشتی دربارۀ «تاریخ مردم» در معماری ایران/ مهرداد قیومی

* ادبیات، سینما و تئاتر:

رابطۀ نقد ادبی با تاریخ/ حسین پاینده

تاریخ در هنر و هنر در تاریخ مردم/ زهرا خسروی

* نقد و نظر:

ستیز با گذشتۀ زیانبار (1)/ علیرضا ملایی توانی

تاریخ مردم در «تاریخ جامع ایران» و «تاریخ [جامع] عثمانی»/ حسن حضرتی

* مردم‌نامه‌نویسی: نظریه و روش:

او یک تاریخ‌نگار معمولی نبود! (نگاهی به زندگی و کارنامه هاوارد زین)/ زهرا حاتمی

معرفی چند «مردم‌نامه»/ زهرا گلشن

آرمان مردم‌نامه/ داریوش رحمانیان

* مورخان و مردم:

سیمای مردم در آیینه آثار جورج بورنوتیان/ جواد مرشدلو

* تاریخ در ترازو:

رشته تاریخ روندی رو به زوال را طی می‌کند؛ وضعیت تاریخ‌نگاری در ایران معاصر در گفتگو با دکتر سیدهاشم آقاجری

* کشکول:

حکایتی از یادگار ایام (1)/ روزبه زرین‌کوب

* وقایع اتفاقیه

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

آرش خازنی

موضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب

قصۀ ما به خر رسید: خر و خرپژوهی در شعر فارسی

قصۀ ما به خر رسید: خر و خرپژوهی در شعر فارسی

غلامعلی گرایی، زهراسادات حسینی

خرپژوهی در شعر طنز فارسی یکی از زمینه‌های طنز بوده که باید به‌جد مورد تحقیق و پژوهش قرار می‌گرفت. نو

منابع مشابه

فصلنامۀ تاریخ مردم مردم‌نامه، شمارۀ هشتم و نهم، بهار و تابستان 1398

فصلنامۀ تاریخ مردم مردم‌نامه، شمارۀ هشتم و نهم، بهار و تابستان 1398

جمعی از نویسندگان به سردبیری داریوش رحمانیان

شمارۀ هشتم و نهم از فصلنامۀ تاریخ مردم «مردم‌نامه» در نه بخش تاریخ اجتماعی، تاریخ اقتصادی، ادبیات و

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

فصلنامۀ تاریخ مردم مردم‌نامه، شمارۀ هشتم و نهم، بهار و تابستان 1398

فصلنامۀ تاریخ مردم مردم‌نامه، شمارۀ هشتم و نهم، بهار و تابستان 1398

جمعی از نویسندگان به سردبیری داریوش رحمانیان

شمارۀ هشتم و نهم از فصلنامۀ تاریخ مردم «مردم‌نامه» در نه بخش تاریخ اجتماعی، تاریخ اقتصادی، ادبیات و

فصلنامۀ تاریخ مردم مردم‌نامه، شماره چهارم و پنجم، تابستان و پاییز 1396

فصلنامۀ تاریخ مردم مردم‌نامه، شماره چهارم و پنجم، تابستان و پاییز 1396

جمعی از نویسندگان به سردبیری داریوش رحمانیان

شمارۀ چهارم و پنجم از فصلنامۀ تاریخ مردم «مردم‌نامه» ویژۀ تابستان و پاییز 1396 منتشر شده است.