زیباشناسی افلاطون: پرسش از زیبایی
خلاصه
بخشی از هدف این کتاب نشان دادن این مطلب است که افلاطون تا چه اندازه در وضع چارچوبهای بحث و گفتگو دربارۀ زیبایی، چنانکه در تاریخ فلسفۀ غرب جریان مییابد، نقش داشته است.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
پرسش از زیبایی، به ویژه زیبایی هنری پرسشی است که امروزه موضوع بحثها و مناقشهها است. بخشی از هدف این کتاب نشان دادن این مطلب است که افلاطون تا چه اندازه در وضع چارچوبهای بحث و گفتگو دربارۀ زیبایی، چنانکه در تاریخ فلسفۀ غرب جریان مییابد، نقش داشته است. پس این کتاب به یک معنا مقدمات پژوهشهای دیگر دربارۀ پرسش از زیبایی را آنگونه که این پرسش در دورههای گوناگون تاریخ و از جمله دورۀ معاصر مطرح است، فراهم میآورد.
این کتاب دربارۀ پرسش از زیبایی در گفتگوهای افلاطونی است. افلاطون خود در بسیاری فقرات توضیح میدهد که نمیتوان به قدر بسنده به پرسش از زیبایی پرداخت مگر در چارچوب زمینهای کلی که شامل موضوعات دیگر باشد. هگل فیلسوف مدرنی است که به بهترین شیوه همین دیدگاه را بیان کرده است: او معتقد است معنای حقیقی «انتزاع» این است که موضوعی را ملاحظه و بررسی کنیم چنانکه گویی مستقل از دیگر موضوعات است و نیازی به بررسی و پیوند آن با دیگر موضوعات نیست. ولی نخستین فیلسوفی که به این بینش دست یافت، افلاطون بود. گفتگوهای افلاطونی تجلی همین دیدگاه هستند، به ویژه آنجا که بحث دربارۀ پرسش از زیبایی است. در واقع پژوهش با تأمل دربارۀ یکی از بزرگترین رازهای گفتگوها آغاز میشود: افلاطون کدام موضوعات را برمیگزیند و آشکارتر بدانها میپردازد؟ این راز به ویژه در مورد پرسش از زیبایی بیشتر رخنمایی میکند؛ زیرا دستکم به سه شیوه در سه گفتگوی مختلف (هیپیاس بزرگ، مهمانی و فائدروس) بدان پرداخته میشود؛ کانون این گفتگوها اندیشیدن دربارۀ زیبایی است. بر کانونی بودن بحث زیبایی در این گفتگوها در این کتاب تأکید شده است؛ زیرا در دیگر گفتگوها هم موضوع زیبایی به نحوی نقش بازی میکند.
هیپیاس بزرگ یکی از آن گفتگوهاست که سقراط میکوشد به همراه همسخن خود که در اینجا هیپیاس سوفیست است، به تعریفی تردیدناپذیر از زیبایی برسد و این کوششی است که نافرجام میماند؛ این نافرجامی به دقت فراوان مشاهده میشود. حتی در این گفتگو دیده میشود که موضوع را نمیتوان بریده از هر زمینه و بافتی یعنی به طور مجزا پیش کشید؛ کمابیش یکچهارم از گفتگو پیش از مطرحشدن زیبایی و کوشش برای رسیدن به تعریف سپری میشود، هرچند موضوع از همان اولین جملهها به طرز ظریفی نقش بازی میکند. در «مهمانی» هیچ تلاشی برای رسیدن به تعریف صورت نمیگیرد؛ در واقع دلیلهای خوبی به دست داده میشود که چرا زیبایی علیالاصول تعریفناپذیر است. با این همه «خود زیبایی» دستمایهای میشود برای دپوتیما تا سقراط را با سخن و درس خود به سوی بینش نسبت به «ایده» راهبری کند. موضوع زیبایی در «فائدروس» باز جور دیگری به میان میآید. در این گفتگو تجربۀ حضوری زیبایی یعنی زیبایی معشوق و اثر آن بر عاشق است که به وسیلۀ آن ما به فهم چیزی میرسیم که از دلالت زیبایی برای زندگی انسانها خبر میدهد.
ساختار کتاب بدین ترتیب است: فصل اول کوششی که در هیپیاس بزرگ برای تعریف کردن زیبایی انجام میشود را بررسی میکند؛ در اینجا موضوع در برابر روش سقراطی النخوس ایستادگی میکند و تن به تعریف نمیدهد. با نافرجام ماندن این کوشش، در فصل دوم به روش متفاوتی پرداخته شده که در مهمانی به کار میرود تا موضوع زیبایی به بحث گذارده شود. در فصل سوم تجربۀ زیبایی و به تصویر درآمدن تأثیر زیبایی بر عاشق در حضور معشوق در گفتگوی فائدروس پرداخته شده است. در فصل چهارم نگاهی انداخته شده به نامهها تا نشان داده شود که دیالکتیک موجود میان تجربۀ بیانی و غیربیانی چگونه در سرشت خود فلسفۀ افلاطونی نقش بازی میکند؛ فلسفهای که بهترین نام برای آن همان زیستن فلسفی است. سرانجام در فصل پایانی نیمۀ دوم فائدروس و مسئلۀ نگارش افلاطونی تحلیل میشود.
فهرست مطالب کتاب:
دربارۀ نویسنده
دربارۀ مترجم
پیشگفتار
درآمد
فصل اول: پرسش از زیبایی در هیپیاس بزرگ
فصل دوم: پرسش از زیبایی در مهمانی
فصل سوم: پرسش از زیبایی در فائدروس
فصل چهارم: نامههای دوم و هفتم
فصل پنجم: نقد سخنوری و نوشتار در فائدروس
پینوشتها
کتابشناسی
پربازدید ها بیشتر ...
ایل بختیاری در دورۀ قاجار
آرش خازنیموضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب
قصۀ ما به خر رسید: خر و خرپژوهی در شعر فارسی
غلامعلی گرایی، زهراسادات حسینیخرپژوهی در شعر طنز فارسی یکی از زمینههای طنز بوده که باید بهجد مورد تحقیق و پژوهش قرار میگرفت. نو
منابع مشابه بیشتر ...
اصول الهیات: ترجمه از یونانی به انضمام متن یونانی و شرح دادز
امیرحسین ساکتاین کتاب پس از «تاسوعات» فلوطین، مهمترین رسالۀ نوافلاطونی است که باقی مانده است و البته نظم و ترتیب
نسبت کلمه با تصویر: گزارشی از مبانی فلسفی ـ بلاغی (به همراه سه بررسی با موضوع رویکرد ضدافلاطونی دلوز، فوکو و دریدا به تفکر/ تصویر/ نوشتار)
مجید پروانهپوردر این کتاب ابتدا به بررسی سوابق مطالعات کلمه ـ تصویر پرداخته شده است تا حوزه و دامنۀ اینگونه مطالع
نظری یافت نشد.