معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

این جلد از مجموعۀ کیمیا دربردارندۀ 25 مقاله در حوزه‌های ادبیات، هنر و عرفان و فصلی از کتاب «کلمات: رموز و اشارات عارفان و عاشقان و صوفیان و معشوقان» است.

در اولین مقاله از کتاب با عنوان «سمفونی مولانا» نویسنده آورده است: «جلال‌الدین رومی بیش از هر شاعر دیگر پارسی‌گو آکنده از موسیقی و آواز و رقص و پایکوبی و شوروشادی است. گوستاو مالر آهنگساز معروف آلمانی سمفونی‌ای ساخته است سخت معروف و محبوب که نامش سمفونی هزار است. از آنکه در اجرای آن نیاز به هزار نوازنده است، اما رومی از زبان یک ساز ساده روستایی هزاران بیت شعر غنایی و غزل و حکمت و داستان را به هم آمیخته و سمفونی‌ای ساخته که می‌توان به تعداد ابیات مثنوی و دیوان شمس آن را سمفونی پنجاه‌هزار نامید. اندیشه‌های رومی ملودی است و حال و هوای روحانی و فضای قصه‌ها و روایت‌ها هارمونی است و شادی بی‌پایان او هر دم در صورت ضرب‌های تند یا آرام به گوش می‌رسد. نخستین بخش این سمفونی نیایش‌های لطیف عارفانه و عاشقانه و دعاهای حکمت‌آموز است:

ای خدای پاک و بی‌انباز و یار                                   دست‌گیر و جرم ما را در گذار

یاد ده ما را سخن‌های رفیق                                     کان به رحم آرد تو را ای خوش رفیق

گر خطا کردیم اصلاحش تو کن                               مصلحی تو ای تو سلطان سخن».

یکی دیگر از گفتارهای خواندنی این کتاب، «نامه به بندگان» از ا.بهار است. در این گفتار 112 نامه از طرف خداوند به بندگان آورده شده است. در یکی از این نامه‌ها آمده است: بندگانم! اصل شما، جان است، جان‌هاتان را از باده‌های معرفت و عشق سیراب کنید؛ تنهاتان را آفریدم که در خدمت جان‌هاتان باشد؛ نه جان‌هاتان در خدمت تن!

تصحیح «رسالۀ حاتمیه» از دیگر گفتارهای آورده شده در این کتاب است. این رساله نوشته کمال‌الدین حسین کاشفی سبزواری به مقدمه و تصحیح سیدمحمدرضا جلالی نائینی است. این رساله یکی از رسایل ادبی و اخلاقی و تاریخ است که کاشفی بر نام سلطان حسین بایقرا نگاشته و به طوری که در آغاز رساله می‌نویسد پادشاه مزبور مثال داد که کاشفی آنچه از اخبار و آثار و سرگذشت حاتم را در کتابی دیده یا از عزیزی شنیده، به فارسی در قید کتابت آورد تا بر احوال حاتم وقوفی تام و اطلاعی تمام حاصل آید، این رساله را در سال 891 هجری قمری نگارش نمود و تقدیم آن پادشاه کرد.

آخرین بخش کتاب، فصلی از کتاب «کلمات: رموز و اشارات عارفان و عاشقان و صوفیان و معشوقان» است که در آن 442 سخن نغز و عرفانی آورده شده است.

فهرست مطالب کتاب:

سمفونی مولانا/ حسین الهی قمشه‌ای

یکی بسیار و بسیار اندکی شد/ حسین الهی قمشه‌ای

سی شعر از ویلیام شکسپیر/ ترجمه و شرح حسین الهی قمشه‌ای

چرا از مرگ بترسم/ ابن مسکویه/ ترجمۀ سیدعلی اکبر برقعی قمی

دفع اندوه و نگرانی از مرگ/ ابن سینا/ ترجمه و توضیح توران انصاری

احوال و آثار امام احمد غزالی/ پرویز اتابکی

امیرالمؤمنین علی (ع)/ خط استاد مرتضی عبدالرسولی

رسالۀ بهرامیه/ میرسیدعلی همدانی/ تصحیح میرهاشم محدث

نامه به بندگان/ا. بهار

تجلی عشق از ابن عربی تا عراقی/ موسی اکرمی

دنیا و دنیاپرستان/ سیداحمد بهشتی شیرازی

ذیل رباعی‌نامه (5)/ به اهتمام سیداحمد بهشتی شیرازی

آقا فتحعلی حجاب/ محمود طاووسی

سه قصیده و سه غزل/ میرحاج جنابدی/ به اهتمام سیدعباس رستاخیز

اشعار فرزدق در مدح حضرت سجاد (ع)/ ترجمۀ محمدجعفر دادخواه شیرازی

شرح شمس و مولانا بر احادیث (2)/ سیداحمد بهشتی شیرازی

حضرت مولا (ع)، حضرت مولانا (2)/ سیداحمد بهشتی شیرازی

سخنان کنفوسیوس/ منظوم شده توسط ابراهیم خاوری

دولت و دارایی نزد عارفان و عاشقان/ سیداحمد بهشتی شیرازی

کوه بینش (شرح ابیات دیوان حافظ)/ احمد بن محمدحسین کازرونی

چند قطعه و رباعی/ اقلیدس فسائی/ به اهتمام سیداحمد بهشتی شیرازی

رسالۀ حاتمیه/ حسین کاشفی سبزواری/ تصحیح محمدرضا جلالی نائینی

پنجاه حکایت از بهلول/ سیداحمد بهشتی شیرازی

روضة المحبین (ده‌نامه)/ ابن عماد شیرازی/ به تصحیح سعید نفیسی

سه قصیده از کمال غیاث شیرازی/ به اهتمام سیداحمد بهشتی شیرازی

کلمات: سخنان امیرالمؤمنین حضرت علی مرتضی (ع)/ به اهتمام سیداحمد بهشتی شیرازی