ارغوانیها (فرهنگ توصیفی شهید در شعر امروز)
خلاصه
این کتاب دربردارندۀ توصیفات آورده شده در شعر شاعران معاصر دربارۀ شهید و شهادت است.معرفی کتاب
شعر هنر ملی ما و هویت این سرزمین کهن است. سرزمینی کهن که در جغرافیای فرهنگی جهان نقشی بارز، چشمگیر و گسترده دارد. شعر این سرزمین با تاریخ هزارسالۀ خود زنجیرۀ پیوستهای است که میتواند به بیشتر حلقههای مفقودۀ تاریخی پاسخ دهد و همۀ زوایای مبهم و نانوشتۀ بخشهایی از تاریخ این سرزمین را روشن سازد.
به همین اعتبار همۀ دواوینها، تذکرهها، یادداشتها، خاطرات و پژوهشهایی که از گذشتگان تا به امروز برایمان به یادگار مانده است، از منابع و مآخذ بسیار مهمی است که میتواند فرصتهای فراوانی را برای اهل تحقیق و پژوهش در بررسی چگونهزیستن مردم این سرزمین فراهم آورد. این سرزمین پهناور به دلیل جغرافیای خاص چهارفصل خود و حضور اقوام مختلف با فرهنگها، آداب و سنن، باورها و عقاید مذهبی همیشه مورد توجه سایر ملل به لحاظ اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، سیاسی و ... بوده است. بدیهی است که هر اثر تحقیقی در حوزۀ شعر میتواند دامنۀ این تأثیرپذیری را گستردهتر کرده و پنجرههای بیشتری را رو به افق پژوهش بگشاید.
بیتردید بسیاری از اهل تحقیق برای کنکاش پیرامون موضوعی خاص نمیتوانند به همۀ منابع و مآخذ دسترسی داشته باشند و این دسترسی زمانی دشوارتر خواهد شد که مطلب مورد نیاز در رسانههایی چون روزنامهها، مجلات، بولتنها، سایر مکتوبات و کتابهایی با شمارگان محدود باشد. حال اگر پژوهشگری برای یک اثر تحقیقی با این هدف که دربردارندۀ موضوعی واحد باشد و به رصد آن در میان منابع مختلف بپردازد، شاید بتواند به نیازهای مخاطبان و علاقمندان پاسخی نسبی و مطلوب بدهد. صاحب این کتاب نیز با علاقۀ وافری که در این حوزه دارد و با توجه به شرایط خاصی که کشور را در یک دورۀ هشتساله با فراز و نشیبهای فراوانی روبرو کرد، بر خود لازم دید که با در نظرگرفتن فرهنگ شهید و شهادت که ریشهای عمیق در باورها و اعتقادات مردم داشته، به چگونگی تأثیرپذیری آن در شبکۀ ذهنی زبانی شاعران پرداخته و بخش قابل توجهی از توصیفات شهید را در شعر امروز بررسی و ثبت کند. در این راستا سعی شده بیشتر روزنامهها، مجلات، مجموعه شعرها، بولتنها، یادداشتها، سایر مکتوبات و حتی شعرهای رسیده به جشنوارهها در یک دورۀ بیستساله که آغاز آن تاریخ شروع جنگ تحمیلی است، مورد مطالعه قرار گیرد. سپس با تنظیم آن به صورت الفبایی و آوردن شاهد مثال و ذکر دقیق منبع و مأخذ به ثبت آن پرداخته شود. آنگاه با بررسی بسامد واژگان و ترکیبات و توصیفات آن اطلاعاتی بر مبنای آمار نیز در اختیار مخاطب قرار میگیرد.
بدیهی است توجه به بسامد برخی واژگان و ترکیبات حاصل از آن میتواند علاقمندان را در چگونه اندیشیدن طیف گستردهای از شاعران و پیوستگی ضمیر ناخودآگاه آنان نسبت به شهید و شهادت در یک دوره یاریرسان باشد. در پایان سعی شد به واژگان و ترکیباتی که بسامد بیشتری در فرهنگ توصیفی داشتهاند، اشاره شود.
نمونهای از توصیفات که در این کتاب آورده شده بدین ترتیب است:
«سرو»:
سروی چنان خمید که از هجرش رونق ز جویبار و گلستان رفت
حمید سبزواری، شعر شهادت، ص 114
نخلهای سرفرازت در شهیدستان زخم سروهایت را به خون آغشته پیکر دیدهاند
مشفق کاشانی ، غزل های باغ ارغوان، ص 312
بس سرو نگون گردید در ساحت گلشنها بس نخل ز پا افتاد در دامن بستانها
محمود شاهرخی (جذبه )،شعر شهادت، ص 123
گشاده فصل سحر گشت، از کتاب طلوع چه فصلها که بدین فصل، خوننگار شدند
ساعد باقری، شعر شهادت، ص 44
پربازدید ها بیشتر ...
بازخوانی انتقادی سیاستگذاریهای آموزشی در ایران معاصر
سیدجواد میری، مهرنوش خرمینژادضروری است که فهم ما از جایگاه آموزش و پرورش به صورت بنیادی و از منظر ارزشگذاری اجتماعی تغییر کند؛ ز
ماهنامۀ شهر کتاب، سال دوم، مهر 1395، شمارۀ 12
جمعی از نویسندگان به سردبیری حسین فراستخواهدوازدهمین شماره مجله شهر کتاب منتشر شد.
منابع مشابه بیشتر ...
تاریخ روایی شاعران؛ دفتر دوم: شهریار
حسن مفاخری«تاریخ روایی شاعران» در این دفتر به شاعری چون محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به «شهریار» پرداخته است. ای
صدای پای آب: نگاهی بر بلندترین شعر سهراب سپهری (خوشنویسی قطعات: غلامحسین امیرخانی): بر اساس درسگفتارهای شعر معاصر
سوگل مشایخیاین کتاب افزون بر مقدمۀ نویسنده، از دو بخش سامان یافته است؛ بخش نخست کتاب شرح شعر «صدای پای آب» سپهر
نظری یافت نشد.