مونالیزای ادبیات (مقالاتی دربارۀ هملت)
خلاصه
مقالات این مجموعه همه به جز یکی از آنها نخستین بار به زبان فارسی ترجمه میشوند و از زبان انگلیسی به فارسی برگردان شدهاند.معرفی کتاب
روشن است که گردآوری هر یک این مقالات بیش از یک بازی جورچین بوده است؛ زیرا هر یک از این مقالهها همچون هر مقالۀ خوب دیگری پر از ارجاع به نامها و مقالههای پیش از خود هستند. بنابراین معیارهای دیگری هم در انتخاب مقالهها دخالت داشتهاند که از جملۀ آنها میتوان به شهرت آنها (اینکه تا چه حد از آنها یاد شده یا به آنها ارجاع دادهاند) و نوبودن آنها (هم به لحاظ تاریخی و هم به لحاظ ایدههایی که پروراندهاند) اشاره کرد. حاصل کار مجموعهای از بهترین نقدها و تفسیرها از اثر شکسپیر است که هم تحلیل نمایشنامه را دربرمیگیرد و هم تحلیل شخصیت اصلی و سایر شخصیتهای آن را و افزون بر این بیشک حامل ایدههای بکری برای هر اجرای تازهای از هملت خواهد بود.
این کتاب پس از مقدمه و نیز خلاصهای از نمایشنامه با ترجمۀ تازهای از مقالۀ تی.اس.الیوت گشایش میشود. الیوت گلایه میکند از اینکه منتقدین به جای پرداختن به نمایشنامۀ هملت، خود را به دست جاذبۀ قهرمان آن سپردهاند. او معضلات نمایشنامه را یکایک میشمرد و سپس هملت را آشکارا شکستی هنری میخواند. او معتقد است که نمایشنامه به طرق گوناگون گیج کننده و آشفته است و انگیزۀ انتقام جای خود را به انگیزۀ دیگری داده که به وضوح لبههای تیز انگیزۀ قبلی را کند میکند.
گرین بلت در مقالۀ بعدی به طور ضمنی پاسخی برای معضلات هملت بر میشمرد. مقالۀ بعدی از همان جایی آغاز میشود که رز مقالۀ خود را به پایان رسانده است، یعنی تحلیل ژاک لکان از نمایشنامۀ هملت. وی نزدیک به دو قرن پس از فروید، در یکی از سمینارهای خود تفسیری جدید از تراژدی شکسپیر رو ارائه میکند. وی میکوشد تا تراژدی میل را آنگونه که در هملت ظاهر میشود، توضیح دهد و به عقیدۀ وی هملت مردی است که راه میل خود را گم کرده است. لکان در تحلیل ساختاری خود از هملت میکوشد موقعیت شخصیتهای نمایش را در «نمودار میل» مورد نظرش مشخص کند و برای ترتیب وقایع نیر توضیحی بجوید تا در نهایت «معنا و جهت میل را [در این نمایشنامه] تعیین کند».
هارولد بلوم در مقالۀ بعدی دست به مقایسۀ بازنمایی شکسپیر با بازنماییهای پیش از او میزند. تحلیل بلوم از اثری که نشانههای نبوغ را در آن یافته است، با ارجاعاتی به کتاب مقدس و هومر همراه میشود و البته پای فروید را هم به تحلیل هملت باز میکند. وی عقیده دارد شکسپیر با خلق هملت، قهرمانی در تراز ایوب، یعقوب و سایر قهرمانان کتاب مقدس خلث کرده است که به همان اندازه اصالت دارد.
الکساندر ولش در مقالۀ خود اقتباس شکسپیر از منابع روایی هملت را بررسی میکند و در تحلیل مفصلی نشان میدهد که چگونه شکسپیر افسانهها و تواریخ قرون وسطایی را که داستان «آملت» نخستین بار در آنها روایت شده بود، دراماتیزه کرده است.
