جشن سده
خلاصه
این کتاب دربردارندۀ مقالات و یافتههایی ارزشمند دربارۀ جشن فرخندۀ سده به قلم تنی چند از دانشمندان آن روز ایران ـ سال 1324 ـ است که بعد از حدود 70 سال مجددا به چاپ رسیده است.معرفی کتاب
برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.
این کتاب دربردارندۀ مقالات و یافتههایی ارزشمند دربارۀ جشن فرخندۀ سده به قلم تنی چند از دانشمندان آن روز ایران ـ سال 1324 ـ است که بعد از حدود 70 سال مجددا به چاپ رسیده است.
بیشترینۀ سنتهای پیشینان ما و از آن جمله جشنها و نیایشها، شادیها و خوشدلیها به ویژه آنها که بر بنیاد همدلی و مهربانی استوار بود، همه به روشی نیکو برپا داشته میشد و مردمان این سرزمین خود را و مهربانیهای یکدیگر را در آینۀ آن میدیدند؛ بنابراین از هر فرصتی برای یادآوری نیکیها و خوشآمدها و خوشآمدهها سود میبردند و به هر بهانهای بهای خویهای همگانی و دستآوردهای گران زندگیخیز را فزونتر میکردند.
جشن سده مانند جشنهای فروردین و تیرگان و مهرگان از عهد ساسانی به یادگار مانده است. سده یادگار فیروزیها و سربلندیهای فرهنگ ایرانی و رگۀ اصلی هویت آریایی ما بوده است. شاهنامه میگوید که این جشن به یادگار پیدایی آتش در دوران سرد زندگی آغازین بشر برپاداشته شده است. هوشنگ پس از آنکه در یک رویداد خوش به آتش دست پیدا کرد:
یکی جشن کرد آن شب و باده خورد سده نام آن جشن فرخنده کرد
ز هوشنگ ماند این سده یادگار بسی باد چون او دگر شهریار
مناسبت جشن سده را دیگرانی در آن دانستهاند که آن روز شمار فرزندان کیومرث (انسان نخستین) به صد رسید، به فرخندگی این رویداد جشنی برپا داشته شد و ابوریحان نوشته است به مناسبت آنکه از آن روز تا نوروز پنجاه روز و پنجاه شب مانده است و اینکه در این روز فرزندان پدر نخستین صد تن تمام شدند و سبب آتش کردن در این روز آن است که بیوراسب (ضحاک) در سرزمین خویش فرموده بود هر روز دو مرد را بکشند و مغز آنان را بر زخم شانهها وی بگذارند. ضحاک آشپزی داشت نیکدل و نیککردار، ارمایل نام که هر روز یکی از این جوانان را نمیکشت و پنهان به دماوندکوه میفرستاد. چون فریدون بر ضحاک چیره شد و او را به بند کشید، ارمایل را بگرفتند و سرزنش کردند. گفت: توانایی من آن بود که از دو کشته یکی را برهانیدمی و همگی ایشان در پس کوهند. با وی کسان فرستادند تا بهدرستی سخن او گواهی دهند. او کسی را پیش فرستاد و بفرمود تا هر کسی از آن رستگان بر بام خانۀ خویش آتش افروختند، زیرا که شب بود و خواست تا بسیاری ایشان پدید آید. کاری که ارمایل کرده بود، نزد فریدون پسند افتاد و وی را آزاد کرد و بر تخت زرین نشاند.
این کتاب دربردارندۀ مقالات و یافتههایی ارزشمند دربارۀ جشن فرخندۀ سده به قلم تنی چند از دانشمندان آن روز ایران ـ که همگی آنها جز یک تن امروز در میان ما نیستند ـ حدود 70 سال پیش برای نخستین بار در سلسله آثار انجمن ایرانشناسی به چاپ رسیده و هشداری بوده است به نسل ایرانی آن روز که خود را از یاد نبرند. این پژوهش مهمترین اطلاعاتی که تا آن روز دربارۀ سده در کتب پیشینیان و پژوهشهای آن روزیان در اختیار بوده، در خود جای داده است.
فهرست مطالب کتاب:
ز هوشنگ ماند این سده یادگار
به نام دادار جهان، به یاد ایران باستان
دیباچه
1. اشتقاق سده
2. وجه تسمیه سده
3. هنگام سده
4. مراسم سده
5. تاریخچه سده
6. سده در عصر حاضر
7. سده در متون پارسی
8. سده در متون عربی
9. سده در اشعار پارسی
10. سده در شعرهای تازی
11. آتشافروزی
پربازدید ها بیشتر ...
گزارشهایی دربارۀ مختصر عملیاتی در جنوب ایران: رویارویی نظامی بریتانیا و ایل قشقایی در بهار و تابستان 1918 م/ 1336 هـ.ق
سر پرسی سایکس، کلنل ای.اف. اورتون و دیگرانآنچه در این کتاب آمده، مجموعهای از گزارشهای فرماندهان بریتانیایی رشتهعملیاتی است که در بهار و تاب
نظری یافت نشد.