تصنیفها و ترانههای ماندگار
خلاصه
در این کتاب به معرفی بخشی از تصنیفها و ترانههای اصیل ایرانی پرداخته شده است. بسیاری از این تصنیفها، تصنیفها و ترانههایی هستند که بخشی از گذشتۀ بسیاری از ما ایرانیان را تشکیل میدهد و خاطرات گذشته را برایمان تداعی میکند.معرفی کتاب
در این کتاب به معرفی بخشی از تصنیفها و ترانههای اصیل ایرانی پرداخته شده است. بسیاری از این تصنیفها، تصنیفها و ترانههایی هستند که بخشی از گذشتۀ بسیاری از ما ایرانیان را تشکیل میدهد و خاطرات گذشته را برایمان تداعی میکند.
این کتاب در سه بخش سامان یافته که بخش اول آن به معرفی تصنیفها و ترانهها اختصاص دارد و بخش دوم به معرفی آهنگسازان، سرایندگان و خوانندگان به اختصار پرداخته شده است و در بخش سوم فهرستی از تصنیفها و ترانهها تهیه شده است.
هر یک از ما حتی اگر شنوندۀ جدی موسیقی هم نباشیم، بیشک چند تصنیف و ترانه در حافظه داریم که گاه و بیگاه و به تناسب حس و حالمان با صدای بلند میخوانیم یا زیر لب زمزمه میکنیم. گاه نیز شنیدن تصنیف و ترانهای، حسی در ما بر میانگیزد و خاطرهای را فرا یاد میآورد. تصنیفها و ترانههایی که در این کتاب گردآوری شدهاند، ترانههایی هستند که هدف اصلی گردآورنده، ضمن جمعآوری بخشی از معروفترین ترانهها و تصنیفها که اغلب با نام خوانندگانشان میان عامۀ مردم شناخته شدهاند، آشناکردن هرچه بیشتر مخاطب با سرایندۀ اثر و به ویژه آهنگساز آن میباشد. مؤلف کتاب، آهنگساز را صاحب اصلی اثر تلقی میکند که اغلب در میان عامۀ مردم مغفول مانده و کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
ملاک انتخاب تصنیفها و ترانهها برای این مجموعه، به زعم گردآورنده ی آن،معروفیت آنها در میان عامه ی مردم و مقبولیت شان در میان اهالی موسیقی بوده است بگونه ای که این آثار و پدیدآورندگان شان اعم از شاعر،آهنگساز و خواننده بر روی هم بخش مهمی از هویت فرهنگی ایرانی را در حوزه ی هنرها به خود اختصاص میدهند.
گردآورنده برای این ترانهها، شناسنامهای لحاظ کرده که دربردارندۀ نام آهنگ، نام سراینده، آهنگساز، خوانندۀ اثر و نغمۀ آهنگ (دستگاهی که آهنگ در آن خوانده شده) است و هدف از آن معرفی هرچه بیشتر اثر تلقی میشود؛ بدینمعنی که قصد گردآورده، ارائۀ اطلاعات مستند و موثق از ترانههای ماندگار و اصیل ایرانی به منظور کسب اطلاعات و آگاهی هرچه بیشتر نسبت به این آثار است؛ به طوری که گردآورنده در مقدمۀ کتاب، خاطرنشان میکند یکی از دغدغههایش برای گردآوری این آثار این بوده که گاهی فهم اشعار به دلیل اینکه خوانندگان، ادای درست کلمات را فدای آهنگ میکردند و از این رو بخشی از شعر و کلام به درستی شنیده نمیشد و قابل فهم نبود، از سوی دیگر، مغفولماندن سراینده و آهنگساز اثر در میان عامۀ مردم، چراکه اغلب آهنگها و ترانهها هم در میان شنوندگان عام موسیقی و هم در میان شنوندگان خاص به نام خوانندۀ اثر شناخته میشود. همگی این عوامل از ایدههای اصلی تدوین و جمعآوری این کتاب بودهاند.
