۲۱۶۷
۳۸۰
نقد هرمنوتیک در دیوان و حدیقة الحدیقۀ سنایی غزنوی

نقد هرمنوتیک در دیوان و حدیقة الحدیقۀ سنایی غزنوی

پدیدآور: فرید شعبانی ناشر: سفیر اردهالتاریخ چاپ: ۱۳۹۲مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۵۵۰شابک: 7ـ093ـ313ـ600ـ978 تعداد صفحات: ۱۴۸

خلاصه

در این کتاب ضمن تفسیر و تبیین نظریه‌های هرمنوتیک، با استناد به معتبرترین تفاسیر موجود از قرآن و آثار سنایی، به نقد هرمنوتیکی مهم‌ترین آثار سنایی (حدیقة الحدیقه، دیوان اشعار و مثنوی طریق التحقیق) پرداخته شده است.

معرفی کتاب

برای دیدن بخشی از صفحات کتاب، لینک فایل پی دی اف (pdf) را در بالای صفحه ببینید.

 

ادبیات در هر شکل و قالبی که باشد، نمایشگر زندگی و بیان‌کننده ارزش‌ها و معیارها و ویژگی‌هایی است که زندگی فردی و جمعی بر محور آنها می چرخد، نقد و بررسی و ارزیابی آثار ادبی نیز چنین است و ‌می تواند به دور از آن ارزش‌ها و معیارها باشد و بی‌توجه از کنار آنها بگذرد، به عبارت دیگر نقد و بررسی آثار ادبی را از دیدگاهی می‌توان درس زندگی نامید.

با همه این اوصاف و پیشینۀ ادبیات ما، نمی‌توان رد پای بحث‌های دامنه‌دار ادبیات برون‌مرزی را از آیینۀ ادبیات خودمان محو کنیم؛ چراکه همه ادبیات جهان، آن هم در عصر جدید با گسترش علم مدرن دقیقاً موازی هم هستند و بر این مبنا تعاریف مختلفی می‌توان از بن‌مایه‌های ادبیات گذشته و حال بیرون کشید و از نظریات اساتید فن در حوزه ادبیات و هنر بهره برد.

علم هرمنوتیک طی چند قرن اخیر توانسته است در قامت یک دانش یا فن مستقل، جایگاه ویژه‌ای در حوزۀ تفکر بشری پیدا کند. در بررسی علم هرمنوتیک حوزه‌های مختلفی قابل بحث است. یکی از مهم ترین حوزه‌های علم هرمنوتیک، تأویل شعر است.

آثار سنایی غزنوی در سبک عراقی افزون بر اینکه جایگاه ویژه‌ای در شعر فارسی دارند، بستر مناسبی برای تأویل به شمار می‌آیند. حضور گسترده، مستقیم و غیرمستقیم آیات و احادیث از یک‌سو و مشرب عرفانی این حکیم از سوی دیگر توانسته است زمینه را برای استفاده از این متون به عنوان نمونه‌هایی از متون غنی شعر فارسی در حوزۀ تأویل فراهم سازد. 

در این کتاب ضمن تفسیر و تبیین نظریه‌های هرمنوتیک، با استناد به معتبرترین تفاسیر موجود از قرآن و آثار سنایی، به نقد هرمنوتیکی مهم‌ترین آثار سنایی (حدیقة الحدیقه، دیوان اشعار و مثنوی طریق التحقیق) پرداخته شده است.

در فصل اول این کتاب تلاش شده محدودۀ علم هرمنوتیک به دقت شناسایی شود. مفهوم هرمنوتیک به طور دقیق تعریف شده و در ادامه قلمرو هرمنوتیک و جایگاه آن در مطالعات اسلامی تبیین شده است. همچنین در این فصل دلایل اهمیت و ضرورت نقد هرمنوتیکی آثار سنایی برشمرده شده که تبیین شباهت‌ها و تفاوت‌های تأویل از دیدگاه سنایی با شاعران و نویسندگان دیگری مانند ناصر خسرو، شفاف‌سازی میزان پایبندی سنایی به نص صریح آیات و روایات و اینکه آیا سنایی رویکردی شاعرانه به تأویل دارد یا واقعاً اهل تأویل است، از مهم‌ترین این دلایل بودند.

در فصل دوم مبانی تئوریک پژوهش با استناد به منابع فارسی و لاتین موجود بررسی شده است. در ادامه به سابقۀ هرمنوتیک در غرب اشاره شده و در ادامه هرمنوتیک بین مسلمانان بررسی شده و سپس هرمنوتیک جدید معرفی و چند نظریۀ برتر به اختصار معرفی شده و در انتهای فصل نیز سیر مطالعاتی هرمنوتیک در ایران آورده شده است.

در فصل سوم به اختصار شرحی از احوال و آثار سنایی غزنوی آورده شده است. همچنین در این فصل به برخی از ویژگی‌های سبکی و دشواری‌های موجود در حدیقة الحدیقة و دیوان سنایی اشاره شده است.

در فصل‌های چهارم تا ششم برای بررسی هرمنوتیکی حدیقة الحدیقه، دیوان سنایی و مثنوی طریق التحقیق ابتدا ارجاعت و اشارات به آیات قرآن و احادیث و روایات گردآوری شده است. در مرحلۀ بعد از موارد مشابه و تکراری صرف نظر شده است. در نهایت موارد استخراج شده در قالب هرمنوتیک آیات قرآن، هرمنوتیک روایات و احادیث، هرمنوتیک نقل قول بزرگان و هرمنوتیک قصص، افسانه‌ها و ضرب‌المثل‌ها طبقه‌بندی و آورده شده است.

فهرست مطالب کتاب بدین قرار است:

فصل اول: کلیات پژوهش

فصل دوم: مبانی تئوریک پژوهش

فصل سوم: سیری در آثار و احوال سنایی

فصل چهارم: نقد هرمنوتیک در حدیقه الحقیقة

فصل پنجم: نقد هرمنوتیک در دیوان سنایی

فصل ششم: نقد هرمنوتیک در مثنوی طریق التحقیق

فصل هفتم: بحث و نتیجه‌گیری

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

شکونتلا

شکونتلا

کالی داسه

جهانیان کالی داسه را به نام شاعر «شکونتلا» می‌شناسند. هندیان همواره خود شیفتۀ این اثر بوده‌اند؛ چه د

منابع مشابه بیشتر ...

سیر العباد الی المعاد

سیر العباد الی المعاد

ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی

موضوع این منظومه شرح رمزی سفر روح است از ابتدای تعلق به جسم تا بازگشت به عالم روح. سنایی در این منظو

گلگشتی در شعر و اندیشۀ سنایی: گزیده‌ای از حدیقة الحقیقة، سیر العباد، غزلیات و قصیده‌های سنایی

گلگشتی در شعر و اندیشۀ سنایی: گزیده‌ای از حدیقة الحقیقة، سیر العباد، غزلیات و قصیده‌های سنایی

مریم حسینی

این کتاب حاوی مقدمۀ منثور سنایی بر کتاب حدیقه، هشتصد بیت از کتاب حدیقه، چهارده غزل، نه قصیده و سیصد