معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

در این کتاب به زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر محمود رفیعی پرداخته شده است.

در زمان ما دانشمندان بسیاری از بلاد دانش‌خیز بیرجند و قائن برخاسته‌اند از جملۀ آنان مرحومان: سیدمحمد مشکوة بیرجندی استاد کم‌نظیر تفسیر قرآن؛ سیدمحمد فرزان که تسلط کم‌نظیری به متون فارسی و عربی داشت؛ سیدغلامرضا سعیدی که آثار اقبال لاهوری را معرفی کرد؛ دکتر غلامحسین شکوهی که بعد از انقلاب وزیر آموزش و پرورش شد و ..... و بالاخره اینکه دکتر محمود رفیعی که افزون بر متون نظم و نثر فارسی که خود مباشرت در تصحیح و نشر آنها داشته‌اند، در نشر بسیاری از متون که مرتبط با زادگاه‌شان بیرجند بوده، به فضلای آن دیار مساعدت کرده‌اند.

دکتر محمود رفیعی در سال 1318 (هـ.ش) در روستای درخش دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدائی را در درخش و دبستان حکیم نزاری بیرجند و دوره متوسطه را در دبیرستان‌های شوکتی بیرجند و البرز تهران گذراند. در سال 1958 میلادی برای تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاه ژنو عازم کشور سوئیس شد و در آنجا از محضر استادان برجسته‌ای مثل پروفسور بیکل، پروفسور فرانچس کتی، پروفسور رودلر و پروفسور روتیس هوزر که همگی از اساتید برجسته بین‌المللی بودند، بهره برد. پس از اتمام دکتری جهت گرفتن تخصص و ادامه تحصیل عازم انگلستان شد و در بیمارستان کودکان گریت اورموند لندن و شفیلد موفق به اخذ تخصص طب کودکان گردید. ایشان پس از بازگشت به میهن، در سال 1351 (هـ.ش) در دانشگاه تهران، مرکز طبی کودکان دکتر اهری، با سمت استادیار مشغول به کار شد و در سال 1383 پس از سی سال آموزش، پژوهش و درمان بیماران و تربیت صدها پزشک بازنشسته شد. ذوق شعری و ادبی او میراث اجدادی اوست. از جمله برجسته‌ترین نیاکان جد بزرگ او محمد رفیع بن عبدالکریم درمیانی متخلص به لامع است. عشق به میهن و زادگاهش موجب شد که علاوه بر خدمات علمی به خدمات فرهنگی نیز روی آورد. از کتاب‌هایی که به تصحیح، ترجمه، اهتمام و هزینۀ ایشان منتشر شده، می‌توان به این کتاب‌ها اشاره کرد: دیوان لامع، زندگی و آثار نزاری، دیوان حکیم نزاری قهستانی جلد اول و دوم، واژه‌نامۀ گویش بیرجند، بررسی گویش بیرجند، بیرجندنامه، اسماعیلیان پس از مغول، دیوان شیخ عبدالحسین فنودی، تاریخ قاینات، زندگی و اشعار سری (بدیع الزمان نوربخش)، دیوان سید محمد ابراهیم صفوی، شرح بیرجندی بر تذکره طوسی، نمایندگان بیرجند در مجلس شورای ملی (از 1285 تا 1357)، از شوکتی تا دولتی، دیوان محمدعظیم عظیمی، سفرنامۀ حکیم نزاری قهستانی و .... .

در مقالۀ «پزشک خادم فرهنگ» می‌خوانیم: «مهم‌ترین و برجسته‌ترین ویژگی دکتر رفیعی، شاخصه چندبعدی ایشان است: طبیب، مؤلف آثار ارزشمند طبی، مترجم، پژوهشگر و نویسنده. بی‌شک دکتر رفیعی پزشک خادم فرهنگ است. پزشکی که علاوه بر انتشار مقالات و آثار علمی در حوزه پزشکی یا ترجمه، تألیف و اهتمام نشر بیش از سی اثر در حوزه‌های مختلف علمی، نقش بس بدیهی در آگاهی‌بخشی جامعه، به ویژه خراسان جنوبی ایفا کرده است». (ص 39)

فهرست مطالب کتاب:

پیش‌گفتار/ مهدی محقق

زندگی‌نامه خودنوشت/ محمود رفیعی

اهتمام/ سیدمحمدعلی حافظی

برای همسرم/ فریده حسینی

برای پدرم/ نسترن رفیعی

پزشکِ خادم فرهنگ/ سیدمحمدحسین قریشی

پزشک همشهری/ محمود لطفی

تأسیس مدرسه ملی درمیان (نقش نخبگان محلی در توسعه فرهنگی نواحی روستایی)/ علی یحیایی، مفید شاطری

توسعۀ فرهنگی بیرجند و دکتر محمود رفیعی/ حسین رفیعی فنود

جایگاه دکتر محمود رفیعی در مطالعات تاریخ محلی خراسان جنوبی/ زهرا علیزاده بیرجندی، سمیه پورسلطانی

جوهر معرفت انسانی در صدف جان باورهای نورانی/ محمدمهدی ناصح

چهل سال دوستی و همکاری/ عباس صرّام

دکتر محمود رفیعی؛ پزشکی بر بالین فرهنگ خراسان جنوبی/ عصمت محمودی

کوششی در جهت تبیین جایگاه و نقش دکتر محمود رفیعی در عرصه بیرجندشناسی/ فرید قاسملو

مردی از تبار فرهنگ و از دیار خراسان جنوبی/ سیدمرتضی نوربخش

نادره‌مرد/ رضا امیدبخش

معرفی کتابخانه عمومی- مشارکتی دکتر محمود رفیعی/ مریم هاشمی گازار

سال‌شمار زندگی و کارنامه دکتر محمود رفیعی

اسناد و عکس‌ها