آیین دانشجویان 1323 ـ 1324: نخستین نشریه دانشجویی دانشگاه تهران به مدیریت رحیم متقی ایروانی و عباس اردویاری
خلاصه
در این کتاب پس از پیشگفتار که به بررسی چهار شمارۀ منتشر شدۀ نشریۀ «آئین دانشجویان» پرداخته شده، چهار شمارۀ این نشریه به صورت نسخۀ عکسی آورده شده است.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
محمدرحیم متقی ایروانی (1299 ـ 1384 ش) پیش از آنکه به بنیادگذاری کفش ملی همت گمارد، همراه با عباس اردوبادی «آئین دانشجویان» نخستین نشریۀ دانشجویی دانشگاه تهران را بنیاد گذاشت. ایروانی و اردوبادی هر دو کمتر از سی سال داشتند و از شرایط لازم برای کسب اجازۀ رسمی برای انتشار نشریه برخوردار نبودند؛ اما با یاری دایی اردوبادی ـ محمدتقی مقتدری که صاحب امتیاز روزنامۀ آئین بود ـ آئین دانشجویان به عنوان ضمیمۀ دانشجویی آئین منتشر شد. ایروانی و اردوبادی در چهار شماره از آئین دانشجویان کوشیدند همزمان با طرح مشکلات روزمرۀ دانشجویان، با روشی خردهگیر، آزادمنش و قدرشناس دانشگاه تهران را که نهادی نوبنیاد و نیمهساخته بود به حریمی برای آشنایی، گفتگو و آمیزش نگرشهای متفاوت بدل سازند. هر دو دانشجوی دانشکدۀ حقوق بودند و آن دانشکده را "مرکز افکار و عقاید گوناگون سیاسی و اقتصادی و اجتماعی" میدانستند. آنها با نشر "نشریه دانشکده حقوق برای دانشجویان دانشگاه" امیدوار بودند این تنوع فکری را برای بالابردن سطح فکر دانشجویان و آشناکردنشان به مسائل اجتماعی به کار گیرند. آنها بر خلاف نگرشهای حزبی و مسلکی دهۀ 1320 شمسی که جویای حقایق و واقعیتهای سیاسی و اجتماعی یگانه بودند، خواهان طرح مسائلی بودند که دو طرف و دو جنبه دارد و حس انتقاد را در این طبقۀ روشنفکر پیش برند. اردوبادی و ایروانی با این شناخت که دانشجویان دانشگاه متأسفانه همدیگر را نمیشناسند و بین استادان و دانشجویان نیز سدی عظیم که عبارت از ناشناسی است، کشیده شده است، امیدوار بودند با نشر آئین دانشجویانبین دانشجویان از یک طرف و استادان از طرف دیگر اتحادی پابرجا استوار کنند.
آئین دانشجویان در کنار خردهگیری از اولیای دانشگاه به سبب مشکلات آموزشی و بهزیستی، به نشر نوشتههای بدیع دانشجویان و استادان و بزرگداشت کسانی چون دکتر ساموئل جردن ـ رئیس کالج آمریکایی تهران ـ جبار باغچهبان، هاجر تربیت ـ مدیر دبیرستان نوربخش تهران و مؤسس کانون بانوان ایران ـ و جلالالدین همایی پرداخت. ویراستاران نشریه با اعتماد به نفسی بینظیر دربارۀ مشکلات دانشگاه با رئیس دانشگاه حقوق دکتر کریم سنجابی و معاون رئیس دانشکده پزشکی مصاحبه کردند و مسائل مبرم کشور را با دکتر محمد مصدق نمایندۀ مجلس دورۀ چهاردهم، ابوالحسن ابتهاج رئیس بانک ملی و نصرالله انتظام وزیر امور خارجه در میان گذاشتند.
خردهگیری از نارساییهای دانشگاه تهران مهمترین بخش آئین دانشجویان بود. اردوبادی و ایروانی با درج مشکلات این نهاد نوپا امیدوار بودند استادان و رؤسای محترم دانشکدهها با اطمینان بر بیغرضی و اصلاحطلبی در راه ترقی و تکامل دانشگاه کوشش بیشتری مبذول دارند. مشکلات اصلی در شمارۀ نخستین آئین دانشجویان چنین بیان شد: «ساختمان جدید دانشگاه تهران که در سال 1315 ش رسما افتتاح یافت، بیش از هشت سال از عمر آن نمیگذردو متأسفانه بایستی گفت دانشگاه تهران طوری که شاید و باید کار نمیکند و به واسطۀ اشتغال اغلب استادان به کارهای خارجی، کمتر توجه به اوضاع دانشکدهها دارند، کمتر با دانشجویان حشر و نشر مینمایند و در نتیجه میان دانشجو و استاد، دیواری بلند، که عبارت از عدم آشنایی باشد، وجود دارد».
در این کتاب پس از پیشگفتار که به بررسی چهار شمارۀ منتشر شدۀ نشریۀ «آئین دانشجویان» پرداخته شده، چهار شمارۀ این نشریه به صورت نسخۀ عکسی آورده شده است.
در پیوست کتاب نیز ابتدا تاریخ تشکلات دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی بیان شده و در ادامه متن سخنرانی محمدرحیم متقی ایروانی با موضوع حقوق جزای انگلیس که در سال 1323 شمسی ایراد شده و همچنین سند دلیل انتخاب این موضوع برای سخنرانی آورده شده است. پایانبخش کتاب نیز سه سند است که به ترتیب دربارۀ دانشنامۀ متقی ایروانی، تعهدنامۀ واگذاری اطاق باشگاه دانشگاه و شورای محترم دانشگاه تهران است.
فهرست مطالب کتاب:
1. پیشگفتار: آئین دانشجویان و دانشگاه تهران
2. آئین دانشجویان، شمارۀ 1، بهمن 1323
3. آئین دانشجویان، شمارۀ 2، اسفند 1323
4. آئین دانشجویان، شمارۀ 3، فروردین 1324
5. آئین دانشجویان، شمارۀ 4، تیر ـ مرداد 1324
6. پیوستها
الف) تاریخ تشکیلات دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی/ محمدتقی مقتدری
ب) حقوق جزای انگلیس/ محمدرحیم متقی ایروانی
ج) علت انتخاب این موضوع
د) دانشنامۀ آقای محمدرحیم متقی ایروانی
هـ) تعهدنامۀ واگذاری اطاق باشگاه دانشگاه
و) شورای محترم دانشگاه تهران!
پربازدید ها بیشتر ...
گزارشهایی دربارۀ مختصر عملیاتی در جنوب ایران: رویارویی نظامی بریتانیا و ایل قشقایی در بهار و تابستان 1918 م/ 1336 هـ.ق
سر پرسی سایکس، کلنل ای.اف. اورتون و دیگرانآنچه در این کتاب آمده، مجموعهای از گزارشهای فرماندهان بریتانیایی رشتهعملیاتی است که در بهار و تاب
نظری یافت نشد.