معرفی کتاب

کهن‌ترین خدایان و به زعم آن خاستگاه ایزدان آئین‌های مختلف مردمان هند را می‌توان در عقاید اقوام "دراویدی" جستجو کرد. این اقوام پراکنده در هند و سیلان اعقاب بومزادان هند و دراویدی‌های نخستین بودند که در فاصلۀ سال‌های 4000 تا 2500 پیش از میلاد به سرزمین هند راه یافتند. دراویدیان خالق تمدن درخشانی بودند که در دورۀ رود ایندوس و شهرهای بزرگ هاراپا و مُهنجودارو شکل گرفت.

اقوام دراویدی مردمی کشاورز بودند و خدایانی را پرستش می‌کردند که به گونه‌ای با باروری و حاصل‌خیزی پیوند داشت. دو عنصر اساسی همواره در این کیش مورد توجه قرار می‌گرفت: نخست نیایش آلت نرینگی که نمونه‌هایی ازآثار آن در مُهرهای یافته شده در هاراپا دیده می‌شود و نشان‌دهندۀ خدایی چهارزانو نشسته است که شاخ ورزاو، نماد جهانی بارورسازی را بر سر نهاده است. دوم کیش توجه به خدابانوی مادر که نمونه‌های یافته شده در هاراپا آن را تأیید می‌کند و از این شمار مهرهایی است که تصاویر آن نشان‌دهندۀ رویش گیاه از رحم خدایی ماده با خدابانویی عریان است که در برابر او انسان را قربانی می‌کنند. این تصاویر همراهع با خادمان حیوانی، ایزدبانویی به هیئت ترکیبی ورزاو ـ قوچ و زن، خدایی با گوزن نر، فیل، ببر، کرگدن و گاومیش یا در برخی نمونه‌ها اژدرمار است.

فهرست مطالب کتاب بدین قرار است:

مقدمه؛ مبدأ خدایان؛ کیهان شناخت هندو (آسمان و زمین)؛ آفرینش جهان در وداها؛ آفرینش جهان در اوپانیشادها؛ آفرینش جهان در مهابهارت؛ آفرینش جهان در جوگ باسشت؛ زمان و فرضیه ادوار جهانی در هند؛ جهان و ادوار جهانی جین؛ روایتی نو در ادوار جهانی؛ نخستین انسان در منابع هندی؛ پیدایش انسان در اوپانیشاد؛ آفرینش انسان به روایتی نو؛ نژادهای بشری در گذشته و آینده؛ کتابنامه.