۱۹۸۸
۰
اخلاق نگارش

اخلاق نگارش

پدیدآور: محمد اسفندیاری ناشر: نورمطافتاریخ چاپ: ۱۳۹۰مکان چاپ: قمتیراژ: ۲۰۰۰شابک: 9_76_7891_964_978تعداد صفحات: ۲۵۰

خلاصه

اخلاق نگارش، متضمن مباحثی است که در کتاب‌های آیین نگارش بررسی نمی‌شود. در این باب، سخن از کلمه و جمله و نثر و ادبیات نیست، سخن از اخلاق و فرهنگ و اصولی است که نوشته را بهداشتی و پاکیزه و سنجیده می کند.

معرفی کتاب

نویسندۀ این کتاب در مقدمه می‌گوید: در سده‏هاى گذشته، نگارش كتاب دربارۀ دستور زبان فارسى چندان محلّ توجه نبود. در عصر حاضر با رونق‌گرفتن نويسندگى، به اين مهم اهتمام شد و چند كتاب به قلم آمد. یک چند نگذشت تا آشكار گرديد كه با دستور زبان هم نمى‏توان نويسنده پرورد. آنگاه چاره‏اى ديگر انديشيده و كتاب‌هايى دربارۀ آيين نگارش نوشته شد؛ كارى كه در گذشته نمونه نداشت. امّا اكنون آشكار شده است كه اين دو نيز براى نويسندگى بسنده نيست و تدبيرى ديگر بايد و «الجنون فنون».

 بابى را كه اين نويسنده پيشنهاد مى‏دهد، اخلاق نگارش است و متضمّن مباحثى كه در كتاب‌هاى آيين نگارش بر رسيده نمى‏شود. در اين باب، سخن از كلمه و جمله و نثر و زبان و ادبيّات نيست، سخن از اخلاق و فرهنگ و اصولى است كه نوشته را بهداشتى و پاكيزه و سنجيده مى‏كند.
در اخلاق نگارش، سخن از «آداب نويسندگى» و «فرهنگ نگارش» است؛ يعنى از شايستها و ناشايستهاى اخلاقى در نويسندگى و بايدها و نبايدهاى فرهنگى آن. موضوع آيين نگارش، «ادب درس» است و موضوع اخلاق نگارش، «ادب نفس». در آنجا از «ادبيّات نوشتن» سخن مى‏رود و در اينجا از «ادب نوشتن». به ديگر گفته، موضوع آيين نگارش، «سخن درست گفتن» است و موضوع اخلاق نگارش، «درست سخن گفتن».
در اينجا سخن از «نثر نويسنده» نيست، بلكه سخن از «نويسنده نثر» است. من هيچگاه به اين فكر نيفتاده بودم تا كتابى در باب اخلاق نگارش بنويسم. اين مقالات را به تدريج و تفاريق نوشتم و در ضمن آن بدين نكته توجّه يافتم كه گويا آنچه مى‏نويسم دربارۀ اخلاق نگارش است. اگر از آغاز آهنگ آن مى‏كردم تا كتابى در اين باره بنويسم، به گونه‏اى ديگر مى‏نوشتم و آن را چنان سامان مى‏دادم كه جامع باشد. اخلاق نگارش فقط اين نيست كه فى المثل راست بنويسيم و تملّق و تندى نكنيم و از افراط و تفريط بپرهيزيم. دامنه‏اش بسيار گسترده است و مصداق‌هايش فراوان‌تر از آنچه نخست به نظر مى‏آيد؛ حتّى آن نويسنده شريفى كه شتابانه و بدون مطالعه مى‏نويسد، مرتكب عملى غير اخلاقى شده است. در كتاب حاضر بيشتر از اين مصداق‌هاى اخلاق نگارش سخن رفته و جنبه علمى آن در كانون توجّه بوده است. اين مقالات گزيده‏اى است از كتاب ديگر نويسنده با عنوان كتاب‏پژوهى (ويرايش سوم آن)، كه به پيشنهاد نهادى نيك‌نهاد، براى اينكه فايده‏اش بيشتر شود، فراهم آمده است. باشد كه خوانندگان را سرمايه افزايد و نويسندگان را سود و باشد كه نويسندگان بدانند كه آنچه مى‏نويسند، بر آنان مى‏نويسند.

فهرست مطالب این کتاب بدین‌قرار است:

مقدمه؛ ادبیات ارتجالی؛ از بهر خدا منویس! (نویسندگی در روزگار ما)؛ از بیشترنویسی تا بهترنویسی؛ بازنویسی بهتر از بسیارنویسی؛ مهلتی بایست تا خون شیر شد (بحثی در کتاب‌های شاهکار)؛ حقوق خانواده (توصیه‌هایی به نویسندگان و ناشران)؛ کتاب استاندارد (طرح و پیشنهاد به دست‌اندرکاران کتاب)؛ هنر ننوشتن؛ دیکته و انشا؛ مغالطۀ توسل به ادبیات؛ ادبیات لافزنی؛ عمومی‌کردن علم (با مطالعۀ موردی دربارۀ علامه مجلسی)؛ انتقاد و انتقاد از خود (قضاوت نویسنده دربارۀ کتاب خویش)؛ سوگندنامۀ نویسندگان مسلمان.

نظر شما ۰ نظر

نظری یافت نشد.

پربازدید ها بیشتر ...

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

ایل بختیاری در دورۀ قاجار

آرش خازنی

موضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

قفل‌های دست‌ساز آذربایجان

رحمان احمدی ملکی

از بین آثار فلزی، قفل به دلیل دارابودن نوعی رمز عملکرد و درون‌مایۀ رازگون، از اهمیت زیادی در حیطۀ تل

منابع مشابه بیشتر ...

موقعیت و داستان: هنر روایت شخصی

موقعیت و داستان: هنر روایت شخصی

ویویان گورنیک

ویویان گورنیک در این کتاب آثار غیرداستانی نویسندگانی چون مارگریت دوراس، جون دیدیون، اسکار وایلد و جر

دانش قصه گویی

دانش قصه گویی

ویل استور

این کتاب در پنج فصل تنظیم شده است که هر فصل به بررسی لایه‌های متفاوتی از قصه‌گویی می‌پردازد.