معرفی کتاب

چیستی و چه کنم‌ها، یکی از دغدغه‌های انسان از آغاز تا امروز بوده، هست و خواهد بود. شاعرانی که به نوعی نخبگان عالم بشریت هستند، در ادوار مختلف به دنبال این چیستی‌ها و چه کنم‌های متعدد بوده‌اند و سرخط این چه کنم‌ نامه‌های جمع‌آوری شده نیز چنین است.

طایر گلشن قدس، بعد از آن مَلک بودن و فردوس برین راهش، یک راست افتاد به زمین و تا به خود آید، در دامگه حادثه افتاده بود و "چه کنم‌ها" به جانش ریخت و بزرگ‌تین دغدغه‌اش شد. سپس هر کس حکایتی به تصور که این کنیم یا آن، و در نهایت باز رسیدند به ابتدای همان راه رفته و پرپیچ و خم "چه کنم" ... .

شاعران وارثان آب و آیینه‌اند تا پاسخ چه کنم‌ها را به زیبایی در قالب کلام ریزند و انسان را به سرچشمۀ زلال و روان معرفت و روشنایی رهنمون شوند.

ترتیب چینش شعرها در هر بخش این کتاب به ترتیب سال وفات شاعران درگذشته و تاریخ ولادت شاعران در قید حیات است. مشخصات هر شاعر ذیل اولین شعرش آورده شده و از تکرار آن در بخش‌های بعد صرف نظر شده است. در بخش رباعی‌ها و دوبیتی‌ها، ذیل هر شعر تقطیع کامل آن نیز آورده شده و در بخش غزلیات نیز شاه‌بیتی از هر غزل انتخاب شده است. به طور کلی تقطیع ابیات شعر کلاسیک برای خوانش درست و درک مفاهیم درونی شعر و زیبایی‌شناسی کلمات به‌کار گرفته شده، کمک فراوانی می‌کند.

یک رباعی از شاه نعمت الله ولی کرمانی که در این کتاب آمده و تقطیع شده است:

گفتم چه کنم؟ که می‌گو چه کنم                  گفتم جویم! گفت که می‌جو، چه کنم

گفتا می‌روی! چنان که من می‌کارم               گفتم آری، اگر نرویم چه کنم؟!

فهرست مطالب این کتاب بدین ترتیب است:

سرآغاز؛ تقریظ استاد گلچین معانی؛ رباعیات؛ غزلیات؛ مستزاد؛ ترجیع‌بند؛ قصیده؛ اشعار متفرقه و تک‌بیت‌ها؛ پس‌نوشت.