معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

مترجم فصلنامه‌ای است درباره ترجمه که از سال ۱۳۷۰ در مشهد منتشر می‌شود. موضوعات مورد علاقه این مجله عبارتند از: نظریه و عمل ترجمه ادبی، تاریخ ترجمه در ایران، آموزش ترجمه و نقد ترجمه. چنان‌که از عنوان مجله برمی‌آید، مخاطبین مجله عبارتند از مترجمان، به‌ویژه مترجمان ادبی، و مدرسان ترجمه و کلیه علاقمندان ترجمه.

در شمارۀ 59 این مجله که طرح جلد آن با تصویری از پیمان خاکسار مزین شده است، افزون بر گفتگو با این مترجم ادبی، هفده مقالۀ دیگر نیز آورده شده است.

در اولین مقاله از این شماره دربارۀ ترجمۀ بدون نظریه گفته شده است. در چکیدۀ این مقاله آمده است: یکی از مهم‌ترین مسائل مرتبط با نظریه و عمل ترجمه، تعریف نظریه ترجمه و تبیین نسبت آن با عمل ترجمه است. این مسئله از آن جهت مهم است که برخی مترجمان معتقدند مترجم اساساً نیازی به نظریه ندارد و برخی دیگر معتقدند بدون نظریه، مترجم نمی‌تواند ترجمه کند. این اختلاف‌نظر تا حد زیادی ناشی از تعریفی است که هر یک از دو طرف از نظریه دارد. در این مقاله، نخست نظریه را تعریف کرده و نشان می‌دهیم که ترجمه بدون نظریه ناممکن نیست اما هر مترجمی خودآگاه یا ناخودآگاه نظریه‌ای دارد و به هر نسبت که نظریه‌اش روشن و خودآگاه و دارای اجزای منسجم و مرتبط با موقعیت ترجمه است ترجمه‌اش یکدست‌تر است. در پایان برای نشان‌دادن اهمیت و ضرورت نظریه در کار عملی ترجمه، بخشی از یک متن ادبی را بر اساس یک نظریه مشخص ترجمه می‌کنیم تا معلوم شود تفاوت میان ترجمه‌ها تا حدی ناشی از تفاوت میان نظریه‌های مترجمان است.

در گفتگوی پیمان خاکسار وی در پاسخ به سؤالی در خصوص ممیزی می‌گوید: «هر کتابی به کمک ممیزی قابل ترجمه نیست. مترجم متأسفانه باید موقع انتخاب کتاب دقت کند. کتاب که به فرض ده درصدش مشمول ممیزی می‌شود به درد ترجمه نمی‌خورد. مثلاً من قصد ترجمة رمان آخر پاتریک دوویت (نویسندة رمان برادران سیسترز) را داشتم ولی بعد از خواندن دیدم که حداقل ده صفحة پیاپی‌اش قابل ترجمه نیست و منصرف شدم. ممیزی به هرحال همیشه وجود داشته. در هر دورهای به یک شکل. ولی این دلیل نمی‌شود که هیچ مترجمی کار نکند. بعضی نویسندگان هستند که اکثر آثارشان قابل چاپ در ایران نیست. مثل برت ایستن الیس، هنری میلر، میشل اولبک، اکثر آثار فیلیپ راث. به نظرم اشتباه است اگر مترجمی سراغ اینها برود؛ چون با حذفیات چیزی از اثر باقی نمی‌ماند. مثل این است که اثری از پازولینی با سانسور اکران شود. در مورد حد هم من تعیین‌کننده نیستم؛ چون تصمیم‌گیری برای ممیزی بر عهدة مترجم نیست. دستگاه دیگری متولی این کار است. بستگی دارد کدام بررس با چه میزان حساسیت کتاب را بخواند. ولی به طور کلی خودم به شخصه کتابی را که مطمئنم بخش زیادی از آن مشمول ممیزی می‌شود ترجمه نمی‌کنم».

فهرست عناوین:

ترجمه بدون نظریه/ علی خزاعی‌فر

ویرایش از دیدگاه نشر و ناشران/ عبدالحسین آذرنگ

ویراستاری از نگاه مقابل/ محمود حدادی

رامشگری در باغ: در باب ترجمه شاهنامه فردوسی/ دیک دیویس؛ ترجمۀ مصطفی حسینی

گفت‌و‌گو با پیمان خاکسار

مترجم ادبی:

مشکلات مترجم ادبی/ فرزانه طاهری، سمیه نوروزی، اسدالله امرایی، احمد پوری، آبتین گلکار، ارسلان فصیحی

جوراب (در باب ترجمه ادبیات روسی به انگلیسی)/ جنت ملکولم؛ ترجمۀ گلی امامی

معرفی یک مترجم: صفدر تقی‌زاده/ عباس امام

فردیت مترجم و تأثیر آن بر شیوه ترجمه او/ صابر زاهدی

کارگاه ترجمه: توالی واژه در ترجمه همزمان/ علیرضا خان‌جان

ترجمه چیست: خورخه لوئیس بورخس/ جواد صفری

به عبارت دیگر: موبی دیک/ زهرا سالاری

معرفی کتاب، جدیدترین ترجمه از هزارویک‌شب به قلم محمدرضا مرعشی‌پور/ سمانه فرهادی

دست‌آوردهای مطالعات ترجمه، پرسه در گوشه و کنار ترجمه (نگاهی به آخرین کتاب علی صلح‌جو)/ علیرضا خان‌جان

آموزش ترجمه: بازآفرینی جمله/ سمیه دل‌زنده‌رودی

از پست و بلند ترجمه فیلم: کازابلانکا/ فرزانه شکوهمند

چشم‌های السا/ لوئی آراگون؛ ترجمۀ عباس پژمان

طنز ترجمه: در باب آموزش ترجمه ادبی/ نازنین شادمان

نمونه ترجمه