کلیات قهار عاصی
خلاصه
عبدالقهار عاصی سرایشگر دلیری است از تیرۀ عیاران و از تبار انسان؛ آرمانوارۀ دیرینۀ ذهنی برای تقلای حضور جامعۀ باز و انسانی.معرفی کتاب
عاصی زادۀ روستای ملیمۀ پنجشیر بود و در چهارم میزان 1335 هجری خورشیدی در دهکدۀ ملیمه در خانوادۀ روستایی پای در نبرد هستی نهاد. پس از طی طریق عرصۀ کوتاه کودکانهاش وارد مسجد دهکده شد و مکتب ابتدایی دهکده «تنبنه» در شش سالگی به روی وی آغوش گشود. پس از آن با خانواده به کابل آمد و دورۀ متوسطه را در مکتب «ابوریحان بیرونی» سپری و سپس شامل لیسۀ غازی شد.
مرحلۀ نهایی تعلیمی را در این مکتب با تلاشهای شاعرانه گذراند؛ چونان که نخستین سروده را در این دور سرود و گرایش ذوقی استاد زبان و ادبیات «شیراحمد حقپناه» به پرداختههای ذهنی عاصی سبب شد تا وی را به سرایش بیشتر و بالندهتر وادارد. قهار عاصی در پایان هر ساعت درسی مضمون «زبان و ادبیات فارسی دری» پارهای از سرودههایش را به مزمه مینشست و همواره مورد تشویق همصنفان خویش قرار میگرفت که این روند اساس و بنیاد مستحکمی را در ذهن و روان سرایشگر عاصی بنا نهاد.
حوالی واپسین روزهای سال 1358 با «حیدری وجودی» شاعر متصوف و خانقاهی آشنایی حاصل کرد و از رهنمودهای ادبی و عرفانی وی خوب بهره گرفت. در آغاز سال 1359 خویش را در محیط دانشگاه کابل یافت که این محیط در واقع به پرورشگاه مجدد این شاعر بدل شد. رویدادهای ارتباطی و برخوردهای اتفاقی شاعر با بعضی از شخصیتها در این محیط، راهکارهای حیاتی شعری را برایش نمایان کرد؛ زیرا در نخستین روزهای تجربۀ این محیط، با عیاری از سرایشگران هرات به نام عظیم هراتی (نوذر الیاس) آشنا شد. قهار عاصی در سرایش دوبیتی، رباعی و چهارپاره دقیقاً پیرو دیدگاه نوذر الیاس بوده و آمیختگی حسی مشابه موجود در رباعیها و دوبیتیهای عاصی مبین حقیقت این امر است. پیمودن مسیر مرزهای زمانی رشد و انکشاف فکری، ذهنی و ادبی عاصی در سال 1365 بیشتر قوت گرفت و بالندگیهایی را نصیب شاعر کرد. به پیمانهای که از آن پس عاصی آغازگر شعر درد و نبرد و ادبیات درگیر میشود؛ زیرا یکتنه درد این دیار و مردم بیدفاع آن را به دوش میکشید و به حق صورتگر روایت چنین دردهای انسانی بود.
در شامگاه چهارشنبه چهارم میزان 1373 با انفجار راکتی در شهر کابل جام لعلگون شهادت را سرکشید و چونان سربداران، پایکوبان و دستافشان و تنتناگویان به سوی حضرت دوست شتافت و به اصل خویش پیوست.
مقامۀ گل سوری؛ لالایی برای ملیمه؛ دیوان عاشقانۀ باغ؛ غزل من و غم من؛ تنها ولی همیشه؛ از جزیرۀ خون؛ آغاز یک پایان؛ از آتش از بریشم؛ سال خون، سال شهادت؛ کلیات اشعار قهار عاصی؛ هربار که از دهکدهات میگذرم اشعار و نثرهای چاپ شده از قهار عاصی هستند که در زمان حیات وی و بعد از آن به چاپ رسیدهاند.
شعر عاصی از بُعد مضمونی و از حیث معنی جریان تازهای است که در واقع پیشگام و سرآغاز خرامش ادبیات جسور و ادبیات درگیر و متعهد زمانش در حوزۀ شعر افغانستان به شمار میرود که جنبش شایسته برای هنر برتر و واقعی میتواند باشد. عاصی تازههای عاطفی و عرفانی را در پهنۀ شعرش به کرسی نشانده و نیز جریان تازهای را در کاروان شعر دنبال نمود که در این جریان، روحیۀ بومی، جلوههای همهشمول روایی، رگههای طنزی و حماسی و خرامش موج ریالستیک به وضوح نمایان است. او کوشیده ادبیات ملیاش را با روابط تاریخی آن با ادبیات ملتهای دیگر و چگونگی این روابط و تأثیرپذیری آنها از یکدیگر و تأثیرگذاری آنها بر یکدیگر را بررسی نماید.
قالبهای شعری عاصی متفاوت و متنوع است و چارچوب خاصی برای مسیر سرایش خویش تعیین نکرده است؛ بدین معنا که همزمان با سرودن بهینۀ شعر سپید و آزاد، در شعر سنتی و قالبهای کلاسیک نیز به گونۀ نسبی دست توانا و ذوق بلندبالایی داشته که این هر دو بُعد پیوند مستحکمی در تعمیم هویت شاعرانه و قوۀ استعدادی عاصی دارند، چه تکوین مورد نخست بدون شک در پی پختگی مورد دومی است. ویژگی دیگر شکلی شعر عاصی این است که بعضی از سرودههای وی جلوههای شکلی شعر نوین و قالبهای کلاسیک را در بُعد ساختاری به همآمیخته در بین آثارش شاهد هستیم.
پربازدید ها بیشتر ...
مطالعات ادبی هرمنوتیک متنشناختی
مهیار علویمقدمتأویل و رویکرد هرمنوتیکی، باعث افزایش بهرهگیری هر چه بیشتر خواننده از ارزشهای شناختهنشدۀ متن میش
پابرهنه در برادوی: زندگی و آثار نیل سایمون
مجید مصطفوینیل سایمون (1927 ـ 2018) یکی از پرکارترین، موفقترین و محبوبترین نمایشنامهنویسان جهان و یکی از بهت
منابع مشابه بیشتر ...
زندگینامۀ هانا آرنت
سامانتا رز هیلاین کتاب حاصل جستجو در میان هزاران سند شخصی، دفترچۀ خاطرات، نامهها، اشعار و میراث مکتوبی است که از
فرهاد دفتری و مطالعات اسماعیلیه
فریبا عباسپوردر این کتاب کوشیده شده است روششناسی عام و خاص فرهاد دفتری در مطالعات اسماعیلیه بررسی و تحقیق شود. م