معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را ببینید.

در نگاه کلی به زندگی و آثار نادر نادرپور می‌توان گفت وی شاعری است که سال‌های زیادی از عمرش را خارج از کشور بوده و شاید همین ترک دیار و جلای وطن زندگی او را به دو بخش عمدۀ داخل وطن و خارج وطن تقسیم می‌نماید که تأثیرات هر بخش شرح داده می‌شود.

نادرپور در سال 1308 در تهران چشم به جهان گشود و در سی‌ام بهمن سال 1378 در لس‌آنجلس چشم از جهان فرو بست. کتاب‌های «چشم‌ها و دست‌ها»، «دختر جام»، «شعر انگور»، «گیاه و سنگ نه آتش»، «از آسمان تا ریسمان» و ... از مجموعه‌های شعری وی هستند که چاپ شده‌اند.

مجموعۀ امکانات بیان هنری که در شعر مطرح است و زمینه اصلی آن انواع تشبیه، استعاره، اسناد مجازی، رمز و گونه‌های مختلف ارائه تصاویر ذهنی است، در اصطلاح اروپاییان ایماژ می‌گویند و در این کتاب نیز (تصویر) و (خیال) را در مجموع برابر کلمۀ ایماژ فرنگی در نظر گرفته شده است.

نادرپور در مقدمه کتاب «از آسمان تا ریسمان» دربارۀ تصویر شعر امروز سخن می‌گوید و آن را از عناصر اصلی شعر خود می‌داند. او اضافه می‌کند ادعا ندارد که تصویر حکمران شعر جهان است و می‌افزاید: «هرگز تصویر را فقط برای تصویر به کار نمی‌برم؛ زیرا این عنصر هم مانند کلمه وسیله‌ای برای ایجاد تفاهم است..... امروز تصویری که من در شعر خود به کار می‌برم نه‌تنها "یک بعدی" نیست، بلکه ابعاد گوناگون دارد و بیش از پیش برخوردگاه چند معنی است».

در شعر نادرپور مجاز خیلی کم یافت می‌شود. بیشتر مجازهای عقلی او اسناد فعل‌هایی است به اشیاء حسی و کمتر به معقولات عقلی: باد عابر در سیاهی سوت می‌زد.

تشبیهات حسی به حسی در شعر او فراوان است و هر چه از شعرهای نخستین دورتر می‌شود، تشبیهات او اوج بیشتری می‌یابد. بیشتر تصاویر شعرهای او تازه است مگر آن شعرهایی که از شاعران رمانتیک فرانسه گرفته یا تصاویری مانند تشبیه پنجه «برگ» به «پنجه دستی بریده» که در شعر قدما مانند صائب سابقه دارد.

در اشعار وی تشبیهات مرسل و مؤکد هم یافت می‌شود و با آنکه شاعری بیشتر تشبیه‌گرا است، استعارات فراوانی در آثارش مشهود است.

در فصل سوم کتاب اشعار نادرپور ابتدا بر اساس منابع ادبی بیان (تشبیه، استعاره، مجاز، کنایه و تشخیص) بررسی شده است. سپس به آوردن تعریفی از آن صنعت ادبی و بعد ذکر شاهد مثال‌هایی از هر دفتر شعر، به صورت جداگانه پرداخته شده است. یکی از بیشترین صنایعی که نادرپور در تصویرسازی از آن استفاده کرده، صنعت تشبیه است. نادرپور از صورت‌ها و انواع مختلف تشبیه مانند تشبیه باز، فشرده، تفضیلی و .... استفاده کرده است و تشبیه چه در دورۀ اول و چه در دورۀ دوم یکی از بیشترین صنایع مورد استفادۀ نادرپور است. پرکاربردترین تشبیه در اشعار وی تشبیه باز است و مراد از آن تشبیهی است که در آن مشبه، مشبه به، وجه شبه و ادات تشبیه ذکر شده باشد؛ مانند:

چون رشتۀ سپیدی است راه ده                                 در نور مه کنار چمن‌های شبنمی

یا:

نمای قریه در تاریکی شب                           چو کند و بیست بر پهلو فتاده

فهرست مطالب کتاب:

مقدمه

فصل اول: زندگی و شعر نادرپور

فصل دوم: بررسی مجموعه‌های شعری نادرپور

فصل سوم: صور خیال