معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

علی باباچاهی متولد سال ۱۳۲۱ در شهرستان کنگان استان بوشهر است. وی دوره دبستان و دبیرستان را در بوشهر گذراند. در دوره اول متوسطه، به شعر و ادبیات علاقمند شد. در مسابقه ادبی دانش‌آموزی دبیرستان‌های بوشهر و سپس شیراز رتبه اول را به دست آورد. در این دوره شعرهایش در مجلات تهران، با نام مستعار «ع. فریاد» چاپ می‌شد؛ اما وقتی یکی از شعرهای این شاعر در مجله امید ایران به عنوان «بهترین شعر هفته» به چاپ رسید، شعرهایش را به امضای خودش در مجلات چاپ کرد. باباچاهی حدود سال ۴۵ وارد آموزش و پرورش شد و مدت ۱۸ سال در بوشهر به تدریس ادبیات مشغول شد. باباچاهی در طول مدت تدریس خود در بوشهر افزون بر چاپ شعر در مجله پایتخت، از فعالیت مطبوعاتی نیز غافل نبود. برخی از آثار او عبارتند از: «در بی‌تکیه‌گاهی»، «از نسل افتاب»، «جهان و روشنایی‌های غمناک»، «رفته بودم به صید نهنگ»، «این بانگ دلاویز»، «زیباتری از جنون» و .... .

باباچاهی درباره گفتگوهای گردآمده در این کتاب می‌گوید: «قابل حدس است كه گفتگوهاى راه‌یافته در این كتاب، شامل تعمّق و تعلیق‌هاى فكرى نیم‌قرن زیست ادبى ـ هنرى من نیست. این گفتگوها در متن تب و تاب‌ها و هیجان‌هاى شعرى سه دهۀ اخیر و به موازات جریان‌سازى و جریان بازى‌هاى گونه‌گون صورت گرفته است. اهداف گفتگوها را در انگیزه‌هاى طرح پرسش‌ها باید جستجو كرد! این گفتگوها معطوف به «من سالارى»ها و «فن سالارى»هاى مطرح در شعر مقاطع مورد اشاره نیز هست و طرح گزاره‌هاى تئوریک فلسفى و همچنین تأثیرگذارى‌هاى تخریبى و تألیفى و در نهایت نقد آن، یكى از محورهاى مشخص این گفتگوهاست».

 مطالبی که در مصاحبه‌ها پیش کشیده و بر روی آن تأمل شده، در واقع ناظر بر مسائلی هستند که در طول 36-35 سال کار فرهنگی شاعر و در فضای ادبی ما دیده شده یا یک بار در فضای ادبی اتفاق افتاده است؛ بنابراین تمام مطالب مندرج در مصاحبه‌ها مبتنی بر رویدادهای شعری و پرسش‌های مطرح شده در این فضا است.

در این مصاحبه‌ها به موارد مباحث و جریان‌هایی که در دهه‌های 60، 70 و 80 در فضای ادبی کشور اتفاق افتاده است پرداخته می‌شود که بیشتر نشانه‌های آثار و ردپای مقولاتی چون مدرنیسم و پست مدرنیسم مطرح شده است و بیشتر سؤالات حول این محورها بودند.

در قسمتی از این گفتگوها، باباچاهی دربارۀ پست‌مدرن بودن خود می‌گوید: «نمی‌دانم آدم پست‌مدرن و شاعر پست‌مدرن چه تفاوت یا ضدتفاوتی با هم دارند؟ به هر صورت من با ساده‌سازی مقولات موافق نیستم. اگر با این دیدگاه موافق باشیم که دامنۀ پست‌مدرنیسم را تا زمان هومر می‌توان به عقب کشید، پس هیچ‌کس با مطالعۀ چندین و چند کتاب نمی‌تواند شاعر و نویسندۀ پست‌مدرن شود. اثر باید دارای مطالبات پست‌مدرنیستی باشد. نویسندگانی که "شبی از شب‌های زمستان مسافری" کالوینو را سرمشق خود قرار می‌دهند، نتیجه کارشان معلوم نیست چقدر مدرن است یا چیزی دیگر؟».

در صفحه 304 کتاب دربارۀ شعر "پسانیمایی" می‌گوید: «شعر پسانیمایی شعری مخصوص به یک فرد نیست: شعری که من صرفاً خالق آن باشم! یک مکتب شعری یا هنری هم نیست. من در پی مکتب‌سازی نبوده‌ام، بلکه در صدد توضیح و مطرح‌کنندۀ این نکته بوده‌ام که نشان دهم در بازخوانی مؤلفه‌های شعر مدرن به درک جزمیت‌هایی از آن می‌رسیم. در این زمینه نه‌تنها من که برخی از شاعران نسل جوان و نسل غیرجوان نیز شرکت داشته‌اند. می‌شود گفت شعر پسانیمایی نام‌گذاری بر نوعی شعر است که ادامۀ شعر پیش از خود است و می‌کوشد مسلماتی را مورد نقض قرار دهد».

به عمق فاجعه مراجعه فرمایید، گریز از قطعیت‌ها و قطبیت‌ها، از تخیل من هر کاری برمی‌آید، مطالبات پست‌مدرنیستی اثر، شعر آوانگارد شعر توده‌ها نیست، عبور از عقلانیت ابزاری، شعرک‌سازان شعرک‌بازان، دری به اتاق مناقشه، شعر مدرن کمی اشتباه می‌کند، نگاه نسبی‌گرایانه به ادبیات، ذات شعر اعتراض به ابتذال است، پست‌مدرنیسم دردسرساز و .... برخی از عناوین این کتاب را شکل می‌دهند.