میلاد و ماندگاری شعر: مجموعه مقالات در مقولۀ شعر
خلاصه
اين مجموعه دربردارندۀ دوازده مقاله از نگارنده در حوزۀ شعر و نقد شعر است كه بيشتر آنها پيش از اين در مجلات و صفحات ادبی و فرهنگی روزنامههای كشور چاپ شدهاند.معرفی کتاب
دربارۀ شعر فراوان گفتهاند و فراوانتر هم خواهند گفت و هر چقدر هم که حول این محور نیرومند و مهم صحبت کنند، بنویسند و بپژوهند باز هم کم است. تا شعر هست (که همیشه خواهد بود) از شعرگفتن هم ادامه خواهد داشت. مبحث شعر به مثابۀ یک هنر والا، ارزشمند و متبلور و نیز به عنوان یک دانش ممتاز، منضبط و منظم، یک علم دیرینۀ مصدور و مکتوب از اولین دورههای زایش تمدن بشری وجود داشته و تا آخرین ساعات حیات انسانی نیز وجود خواهد داشت. زبان فارسی همیشه و در طول تاریخ با شعر آمیختگی و انس و الفت داشته است. در متون پهلوی ـ زند و اوستا ـ با شعر روبرو هستیم. سرودهایی به شعر هجایی در ستایش اورمزد و امشاسپندان و نیز اشارههایی به آفرینش و مطالب دیگر دیده میشود. در گاتاها یا گاتها که در نخستین قسمت اوستا جا گرفته (مجموعاً 248 بند و 17 بخش از اوستا) در یَشتها و یسناها و آثار مکتوب دیگر همه جا حضور روشن شعر احساس میشود.
سرودههای پنجگانه که گاتاها هستند، ما را به این حقیقت خوشحالکننده رهنمون میشوند که ایرانیان بیش از 3000 سال قبل اثر منظوم و شاعرانه داشتهاند. در بررسیهای به عمل آمده توسط خاورشناسان بر روی کتیبهها و سنگنوشتههای باستانی ایران مانند کتیبههای هخامنشیان (بهستان، بغستان، بیستون) و کتیبههای شهر پازارگاد (که به خط میخی است و در تخت جمشید و در مرودشت فارس و نیز نقش رستم و کتیبۀ تنگۀ سوئز و آثار داریوش در شوش خوزستان و همچنین کرمان و الوند و همدان و ...) که از زمان پیترو دلاواله جهانگرد مشهور ایتالیایی که در زمان شاه عباس صفوی به ایران سفر کرده و سفرنامۀ خواندنی و جالبش نیز به فارسی ترجمه شده تا کارستن نیبور (در نیمۀ دوم قرن هجدهم میلادی) و پس از او گروتفند آلمانی و سپس راولینسون انگلیسی و به دنبال آنها دِمُرگان فرانسوی (در شوش) و هرتسفلد و نیز جکسن و ... به نمونههای فراوانی از شعر یا کلمات و عبارات منظوم و موزون که شناسایی و معرفی شده است، روبرو شده و به این حقیقت دست یافتهایم که ایران و ایرانی همیشه با شعر پیوندی دیرینه و بسیار نزدیک داشته است. ادبیات منظوم ایران سابقهای لااقل 3000 ساله دارد؛ اما شعر در گسترۀ زبان دری و با مفهوم شناختهشدۀ آن لااقل پیشینهای یکهزارساله را داراست. شعرهای به زبان دری، همه شعرهای فارسی نبودهاند؛ چراکه زبان دری زبان همۀ مناطق کشور نبوده و تنها اهالی بلخ و بخارا و بدخشان و احتمالاً مردم خراسان و مشرق کشور به آن تکلم میکرده و مینوشتهاند و نیز زبان درباری بوده و در میان بزرگان و درباریان پایتخت ساسانی رواج داشته است؛ به هر حال اشعار و آثاری به زبانها و لهجههای دیگر مانند پهلوی و طبری هم به طور همزمان تا مدتها سروده میشده است. زبان دری را از طریق اشعار سرایندگانی چون: حنظلۀ بادغیسی، بسّام کورد خارجی، محمدابن وصیف سکزی، رودکی، ترککش ایلاقی، فردوسی، فرخی سیستانی، منوچهری دامغانی، رابعۀ بن کعب و ... میشناسیم و زبان آنها را زبان معیار قرار داده و در حقیقت به زبان آنها سخن میگوییم و میسراییم. از آن زمان تاکنون صدها شاعر بزرگ و کوچک بودهاند و هستند که با وجود همۀ مشکلات و مضایق موجود، دلمشغولی مهم خود یعنی سرودن، شعرگفتن و شعرنوشتن را داشتهاند. مشعل فروزان شعر در این کشور هرگز خاموش نخواهد شد؛ کشوری که شاعرانی چون رودکی و ناصرخسرو سنایی و عطار و مولانا و سعدی و حافظ و صائب شاملو و فروغ و ... دارد بیشک به وجود شعر در زبان و فرهنگ و مدنیت خود خواهد بالید و بدون تردید یکی از رازهای ماندگاری فرهنگ و تمدن ایرانزمین، میلاد پرعظمت شعر او خواهد بود. میلاد و ماندگاری با هم بوده و با هم خواهند بود.
فهرست مطالب کتاب بدین قرار است:
مقدمه؛ شعر امروز، ضرورت تاریخی زمان؛ شناخت شعر؛ شعر و دانش؛ شعر و صنعت، شعر و بلاغت؛ شعر و تصویر؛ شعر و واژه؛ شعر و تفکر؛ شعر و نقد؛ سودمندی شعر؛ حال و قال شعر؛ شعر و مسئولیت؛ حافظ در پس آینه؛ کتابنامه.
پربازدید ها بیشتر ...
گزارشهایی دربارۀ مختصر عملیاتی در جنوب ایران: رویارویی نظامی بریتانیا و ایل قشقایی در بهار و تابستان 1918 م/ 1336 هـ.ق
سر پرسی سایکس، کلنل ای.اف. اورتون و دیگرانآنچه در این کتاب آمده، مجموعهای از گزارشهای فرماندهان بریتانیایی رشتهعملیاتی است که در بهار و تاب
دیگر آثار نویسنده
گندم و گوشواره آهن و آرواره
سیدمحمود سجادیاین کتاب دربردارندۀ شعرهایی در قالب نو است كه مضمونی عاشقانه، احساسی و عاطفی دارند.
نظری یافت نشد.