اگر هملت را به عنوان نمایشنامهای مدرن شناخته میشود، شاید بیش از همه به این دلیل باشد که قهرمان آن فردی «معضلدار» است. باربارا اورت در مقالۀ خود بداعت هملت را از این منظر بررسی میکند. بداعت نمایشنامه یا قهرمان شکسپیر امری است که در تمام این سالها بر کسی پوشیده نمانده است، با این همه همواره به شکل معماها یا همان معضلاتی ادراک شده که منتقدان هملت در چهارسدۀ اخیر مشغول دست و پنجه نرمکردن با آن بودهاند. اورت نیز با قراردادن هملت بر زمینۀ دراماتیک آن میکوشد تا به نوبۀ خود به معمای هملت پاسخ دهد.
در مقالۀ بعدی، مورتی به روشی بدیع با استفاده از نظریۀ شبکه و رسم نمودار، طرح داستانی یا همان پیرنگ هملت را تحلیل میکند؛ از جمله اینکه بیرونافتاده هملت از شبکۀ پرتجمع و متراکم دربار، به نوعی نمایانگر دولت مدرن است که از بطن دربار رنسانسی بیرون میآید.
سه مقالۀ پایانی کتاب به طور خاص بر مسئلۀ تأخیر هملت در کشتن شاه تمرکز میکنند.
فهرست مطالب این کتاب بدین قرار است:
مقدمه؛ خلاصهای از نمایشنامه؛ هملت و معضلاتش: تی.اس.الیوت/ مهدی امیرخانلو؛ مرگ همنت و ساختن هملت: استفن گرینبلت/ مهدی امیرخانلو؛ هملت ـ مونالیزای ادبیات: ژاکلین رز/ مژده ثامتی؛ میل و تفسیر میل در هملت: ژاک لکان/ صالح نجفی؛ اصالت شکسپیر: هارولد بلوم/ مهدی امیرخانلو؛ هملت قرون وسطایی خانواده پیدا میکند: الکساندر ولش/ مهدی امیرخانلو؛ فرفره: باربارا اورت/ محمد سپاهی؛ نظریۀ شبکه، تحلیل طرح هملت: فرانکو مورتی/ کامران سپهران؛ سفارتخانۀ مرگ: جورج ویلسون نایت/ مهدی امیرخانلو؛ آینهای در برابر روح: هارولد گادرد/ مهدی امیرخانلو؛ هملت و مالیخولیا: ای.سی.بردلی/مهدی امیرخانلو و معرفی اجمالی نویسندگان.
پربازدید ها بیشتر ...
گزارشهایی دربارۀ مختصر عملیاتی در جنوب ایران: رویارویی نظامی بریتانیا و ایل قشقایی در بهار و تابستان 1918 م/ 1336 هـ.ق
سر پرسی سایکس، کلنل ای.اف. اورتون و دیگرانآنچه در این کتاب آمده، مجموعهای از گزارشهای فرماندهان بریتانیایی رشتهعملیاتی است که در بهار و تاب
ایل بختیاری در دورۀ قاجار
آرش خازنیموضوع این کتاب تأثیر متقابل حکومت و ایل در حاشیۀ ایران در دورۀ قاجار است. بررسی تاریخ اتحادیۀ ایلی ب
منابع مشابه
هملت، شعر بیکران
هارولد بلومبلوم در تفسیر خویش از نمایشنامۀ هملت نشان میدهد که چگونه شکسپیر از زیر تأثیر اوید، چاوسر و مهمتر ا
فصلنامۀ تخصصی تئاتر و سینمای پیام چارسو، سال نخست، شمارۀ نخست، بهار 1396
جمعی از نویسندگان به سردبیری پژند سلیمانیاولین شماره از فصلنامۀ تخصصی تئاتر و سینمای «پیام چارسو» با ویژهنامهای برای نمایشنامۀ «هملت» منتشر
دیگر آثار نویسنده بیشتر ...
انسان و فرهنگ؛ درآمدی بر انسانشناسی
گروه نویسندگان دایرةالمعارف بریتانیکاانسانشناسی، «علمگونة انسان» است که انسان را در طیفی از ابعاد مطالعه میکند؛ از زیستشناسی و تاریخچ
تاریخ جنگ در متون مقدس اسلام و مسیحیت
گروه نویسندگان به ویراستاری محمد کاشانینویسندگان در این کتاب ضمن ارائۀ گزارش مختصری از تمامی جنگهای مکتوب در متون مقدس اسلام و مسیحیت، نسب
نظری یافت نشد.