معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

زیباشناسی یکی از مهیج‌ترین و غنی‌ترین حوزه‌های پژوهش فلسفی است. چه‌بسا کسانی که به‌آسانی تحت تأثیر قدمت مسائل کهن متافیزیکی یا مباحثات پرشور تجربه‌باورانۀ نظریۀ آگاهی معاصر قرار می‌گیرند، نیز آنها که وعده‌های کاربردی و توجه عامه به اخلاق تجارت مجذوبشان می‌کند، این اظهارنظر را عجیب بیابند و زیباشناسی را جزو حواشی فلسفه بدانند.

این کتاب دربردارندۀ مفاهیم، مسائل، مواضع و چهره‌های مهم زیباشناسی و فلسفۀ هنر است. مدخل‌های متنوع این کتاب نشان می‌دهند که زیباشناسی چگونه به سایر شاخه‌های فلسفه و نظریه‌های هنر پیوند خورده و با آنها در ارتباط است. این کتاب راهنمای کم‌ادعا و جمع‌وجوری است برای سرگشتگان این حوزۀ به‌غایت متنوع و ارزشمند در تحقیقات فلسفی. این کتابی است برای تازه‌واردانِ حوزه‌ی زیباشناسی تا به کمک آن به مسائل و مفاهیم پیچیده‌ی زیباشناختی مطرح در کشورهای انگلیسی‌زبان وارد شوند. درعین‌حال، کسانی که از ظرایف زیباشناسی شناخت بیشتر و بهتری دارند نیز می‌توانند از آن برای مرور دانسته‌هایشان بهره ببرند. فرهنگ زیباشناسی به سیاق لغت‌نامه‌ها، بر اساس حروف الفبا مدون شده است. اما با دقت بیشتر درمی‌یابیم که مدخل‌های آن به یکدیگر ارجاع می‌دهند و به مضامین مرتبط و زمینه‌های تاریخی و صورت‌بندی‌های استدلالی هم توجه دارند.

در این فرهنگ دیدگاهی فراگیر برگزیده شده است؛ یعنی کوشیده شده حدود حیطۀ زیباشناسی با ترسیم گسترۀ درون‌فلسفی و انطباقات آن با سایر رشته‌ها مشخص شود. همچنین نویسنده کوشیده نسبت به تمایز بین زیباشناسی تحلیلی و زیباشناسی قاره‌ای نگاه جامعی داشته باشد. به یقین میان زیباشناسی تحلیلی و قاره‌ای تفاوت‌های فاحشی در سبک و گستره و محتوا وجود دارد که در نهایت به پرسش از چیستی فلسفه بازمی‌گردد. بنابراین در این کتاب کوشش شده با ذکر مفاهیم و چهره‌های کلیدی هر دو سنت فلسفی، نیز با پرداختن به برخی از مسائل مورد توجه هر دو طرف و برجسته‌کردن نقاط اشتراک و افتراقشان، از یکسونگری اجتناب شود. برخی از مدخل‌های مطرح در هر دو سنت (مثل اصالت، فرهنگ، تفسیر، زبان و متن) معرف رویکرد مقایسه‌ای این کتاب است.

این فرهنگ صرفاً شامل فهرستی از مداخل مختلف نیست. ساختار درونی این کتاب که با ارجاعات مکرر و متعدد قوام می‌یابد، خواننده را قادر می‌کند گسترۀ وسیع اما نامتجانسی از ایده‌های کلی را از نظر بگذراند و در صورت نیاز تحقیقاتش را با رجوع به سایر منابع کامل کند. این کتاب مداخل متنوعی دارد و هر مدخل ارتباطی با حجم آن ندارد. برخی از مباحث و مواضع را می‌توان راحت‌تر تلخیص کرد، پس چه‌بسا مدخلی نسبت به اهمیتش حجم کمتری داشته باشد. حجم یک مدخل همچنین بستگی دارد به سایر مدخل‌های مرتبط.