۱۶۹۷
۰
آگاهی نقد

آگاهی نقد

پدیدآور: ژرژ پوله ناشر: علمتاریخ چاپ: ۱۳۹۰مترجم: مرتضی بابک معین مکان چاپ: تهرانتیراژ: ۱۱۰۰شابک: 4_333_224_964_978 تعداد صفحات: ۲۰۲

خلاصه

نویسنده در این کتاب به آرای بسیاری از منتقدان قرن بیستم دربارۀ نقد مضمونی پرداخته است.

معرفی کتاب

در نيمه دوم قرن بيستم رويكردهای جديدی در حوزه نقد به وجود آمدند كه می‌توان آنها را متعلق به موج نقد نو به حساب آورد. اين رويكردهای جديد كه تولد آنها را بايد ناشی از گسترش و پيشرفت علوم انسانی دانست، در تضاد با نقد سنتی دانشگاهی كه به دنبال قضاوت و ارزش‌گذاری آثارند، بر آن بود كه بی‌آنكه به قضاوت آثار بپردازد، تنها آنها را تفسير كند. گسترش و پيشرفت علومی چون زبان‌شناسی، ساختارگرايی، روان‌شناسی و تاريخ منجر به تولد اين رويكردهای جديد شد كه می‌توان آنها را در حوزه نقد تفسيری مورد مطالعه قرار داد. در واقع پیشرفت انسان در حوزۀ علوم انسانی مولد اثر را به یک ابژۀ مورد تجزیه و تحلیل تبدیل نمود و اثر که فضای لذتی زیبایی‌شناسی بود، تبدیل به فضای شناختی شد. نقد مضمونی را می‌توان حوزه‌ای از نقد به حساب آورد که حتی قبل از رواج نقد ساختارگرایی در مقابل نقد سنتی قد علم کرده و توجه بسیاری از جوانان که مخالف نگاه اثبات‌گرایی و تاریخ‌نگری نقد سنتی بودند را به خود جلب نمود. اما از آنجا که نقد جدید را باید متأثر از حوزه‌هایی مثل زبان‌شناسی، ساختارگرایی و روان‌کاوی دانست، بنابراین می‌توان به تعبیری نقد مضمونی را حوزه‌ای مستقل به حساب آورد. شکل‌گیری مکتب ژنو را باید دلیل عمدۀ تولد نقد مضمونی به حساب آورد. نویسندگانی چون ژان پی یر ریشار، ژان روسه، ژرژ پوله و ژان استاروبنسکی همگی با وجود داشتن اختلافات در آراء و نظریات خود با پیروی از بنیان‌گذاران مکتب ژنو با تکیه بر متن به جستجوی عمل آگاهی نویسنده که به تعبیری پدیدارشناسی از یک تجربۀ حسی به بعد شکل می‌گیرد پرداختند؛ تجربه‌ای که نقطۀ بنیادین و آغازین ارتباط انسان با جهان پیرامون او است.

اساس نقد مکتب ژنو را در اندیشه‌های ژرژ پوله نیز پیگیری کرد. نقد وی نقدی است مبتنی بر تلفیق دو آگاهی: آگاهی نویسنده با آگاهی منتقد. پوله در اثر هنری به دنبال آگاهی آغازین و بنیادی است که قبل از اثر وجود داشته و از اثر فراتر نمی‌رود. نقد او نقد کشف‌های گوناگون در نویسندگان متفاوتی است که متعلق به قرن‌های متفاوت می‌باشند.

اساساً نقد پوله که ادامه‌دهندۀ نظریات پایه‌گذاران مکتب ژنو است و اثر را نه یک موضوع علمی که جایگاه تبلور تجارب احساسی و شهودی خالق اثر را به حساب می‌آورد، نقد را فعالیتی علمی می‌داند که در آن منتقد با گره‌زدن آگاهی خود یا به عبارت دیگر آگاهی نقد با آگاهی نویسنده و شاعر، طریق بودن او را در زندگی در می‌یابد و با آن همسو می‌شود. او در آگاهی نقد می‌نویسد: «در ژرفای خویش cogito نویسنده یا فیلسوفی را احیاءکردن به مفهوم رسیدن به طریق حس کردن و اندیشیدن است. اینکه ببینیم چگونه این طریق زاده می‌شود، شکل می‌گیرد، به چه موانعی برخورد می‌کند، همچنین به مفهوم کشف دوبارۀ معنای یک زندگی است که از آگاهی که به خود پیدا می‌کند، خود را سازماندهی می‌کند».

بنابراین فعالیت نقد از دیدگاه پوله یکی‌شدن با دنیای درونی و انتزاعی خاص نویسنده است که تنها با گره‌زدن آگاهی منتقد با آگاهی نویسنده میسر می‌شود.

مادام دو استال، پروست، منتقدان مجلۀ ان.ار.اف، مارسل ریمون، آلبرت بگن، ژان روسه و گاتان پیکون، ژان پی یر ریشار، ژان استاروبنسکی، سارتر و رولان بارت منتقدانی هستند که نظریات آنها دربارۀ نقد در این کتاب بررسی شده است. 

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

دربارۀ ارتباطات: ارتباطات و تجلی آن در ادبیات و شعر فارسی

دربارۀ ارتباطات: ارتباطات و تجلی آن در ادبیات و شعر فارسی

حمید مولانا

در این کتاب ابتدا دایره یا جهان و عالم ارتباطات انسان را در یک الگوی پنج‌گانه به این ترتیب خلاصه شده

درآمدی بر شناخت هنر مدرن

درآمدی بر شناخت هنر مدرن

مانیکا بوم ـ داچن و جَنِت کوک

این کتاب به جای آنکه به توالی تاریخ جنبش‌های هنری بپردازد، با رویکردی موضوعی، برخی شاهکارهای هنر مدر