معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

مقاله‌ها و مصاحبه‌های این مجموعه از مجموعه آثار آیدین آغداشلو، برگزیده‌ای هستند از یادها و خاطره‌ها و نقدها و گفتگوهایی دربارۀ فیلم‌سازان و سینمای ایران و جهان که در طی 37 سال (1353ـ1390) در مجله‌ها و روزنامه‌های مختلف چاپ شده‌اند که نشانۀ دلبستگی نویسنده به این هنر جذاب است. گفتنی است این 45 مقاله و گفتگو که در این کتاب آورده شده، همۀ آثار سینمایی آغداشلو در طی این چهار دهه نیستند، بلکه تنها گزیده‌ای از آنها محسوب می‌شوند.

آغداشلو از همان اولین مقاله از "جادوی سینما" حرف می‌زند؛ از این" زبان جامع و گویای زمانه ما" و بزرگانی که به او یاد داده‌اند که جهان را چگونه بنگرد و هر بار در هر فیلم خوبی، معنای تازه‌ای یافته که جانش را وسعت بخشیده است.

مقالۀ «رؤیای دم صبح» ویژگی‌ها و نقاط ضعف و قوت پنج سینماگر شناخته‌شده ایرانی، یعنی کیارستمی، کیمیایی، شهید ثالث، نادری و بیضایی است. در قسمتی از این مقاله آمده است: «بهرام بیضایی، فرهنگی وسیع، سابقه‌ای آبرومند، وسواسی بغایت و تسلطی کافی در کار خود دارد. به نسلی از هنرمندان این سرزمین متعلق است که تمام عمرشان را در این بیم به سر برده‌اند که مبادا نتوانند اثری کامل و شایسته عرضه کنند و باقی بگذارند». (ص 23)

در مقالۀ «سینماهای من» آیدین آغداشلو از تالارهای سینمای زندگی‌اش از ابتدا تا به امروز می‌گوید؛ از سالن سینمای سیروس رشت ـ که ساختمانش را پدرش ساخته بود و او می‌توانست بعضی وقت‌ها مجانی به آنجا برود ـ تا تماشای فیلم "از صبح تا شام" با شمیم بهار تا گریز از افتتاحیه مرکز ژرژ پمپیدوی پاریس برای تماشای "ملک الموت" لوئیس بونوئل.

قسمت دوم این کتاب دربردارندۀ هفت نقد دربارۀ فیلم‌هایی چون رم به روایت فلینی، فیلم ده روی ده کیارستمی و ... است.

دوازده مقاله‌ای که در بخش سوم کتاب آورده شده، دربارۀ فیلم‌سازانی چون شهیدثالث، کیارستمی، مسعود کیمیایی و ... است. همچنین در این بخش مقاله‌ای دربارۀ ابراهیم گلستان آورده شده که نویسنده خود را تحت تأثیر او می‌داند.

بخش‌های پایانی کتاب، "گزارش‌ها"، "چند مقاله دیگر" و "گفتگوها" نام گرفته‌اند. در بخش گزارش‌ها، از یادداشت‌های جشن هنر شیراز تا گزارش نامتعارفی از جشنواره سن سباستین را می‌توان یافت. بخش "چند مقاله دیگر" به مقالاتی اختصاص یافته که در هیچ بخش دیگری جای نگرفته‌اند.

بخش پایانی، گفتگوهای سینمایی با آغداشلو را دربرمی‌گیرد که طی سال‌های مختلف در نشریات گوناگون چاپ شده‌اند.

فهرست مطالب کتاب:

یک: دربارۀ سینما

این جادوی مکرر

رؤیای دم صبح

سینماهای من

دو: دربارۀ فیلم

رم (به روایت فلینی)

رم (فلینی به روایت رم)

پیروسمانی گئورگی شنگلایا

چهار یادداشت دربارۀ فانی و الکساندر اینگمار برگمان

فاتح مغلوب

نگاهی به فیلم 10 روی 10

مصائب مسیح

سه: فیلم‌سازان

سه‌گانۀ سهراب شهید ثالث

زنده است و نمرده است

رابرت آلتمن میان تغزل و افشاگری

به همان یک دانه بادام تلخ می‌ساختیم، اگر می‌ماند

دربارۀ ابراهیم گلستان

دو نما

بیلی وایلدر

اعتبار سینمای مستند ایران

سینمای عباس کیارستمی

باقی سکوت است

آزادی هنرمند

ماندن در اینجا و تنها نگذاشتن مردم

گزارش‌ها

یادداشت‌های شیراز

گزارشی از سفر به کانادا

چند مقالۀ دیگر

در کوچه‌های پیچاپیچ خاطره

میان پرواز و استقرار

با بغضی در گلو

حیف که دیگر نیست

مجلۀ فیلم

ویدئو آرت: سینما یا هنر جدید؟

ایران و اسکار

سینما و طراحی گرافیک

دلش و کارش اینجاست

گفتگوها

با بیگانگی پیر می‌شویم

دربارۀ سینمای مدرنیسم و فیلم‌سازان ما

مفهوم سینمای ملی

تصویر جهان

یک زبان تازۀ سینمایی

آخرین کتاب، آخرین فیلم

جای خالی خاطرۀ بلافاصله

سینما و ادبیات

از شفقت

سال‌شمار زندگی آیدین آغداشلو