معرفی کتاب

روایت نابودی ناب متضمن نگاه نظری پشتیبان خود است؛ به عبارت دیگر این کتاب در چارچوب نظریۀ میدان‌های اجتماعی پی‌یر بوردیو به نحوۀ تکوین میدان تولید ادبی در ایران و صورت‌بندی آن می‌پردازد. بی‌تردید انجام چنین پژوهشی مستلزم مراحل چندی است که بازنمد آن در فصول چهارگانۀ کتاب حاضر مشهود است. پیش‌درآمد این فصول بیان مسئله است که به نحوی نقشۀ راه در چهار منزل اصلی این مکتوب نشان می‌دهد. پس از آن بنیان‌های نظری نظریۀ میدان‌های اجتماعی در فصل اول واکاوی می‌شود. بدین منظور ابتدا جایگاه این نظریۀ تلفیقی در زمینۀ سنت‌های عین‌گرایی و ذهن‌گرایی جامعه‌شناسی تعیین و پس از آن به مناسبت معرفت‌شناسی رابطه‌گرا با جامعه‌شناسی بازاندیشانه پی‌یر بوردیو بیان می‌شود. در این رهگذر تاریخچۀ نظریۀ میدان در فیزیک و روان‌شناسی تعقیب می‌شود تا به فهم هر چه بیشتر نظریۀ میدان‌های اجتماعی پی‌یر بوردیو یاری رساند. تشریح این نظریه از مبادی آن آغاز می‌شود و تا توصیف عمل به واسطۀ مفاهیم نوبنیاد منش و میدان ادامه می‌یابد.

با این تفاصیل نوبت به فصل دوم می‌رسد که صرفاً به نظریۀ پی‌یر بوردیو در زمینۀ جامعه‌شناسی ادبیات تعلق دارد و فرایند شکل‌گیری عمل ادبی را با توجه به دیالکتیک منش زیبایی‌شناسانه و میدان تولید ادبی توضیح می‌دهد. روش ساختارگرایی تکوینی و انتقادات مطرح دربارۀ نظریۀ پی‌یر بوردیو از دیگر مباحث این فصل است.

فصل سوم در واقع تلاشی است برای صورت‌بندی ساختار میدان تولید ادبی که با استفاده از نظریۀ پی‌یر بوردیو صورت می‌گیرد. این فصل پس از بیان زمینه‌های تاریخی تمایز و ظهور همه‌جانبۀ آن در سال‌های بعد به طلایه‌های شکل‌گیری میدان تولید ادبی در ایران پرداخته است. پس از آن ساختار این میدان با توجه به آرایش نیروهای ادبی در اقطاب گسترده و محدود زیرمیدان‌های شعر و داستان به گونۀ جداگانه ترسیم می‌شود.

بازسازی مسیر زندگی صادق هدایت، سرآمد نویسندگان آوانگارد و نحوۀ تولید اجتماعی بوف کور محور فصل چهارم را تشکیل می‌دهد. در نهایت نیز دستاوردهای این مطالعه در جستار پایانی کتاب جمع‌بندی می‌شود.

فهرست مطالب این کتاب در چهار فصل بدین ترتیب است:

فصل اول: بنیان‌های نظری: مقدمه، معرفت‌شناسی رابطه‌گرا و جامعه‌شناسی بازاندیشانه، تاریخچۀ نظریۀ میدان، نظریۀ میدان‌های اجتماعی پی‌یر بوردیو.

فصل دوم: نظریه و روش: درآمد، منش زیبایی‌شناسانه، میدان تولید ادبی، ساختارگرایی تکوینی به مثابۀ روش، ملاحظات انتقادی.

فصل سوم: میدان تولید ادبی ایران: زمینه‌های تاریخی تمایز، طلایه‌های شکل‌گیری میدان تولید ادبی، ظهور همه‌جانبۀ تمایز، ساختار میدان تولید ادبی.

فصل چهارم: صادق هدایت و بوف کور: مسیر زندگی، بوف کور روایت نابودی ناب، خلاصۀ داستان، روایت، نابودی ناب و ادبیات ناب.

نتیجه‌گیری، سال‌شمار ندگی صادق هدایت، کتاب‌شناسی، نمایۀ اسامی و نمایۀ موضوعی.