بیست و پنج جستار از محمدتقی دانشپژوه
خلاصه
این کتاب رسالاتی از تصحیحات محمدتقی دانشپژوه را دربرمیگیرد.معرفی کتاب
یادکردن از لذت یادگیری و برداشتهای موضوعی نکتههای مهم درسی و شیفتگی او به آراء و نظرات دانشمندان از ویژگیهای دانشپژوه است. خود نوشتهاند: «هنوز لذت نوادر ادبی که از آیتالله مرعشی شنیدهام، در کام ذهنم هست» و در مطالعۀ حاشیةالبهجة المرضیل میرزا ابوطالب فندرسکی که با استدلال و دشواری همراه است، با لذتی مینگریستهام.
از دیگر خصوصیات دانشپژوه مقابله و سنجش موضوعی و برجستهکردن نکات مهم مطالب در یادگیری و نوشتن و تصحیح است و این مقابله و سنجش از ابتدای یادگیری با او همراه بوده است.
استاد ایرج افشار مینویسد: شوق ایشان به یافتن نوادر علمی و بازگفتن آنها عشقی است جاودانه و پایانناپذیر که ذهن و جان او بدان عجین شده که نه زمان میشناسد و نه مکان. نه خاورشناس خارجی و نه ایرانشناس خودی. او به هر کجا سفر کرد، این ولع و عشق بیکرانه و پایدار را با خود همراه داشت.
دانشپژوه به پژوهشهای کتابشناسانه در فقه فارسی، موسیقی، فلسفه و منطق، اخلاق و سیاست کتابشناسی فرق و ادیان، دائرةالمعارفها، اقسام علوم، ترسلات و منشآت، هنر نقاشی و کتابپردازی پرداخت و به افغانستان، مسکو، پطرزبورگ، دوشنبه، تاشکند، باکو، آلمان، هلند، آمریکا، فرانسه و چین رفت و ارمغانهای ارزشمند هریک از کشورها را آورد و در نشریۀ نسخههای خطی کتابخانۀ مرکزی که خود از بنیانگذاران آن بود، منتشر کرد.
ایرج افشار گفته است که اغراق نیست اگر گفته شود دانشپژوه رقمی نزدیک به صدهزار نسخۀ خطی را یک به یک دیده و بررسی کرده و آنها را که شایستۀ معرفی دانسته و در مقالهها و فهرستها و مقدمههای خود بیتابانه شناسانده است.
کتاب بیست و پنج جستار در پنج بخش پژوهشهای تاریخی، رسالههای تاریخی، اسناد تاریخی، وقفنامه و کتابها و نسخهها تدوین شده است.
بخش نخست این کتاب که پژوهشهای تاریخی را دربرگرفته است، به آیین بنیاد شهریاری و بخشی از زندگانی شاه طهماسب میپردازد.
نمونهای از تاریخ سالنامۀ ایران، آمار مالی و نظامی ایران در 1128، اصفهان و طاووسخانۀ آن، آییننامه شاه طهماسب صفوی در قانون سلطنت و شوکتنامه عناوین بخش دیگر این کتاب است.
مؤلف در بخش سوم به بررسی برخی اسناد تاریخی روزگار صفویه و قاجار پرداخته است؛ بررسی دو سند مربوط به گرگان و سه سند تاریخی و جغرافیایی از روزگار صفویه از جمله این اسناد است.
بخش چهارم کتاب به وقفنامه بارگاه محمود کیا، وقفنامههای ساری و نیز آستانههای مازندران و گنجینۀ آستانۀ ستی فاطمه (س) در قم اختصاص یافته است.
بخش پنجم و پایانی نه کتاب و نسخه را دربرگرفته که قانون الملک، تاریخ واقعه تبریز، ترجمۀ کتابهای مقدی در روزگار نادرشاه به فارسی، پیماننامههای ایران، اسب نوبتی بر در کاخ ابو مسلم، قانون ناصری و جامع ناصری و رسائلی در عقاید اجتماعی، دیباچۀ سفینۀ شاهوردی خان شماری از آن مجموعه است.
پربازدید ها بیشتر ...
گزارشهایی دربارۀ مختصر عملیاتی در جنوب ایران: رویارویی نظامی بریتانیا و ایل قشقایی در بهار و تابستان 1918 م/ 1336 هـ.ق
سر پرسی سایکس، کلنل ای.اف. اورتون و دیگرانآنچه در این کتاب آمده، مجموعهای از گزارشهای فرماندهان بریتانیایی رشتهعملیاتی است که در بهار و تاب
نظری یافت نشد.