معرفی کتاب

سیروس نوذری در پیش‌گفتار این کتاب می‌گوید: بیش از هر چیز دیگر بگویم که بخشی از تلاش من که از ابتدای دهۀ هفتاد، هایکو را جدی گرفته‌ام، در این نیت نهفته است که هایکو را عمیق‌تر از آنچه تاکنون از آن برداشت شده به جامعۀ شعرخوان ایران، به ویژه علاقمندان این نوع شعر بشناسم.

نویسنده در پایان هر گفتگو از پاسخ‌دهندگان خواسته است چند هایکوی مورد توجه خودشان را بنویسند که همین نمونه‌های آورده شده نشان روشنی از نوع پسند آنان و شاید نشان از سطح و کیفیت هایکوی ایرانی نیز باشد.

آنچه بیش از هر چیز شاعر را مجذوب هایکو می‌کند، به غیر از درون‌مایۀ عمیق آن، این ویژگی است که شاعر هایکونویس ناگزیر است از تنها ابزار خود، یعنی کلمات بگریزد تا شاید به جان مشاهدۀ بی‌واسطه دست یابد. به همین دلیل است که ناب‌ترین هایکو نه در هم‌نشینی چند کلمه، بلکه در نظارۀ شفاف، عمیق و بی‌واسطۀ جهان بیرون است که جان می‌گیرد و به همین دلیل کوتاهی حیرت‌انگیز هایکو تنها یک پسند و ورزیدن کلماتی اندک نیست، بلکه یک ضرورتی درونی است.

روش کار در این کتاب بر این بوده که ابتدا مجموعۀ کلی از چند سؤال فراهم آمده، بعد براساس شناختی که نویسنده از هر یک از پاسخ‌دهندگان و نوع تخصص آنها داشته است، تغییراتی در پرسش‌ها داده است.

سیاهۀ نام کسانی که نویسنده برای این گفتگوها در نظر داشته است، بیش از بیست نفر بوده که از این تعداد چند نفر را نتوانسته بیابد، کسانی که جلای وطن کرده‌اند یا به سفری طولانی رفته‌اند؛ مثل پگاه احمدی، عباس کیارستمی، آقای پاشایی، نیکی کریمی و زویا پیرزاد داستان‌نویس که کتاب آوای جهیدن غوک را ترجمه کرده است.

چند نمونه از هایکوهای آورده در این مجموعه، این موارد است:

همین است

راه به آخر می‌رسد،

میان گل‌های علفزار (بوسون)

چه باران سنگینی

بر کلاهی که برداشتم

از سر مترسک (کیوشی)

خاموش کنم چراغ را

آنچه نمی‌بینم

زیباترست (سیروس نوذری)

داوودی‌های سپید

به تماشا ایستاده‌اند

قرص ماه را (عباس کیارستمی)

فهرست مطالب این کتاب بدین ترتیب است:

گفتگوی سیروس نوذری با ابوالقاسم اسماعیل پور، علی باباچاهی، فرشته پناهی، عبدالعلی دستغیب، قدرت‌الله ذاکری، فیض شریفی، مسیح طالبیان، سیدرضا علوی، معصومه فخرایی، امین فقیری، محمود فلکی، غلامرضا کافی، کاوه گوهرین، سیدعلی میرافضلی و محمدرضا یاسینی.