در مورد برخی از خوانندگان که بین عامۀ مردم با نام مستعار و هنری شناخته شدهاند به اسامی اصلی آنها نیز اشاره شده است که در قسمت معرفی سرایندگان، آهنگسازان و خوانندگان به طور مختصر به معرفی احوالشان نیز پرداخته شده است.
میان خوانندگانی که در این کتاب به آنها اشاره شده است، میتوان به خوانندگان کلاسیک موسیقی اصیل ایرانی نظیر: جلال تاج اصفهانی، قمرالملوک وزیری، غلامحسین بنان و ... خوانندگان معاصر موسیقی اصیل ایرانی نظیر محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، ایرج بسطامی، همایون شجریان، علیرضا قربانی و ... اشاره کرد.
در قسمت آهنگسازان، اسامی آهنگسازان مختلف این ترانهها و تصنیفها ذکر شده است. آهنگسازان کلاسیک نظیر جواد بدیع زاده، علی تجویدی، روح اله خالقی و ... آهنگسازان معاصر نظیر پرویز مشکاتیان، داریوش پیرنیاکان، فرامرز پایور، کامبیز روش روان، حسین علیزاده و ... .
میان سرایندگان و شاعران کلاسیک به حافظ، سعدی، مولانا و سرایندگان معاصر نظیر مهدی اخوان ثالث، فریدون مشیری، سیمین بهبهانی، محمدرضا شفیعی کدکنی و ... اشاره شده است.
همچنین میان آهنگهای اصیل، آهنگهایی نظیر خزان عشق، الهه ناز، سلسله مو، ای ایران، شب مهتاب، دلشدگان، مرغ سحر و ... انتخاب و معرفی شدهاند.
یک نمونه از تصنیفی که در این کتاب انتخاب شده است:
«مرغ سحر»
آهنگساز: مرتضی نی داوود دستگاه: ماهور سراینده: ملکالشعراء بهار خواننده: محمدرضا شجریان
مرغ سحر ناله سرکن داغ مرا تازهتر کن ز آه شرربار، این قفس را برشکن و زیر و زبر کن
بلبل پر بسته، ز کنج قفس در آ نغمه آزادی نوع بشر سرا وز نفسی عرصه این خاک توده را
پر شرر کن ظلم ظالم، جور صیاد آشیانم، داده بر باد
ای خدا! ای فلک! ای طبیعت! شام تاریک ما را سحر کن
نوبهار است، گل به بار است ابر چشمم، ژاله بار است این قفس، چون دلم تنگ و تار است
شعله فکن در قفس ای آه آتشین دست طبیعت، گل عمر مرا مچین جانب عاشق، نگه ای تازه گل از این
بیشتر کن، بیشتر کن، بیشتر کن مرغ بی دل، شرح هجران، مختصر، مختصر کن
پربازدید ها بیشتر ...
گزارشهایی دربارۀ مختصر عملیاتی در جنوب ایران: رویارویی نظامی بریتانیا و ایل قشقایی در بهار و تابستان 1918 م/ 1336 هـ.ق
سر پرسی سایکس، کلنل ای.اف. اورتون و دیگرانآنچه در این کتاب آمده، مجموعهای از گزارشهای فرماندهان بریتانیایی رشتهعملیاتی است که در بهار و تاب
منابع مشابه بیشتر ...
سرگذشتی از سرود و ترانه در ایران
هدایتالله نیرسینا به کوشش محمدرضا شرایلیاین کتاب با عنوان «سرگذشتی از سرود و ترانه در ایران» مجموعۀ نوشتاری به قلم نیرسینا در مجلۀ «رادیو ای
از عشق تا اندوه و آزادی: ترانههای عامیانه و سنتی ایران از دیرباز تا قاجار
سیدمحسن بهرامیمحدودۀ زمانی این کتاب از ابتدا تا سقوط دورۀ قاجار را دربر میگیرد. در واقع آنچه نویسنده در این کتاب
نظری یافت نشد.