معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

آفرینش رمان از چیزهای عجیب و غریبی مایه می‌گیرد. از رخدادهای دوران کودکی گرفته تا تصویرهای ذهنی یا مکالمه‌هایی که گذرا به گوش خورده و هرگز خوب فهمیده نشده‌اند، همگی می‌توانند سرچشمۀ آفرینش رمان باشند. دلبستگی نویسنده به مسائل سیاسی از دیگر دلایل پیدایش رمان می‌تواند باشد؛ مثل رمان‌هایی که جون دیویدیون یا برایان مور نوشتند. گاهی رمان از کندوکاو در تجربه‌های ژرف نویسنده زاده می‌شود، مثل رمان‌هایی که تیم ابراین دربارۀ جنگ ویتنام نوشت. گاهی هم نویسنده به ویژگی فنی خاصی می‌اندیشد و همین سبب آفرینش رمان می‌شود، مثل جین اسمایلی که رمان مو را با ساختاری همچون ساختار یک زیست‌بوم آفرید.

این کتاب، برای دلبستگان به هنر رمان‌نویسی نوشته شده است که می‌توانند با خواندن و به کاربستن نکته‌های فراوانش به آفریدن رمان امیدوار شوند و این راه دراز و پر پیچ و خم را بر خویش هموار سازند. هرچند این کتاب به‌راستی برای نوآموزان و نوقلمان نگاشته شده، اما خواندنش برای نویسندگان کارآزموده و حتی استادان چیره‌دست نیز خالی از لطف نیست؛ زیرا اینان می‌توانند اندیشه‌های در میان گذاشته شده را با آنچه پیش‌تر دربارۀ رمان‌نویسی آموخته‌اند، بسنجد و از این رهگذر بر دانش هنری خود بیفزایند.

کتاب سه بخش اصلی دارد. در بخش نخست نویسندگان به شرح نکته‌هایی اساسی در باب رمان‌نویسی می‌پردازند. عناصر داستان، ساماندهی و بازنگری در داستان از عناوین شکل‌دهندۀ این بخش هستند.

بخش دوم دربرگیرندۀ گفتگوهایی با 23 تن از نویسندگان پرآوازۀ آمریکا دربارۀ بینش و طرز کارشان در رمان‌نویسی است. این نویسندگان به ترتیب عبارتند از: دروتی آلیسن، آ. مانت انسی، ریچارد باوش، لاری براون، مایکل شیبان، راب فورمن دو، ریچارد فورد، ها ژین، پاتریشیا هنلی، تونی هیلرمن، چارلز جانسن، والی لم، والری مارتین، جیل مک‌کورکل، آلیس مک‌درمات، سنا جیتر نسلاند، لوئیس نردن، شری رینولدز، سوزان فرومبرگ شیفر، جین اسمایلی، لی اسمیت، تئودور ویسنر و جان یونت.

راب فورمن دو در گفتگویش دربارۀ پیرنگ می‌گوید: «هر چیزی که فکر کنم می‌تواند اتفاق بیفتد، هر چیزی که شخصیت‌هایم را وادار کند بگویند کی هستند، پیرنگ است. فکر نمی‌کنم نیازی به داستان‌گویی داشته باشم؛ قصدم روشن‌کردن چهرۀ آدم‌هاست. ولی می‌خواهم خود خواننده آنها را بشناسد و این کار فقط از طریق کنش داستانی میسر می‌شوند». (ص 172)

بخش سوم افزودۀ مؤلفان بر چاپ دوم کتاب (2009) ویژۀ تمرین‌هایی در زمینۀ نویسندگی است و به درک بهتر و روشن‌تر نظریه‌های مطرح در دو بخش اول و دوم کمک می‌کند.

در بخشی از مقدمۀ کتاب آمده است: «اندیشه‌های نو در رمان‌نویسی کتابی راهنماست و تو را در نوشتن رمانی که خیال داری بنویسی یاری می‌کند. خوب است بدانیم که این کتاب، خودآموز داستان‌نویسی نیست. وقتی که حرف‌های نویسندگان را درباره فرآیند نگارش کتاب هایشان بخوانی، خواهی دید که رمان‌نویسی هیچ دستوری ندارد. هر رمانی نیازها و محدودیت‌ها و امکانات خاص خود را دارد، باید با آن زندگی کرد و وقت و صرفش کرد تا فهمید چگونه می‌تواند بر صفحه کاغذ جان بگیرد. هدف از نوشتن این کتاب فراهم ساختن منبعی بوده است که بتواند در خلق رمان یاریت دهد و اطلاعات و راهنمایی‌های لازم را در اختیارت بگذارد. این کتاب مثل آموزگاری در کنار توست تا از فرآیند پیچیده آفرینش رمان و رابطه رمان‌نویس با رمان آگاه شوی و از نحوه گسترش زندگی روزانه در تحقق واقعیتی دیگرگونه، یا بگوییم کتابی که در سر می‌پرورانی، تصوری اجمالی پیدا کنی».

فهرست مطالب کتاب:

یادداشت

مقدمه

کتابی در سر، کتابی در دست

عناصر داستان (داستان، شخصیت، جهان، زمان)

ساماندهی

بازنگری

گفتگوها

تمرین‌های رمان‌نویسی