۲۱۶۴
۴۴۵
شاهد عهد شباب

شاهد عهد شباب

پدیدآور: محمدعلی موحد ناشر: کارنامهتاریخ چاپ: ۱۳۹۵مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۱۱۰۰شابک: 4ـ087ـ431ـ964ـ978 تعداد صفحات: ۱۶۷

خلاصه

این مجموعه دربرگیرنده تمامی اشعار سروده شده توسط محمدعلی موحد در خلال سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۹ است.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

 

این مجموعه دربرگیرنده تمامی اشعار سروده شده توسط محمدعلی موحد در خلال سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۹ است. موحد در این بازه زمانی به عنوان وکیل و نماینده شرکت ملی نفت ایران در مناطق جنوبی ایران در حال فعالیت بوده و اشعار خود را نیز به تناسب حس و حال و موقعیت آن سال‌ها سروده است.

این دفتر شعر در دو بخش «شطیات» و «شطحیات» در دست انتشار قرار گرفته است. در بخش شطیات ۲۶ قطعه شعر و در بخش شطحیات نیز ۲۶ شعر قرار گرفته است که بسیاری از آنها تاریخ سرایش را نیز بر خود داراست.

دربارۀ نام‌گذاری دو بخش این کتاب به شطیات و شطحیات، محمدعلی موحد می‌گوید: «آن روزها که در آبادان بودم روزگار سختی بود که از بام تا شام در میان دو قطب امید و نومیدی، از شوق و هیجان تا دلهره و اضطراب، در نوسان بودیم. صنعت نفت ایران متوقف گشته بود و بزرگ‌ترین پالایشگاه آن روز جهان در آبادان عاطل افتاده بود. شباهنگام که غوغای خلایق فرو می‌نشست من ساعت‌ها کنار شط راه می‌رفتم و آن زمان که خسته می‌شدم روی سنگی می‌نشستم و در نور چراغ‌هایی که از آن سوی ساحل سوسو می‌زدند خیره می‌ماندم و گاهی آواز غریبانۀ مردی عرب از دوردست‌ها سنگینی سکوت فروپیچده در سایۀ نخل‌ها را می‌شکافت و بر در دل من می‌کوفت. و شط همچنان بی‌اعتنا به ماجراهای روزگار، با طمأنینه و وقار در جریان بود. به یاد سعدی می‌افتادم که پس از قتل عامی که مغولان در تسخیر بغداد به راه انداختند در همین آبادان و کنار همین رودخانه ایستاده بود و زمزمه می‌کرد:

وقفت بعبادان أرقب دجلة                                        کمثل دم قان یسیل الی البحر

و باز می‌سرود:

وقفت بعبّادان بعد سراتها                                         رأیت خضیباً کالمنی بدم النحر

بیشتر شعرهایی که در آبادان سروده‌ام رقم‌‌خوردۀ آن لحظات‌اند و به همین مناسبت آنها را «شطیات» می‌نامم و برای برخی از آنها درآمدی نوشته‌ام تا روایتگر شأن نزولشان باشد و باقی آنچه در این دفتر گرد آمده «شطحیات» است که هر یک سنگ قبر خاطره‌ای یا صندوق امانت حال و هوایی از ایام جوانی است و درود بر روان سعدی که فرمود:

اگر نه زبان قصه برداشتی                            کس از سر دل کِی خبر داشتی».

دکتر مصطفی ملکیان ـ نویسنده و پژوهشگر ـ دربارۀ اشعار این کتاب و این مجموعه شعر می‌گوید:

«مجموعه اشعاری که در این دفتر گردآوری شده، به دو بخش قابل تقسیم است: یکی واقعیت‌های اگزیستانسیالیستی است که بازگوکننده حالات شاعر در هنگام سرودن شعر می‌باشد و سرشار از دغدغه‌های وجودی و واقعیت‌هایی است که همه ما به صورت‌های مختلف در مراحل رشد و طول عمرمان با آن سروکار داریم. در واقع این بخش، بیش از هر چیز نشان دهنده روانشناسی شاعر است، اینکه چه دغدغه‌های ذهنی و روانی داشته، خود را از لحاظ روانی چگونه ارزیابی می‌کرده و  فقدان چه چیزهایی را در وجود خود احساس می‌کرده است. تا چه اندازه به محدودیت‌های خود چه در زمینه دانایی و توانایی نگاه می‌کرده و چقدر می‌توانسته با این محدودیت‌ها کنار بیاید. بخش دوم هم آرمان‌هایی است که روح شاعر به سوی آنها پر می‌کشیده و درست در تقابل واقعیت‌های اگزیستانسیالیستی است. اینها آرمان‌های متعالی و بلندپروازانه‌ای است».

یکی از اشعار این دفتر شعر با عنوان «آزادی» به این شرح است:

قسم به شوکت و جاه و جلالِ آزادی                                      که روشن است جهان از جمالِ آزادی

به خاک پاک شهیدان که آب می‌نخورد                                  مگر زِ خون جوانان نهال آزادی

وگرنه شعله زند بر جگر در این وادی                                      نصیب مرد نگردد زلالِ آزادی

وگر حذر کند از رنگ لعل خون ملت                                       کجا رسد به حریمِ جمالِ آزادی

سخن نمی‌رود اندر فراخنای جهان                                         مگر به هیچ زبان جز مقالِ آزادی

به ارغنون زمان بین که می‌کند تکرار                                     صفیر طایر فرخنده‌فالِ آزادی

بیا که در همه تاریخ ماجرایی نیست                                       جز این جدال مقدس: جدالِ آزادی

حیات چیست؟ جهاد است و گیرودارِ نبرد                                 مآل این همه غوغا؟ وصالِ آزادی

مآل فرخ و فیروزِ آرمانِ بشر                                                 مآل حق و فضیلت، مآلِ آزادی (آبان 1331)

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

منابع مشابه

در کشاکش دین و دولت

در کشاکش دین و دولت

محمدعلی موحد

این کتاب که حاصل پژوهش‌های نویسنده در باب رابطۀ میان دین و دولت در اسلام و ارتباط ایران و ایرانیان ب

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

حجرۀ خورشید: شرحی بر مقالات شمس تبریزی

حجرۀ خورشید: شرحی بر مقالات شمس تبریزی

سودابه کریمی با مقدمۀ دکتر محمدعلی موحد

این کتاب، کوششی است برای فهم سخنان سلطان المعشوقین و قطب العارفین شمس‌الدین محمد بن علی بن ملک‌داد،

در کشاکش دین و دولت

در کشاکش دین و دولت

محمدعلی موحد

این کتاب که حاصل پژوهش‌های نویسنده در باب رابطۀ میان دین و دولت در اسلام و ارتباط ایران و ایرانیان ب