معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

در این کتاب به زندگی و شعر سیدعلی صالحی شاعر واژه و راز پرداخته شده است.

پس از مقدمۀ گردآورنده، زندگی‌نامۀ خودنوشت سیدعلی صالحی آورده شده است.

سیدعلی صالحی متولد 1/1/1334 خورشیدی است. فرزند سوم خانواده‌ای کشاورز ـ اهل مرغاب ـ ایذه بختیاری. نخستین شعر او در شانزده سالگی منتشر شده است: مجلۀ شرکت نفت و رادیو استان.

دهۀ پنجاه: بنیان‌گذاری موج ناب.

دهۀ شصت: انتشار دفترهای منظومه‌ها، مثلثات و اشراق‌ها، پیشگو و پیاده شطرنج، ارابه‌ران خورشید، زرتشت و ترانه‌های شادمانی، ترانه‌های ملکوت. بنیان‌گذاری جنبش شعر گفتار.

دهۀ هفتاد: دیر آمدی ری‌را، نامه‌ها، نشانی‌ها، عاشق شدن در دی ماه، مردن به وقت شهریور، سفر بخیر مسافر غمگین پاییز 58، آسمانی‌ها، آخرین عاشقانه‌های ری‌را، قاصدک غمگینی که از جنوب آمده بود، دعای زنی در راه که تنها می‌رفت، از آوازهای کولیان اهوازی، ساده بودم، تو نبودی، باران آمد.

دهۀ هشتاد: چیدن محبوبه‌های شب، کوروش شهریار روشنایی‌ها، سلیمانیه و سپیده‌دم جهان، آخرین قطار، یوماآنادا، سمفونی سپیده‌دم، انیس آخر همین هفته می‌آید، ما نباید بمیریم، رؤیاها بی‌مادر می‌شوند، قمری غمخوار در شامگاه خزانی، عاشقانه‌های ابونواس اهوازی.

دهۀ نود: زیارت‌نامۀ مرغ سحر و همخوانی دختران خردادماه، ردّ پای گل سرخ تا بلوغ کامل گل سرخ و .... .

بخش پس از زندگی‌نامۀ خودنوشت، «سیدعلی صالحی از نگاه دیگران» است که در هفت گفتار آمده است و در این بخش نوشتارهایی از ایرج صف‌شکن، علی شریعت کاشانی، شاپور جورکش، پرویز خائفی، منصور اوجی و جلیل قیصری آورده شده است. در گفتار علی شریعت کاشانی آمده است: «زبان شعر صالحی زبانی است ساده و دلنشین و شورمند و از نظر ساختار و کارکرد، زبانی است بر اساس گفتار. در شعر امروز، صالحی را به‌راستی می‌توان شاعر موفقی به شمار آورد که احساس و خیال و برداشت شاعرانه را با چیرگی تمام در قالب زبان گفتگو می‌ریزد. درست در چارچوب این زبان غیرفرهنگستانی و غیررسمی است که او «آسمانی» و «دریایی» را همنشین و هم‌آواز یکدیگر می‌کند و هم‌زمان به رازگشایی‌ها و آرزومندی‌ها، و به بازنمودن چشم‌‌اندازهای شاعرانه زشت و زیبا روی می‌آورد». (ص 14)

«گزینۀ بعضی از گفتارها» بخش بعدی کتاب است که در آن نامه‌ای از سیمین بهبهانی، پیام شمس لنگرودی برای مراسم بزرگداشت صالحی، کندوکاو در دو غم‌سرودۀ زلزلۀ بم از فریبرز رئیس دانا و می‌روم شعری تازه، زبانی تازه و زینتی تازه‌تر بیابم از امیرهمایون یزدان‌پور آورده شده است. در بخشی از نامۀ سیمین بهبهانی آمده است: «... مرا مادر خواندی و تو را فرزند خطاب کردم و این ریشه محبت ناگسستنی شد. امروز در شعر به کمال رسیده‌ای و در شناخت شگردهای نهفتۀ شعر استادی. در میان کوشندگان نوآوری منزلتی ارجمند یافته‌ای. و من تأسفی ندارم که چرا چشمم یاری نمی‌کند که قلم را به تأملی در ظرایف شعرت خرسند کنم. پیش از اینها که یارای خواندنم بود، مژدۀ طلوع تو را به جامع شعر داده‌ام ...». (ص 49)

بخش بعدی کتاب دربردارندۀ پنج یادداشت و سخنرانی از سیدعلی صالحی است با این عناوین: زن، شعر و آزادی؛ مراسم کتاب‌کُشان بر کرانۀ هیرمند؛ شرایط موجود با موجودی شرایط؛ رادیو سراسرس سوئد: پیام سیدعلی صالحی به اهل قلم در هجرت؛ مسجد سلیمان M.I.S (واگویه).

در بخش پایانی 21 نوشتار خطاب به سیدعلی صالحی آورده شده است که معمولاً نامه‌هایی است که بین او و دیگر شاعران ردوبدل شده است از قبیل پرویز خضرایی، شیرکو بی‌کس، محمود فلکی، منوچهر آتشی، یدالله رؤیایی، محمود کویر، بهروز مؤمنی، پرویز رجبی و ... . و در قسمت پایانی این بخش در داستان زندگی این شاعر در گفتگو با گردآورنده این کتاب آورده شده است با عنوان «صالحی به روایت صالحی».

فهرست مطالب کتاب:

چهل و سه سال کیمیاگری محله

همین چند سطر

جوایز

سیدعلی صالحی از نگاه دیگران

گزینۀ بعضی گفتارها

سخنرانی‌ها و یادداشت‌ها و پیام‌های سیدعلی صالحی

خطاب به سیدعلی صالحی